Abaka sayfasının kaynağını görüntüle

{{Hakkında|bir hükümdar|Aynı adlı bitki|Abaka (bitki)}}

{{Kraliyet bilgi kutusu
| isim          = Abaka Han
:{{MongolUnicode|ᠠᠪᠠᠭ᠎ᠠ ᠬᠠᠨ|lang=mn|font-size=1em|style=middle}}
| unvan         = 
| resim         = AbaqaEnthroned.png
| resim_boyutu  = 
| altyazı       = Abaka Han eşiyle (muhtemelen Dorji hatun) tahtta otururken
| veraset       = [[İlhan]]
| hüküm_süresi  = 8 Şubat 1265 – 1 Nisan 1282
| taç_giymesi   = 
| önce_gelen    = [[Hülâgû]]
| sonra_gelen   = [[Ahmed Teküder]]
| vekil_başlık  = 
| vekil         = 
| veraset1      = 
| hüküm_süresi1 = 
| taç_giymesi1  = 
| önce_gelen1   = 
| sonra_gelen1  = 
| vekil_başlık1 = 
| vekil1        = 
| veraset2      = 
| hüküm_süresi2 = 
| taç_giymesi2  = 
| önce_gelen2   =
| sonra_gelen2  =  
| vekil_başlık2 = 
| vekil2        = 
| veraset3      = 
| hüküm_süresi3 = 
| taç_giymesi3  = 
| önce_gelen3   = 
| sonra_gelen3  = 
| vekil_başlık3 = 
| vekil3        = 
| veliaht       = 
| doğum_adı     = 
| doğum_tarihi  = {{Doğum tarihi|1234|2|27|df=yes}}
| doğum_yeri    = [[Moğolistan]]
| ölüm_tarihi   = {{Ölüm tarihi ve yaşı|1282|4|4|1234|2|27|df=yes}}
| ölüm_yeri     = [[Hemedan]], [[İlhanlı]]
| defin_tarihi  = 
| defin_yeri    = 
| eşi           = 
| çocukları     = [[Argun Han]] <br/> [[Geyhatu Han]]<br/>[[Oljath]] (kızı)<br/>[[El Kutluk Hatun]] (kızı)
| tam ismi      = 
| hanedan       = [[Börçigin]]
| babası        = [[Hülâgû|Hülâgü Han]]
| annesi        = Yesuncin Hatun
| dini          = [[Budizm|Budist]]
| meslek        = 
| imza          = 
| modül         = 
}}
[[Dosya:AbaqaOnHorseArghunStandingGhazanAsAChild.jpg|küçükresim|upright=1.23|[[Argun Han]] ve Abaka, Argun Han'ın kolunda küçük Gazan]]
'''Abaka Han''', ([[Arapça]]: أباقا) {{dil|mn|Абаха/Абага хан <small>([[Moğolca#Lehçeler listesi|Khalkha]] [[Moğol Kiril alfabesi|Kiril]])</small>, {{MongolUnicode|ᠠᠪᠠᠭ᠎ᠠ<br />ᠬᠠᠨ}} <small>([[Moğol alfabesi|Geleneksel yazı]])</small>}} [[İlhanlı hükümdarları listesi|İlhanlı hükümdarı]] (Şubat 1234'te [[Moğolistan]]'da doğmuş 1282 yılında Hemedan'da bugünkü İran'da ölmüştür). [[Cengiz Han]]'ın torunu ve İlhanlılar devletinin kurucusu [[Hülagû Han]]'ın ve Yesuncin Hatun'un<ref>P. Jackson: Abaqa. In: Encyclopædia Iranica. Vol. 1 (1983), sayfa 61</ref> (üvey annesi [[Dokuz Hatun]]) oğludur.

== Kökeni ve ilk yılları ==
Abaka yaşça büyük ve çok sevilen Hülagû Han'ın ve Yesuncin Hatun'un oğullarıdır. Üvey annesi Dokuz Hatun [[Keraitler|Kerait]] prensesi, hevesli bir [[Nesturi]] Hristiyan taraftarıydı. Yönetimi sırasında [[Hristiyan]]lara karşı yumuşak davranırdı. Ayrıca [[Budizm]] dinine ve atalarının dini olan [[Şamanizm]]e de bağlıydı.

== Yönetim devri ==
Abaka Han, babası Hülagû ile birlikte [[Bağdat]]'ın zaptına katıldı. Hülagû'nun ölümü üzerine 1265'te tahta çıktı. Aynı yıl Bizans İmparatoru [[VIII. Mihail]]'un gayrimeşru kızı [[Maria Palaiologina]] ile evlendi.

[[Memluklar]] ve [[Kıpçak]]larla savaştı. Memluk-Kıpçak dayanışmasına karşı Hristiyan devletlerle ve papayla dostluk kurmaya, Moğol törelerini yaşatmaya ve sürdürmeye çalıştı. İslamiyetin yayılmasını önlemek için [[Cengiz Yasası]]'nı en şiddetle uygulayan Moğol hükümdarıdır. Döneminde İran'da Şii hareketi gelişmeye başlamış, [[Memlukler|Memluk]] Sultanı [[Baybars]] ve [[Altın Orda]] İmparatoru [[Berke]] ile mücadele etmiş ancak her iki cephede de yenilmiştir.

1 Nisan 1282 senesinde [[Hemedan]]'da öldü. Bazı kaynaklar onun zehirlenerek öldürüldüğünü, bazıları ise tutulduğu bir hastalıktan kurtulamadığını kaydederler. Abaka Han'ın ölümünden sonra yerine yeni [[Müslüman]] olan kardeşi [[Ahmet Teküder]] geçti.

Abaka'nın ölümünün ardından [[İstanbul]]'a dönen karısı Maria, rahibe olarak hizmet edeceği [[Fatih]] semtinde bulunan [[Kanlı Kilise]]'yi günümüzdeki şekliyle inşa ettirmiştir.

== Dipnot ==
{{kaynakça}}

== Dış bağlantılar ==
* Meydan Larousse Ansiklopedisi

{{başlangıç kutusu}}
{{sıra kutusu|önce = [[Hülagû]]<br /> (1258 - 1265)
|başlık= [[Dosya:Flag of the Ilkhanate.svg|50px]]<br />'''[[İlhanlılar|İlhanlılar İmparatorluğu]]'''<br />Hulagu Hanedanı
|yıllar= (1265 - 1282)
|sonra= [[Ahmet Teküder]]<br /> (1282 - 1284)}}
{{bitiş kutusu}}

{{İlhanlı hükümdarları}}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:1234 doğumlular]]
[[Kategori:1282 yılında ölenler]]
[[Kategori:İlhanlılar hanları]]
[[Kategori:13. yüzyılda Budistler]]
[[Kategori:13. yüzyıl liderleri]]