Galata Surları
Galata Surları, günümüzde İstanbul sınırları içerisinde bulunan Galata'yı çevreleyen ve günümüzde bazı kalıntıları varlığını sürdüren surlardır.
Galata, Bizans döneminde Sykai'nin dış mahallesi olduğu zamanlar güçlendirilmedi. Haliç'in ağzında boydan boya uzanan zinciri koruma görevi yapıyordu. Mamafih, 1204 yılında şehrin zayıflaması sonrası Galata, bir Venedik mahallesi haline geldi ve daha sonra Ceneviz Cumhuriyeti'nin kolonisi oldu. Bizanslıların itirazlarına rağmen Bizans kontrolü dışında, Cenevizliler mahallelerini kale hendeği ile çevirmeyi başardılar. Koloni etrafındaki kale tipi evlerini kendi yarattıkları ilk duvar ile birleştirdiler. Galata Kulesi daha sonra "Turris Sancte Crucis" ("Kutsal Haç Kulesi") olarak adlandırıldı ve diğer sur uzatmaları 1349 yılında kuzey kısımda yapıldı. Daha sonraki sur genişletmeleri 1387, 1397 ve 1404 yıllarını takip etti. Kabaca yamuk (trapezoid) bir şekilde yapılan bir genişleme onlara geniş bir kapalı alan sağlıyordu. Genişleme, Azapkapı'dan kuzeye Şişhane'ye oradan Tophane'ye ve daha sonra Karaköy'e doğru oldu. Osmanlı'nın fethinden sonra duvarlar 1870 yılına kadar kaldı. Birçoğu şehrin genişlemesini sağlamak için yıkıldı. Bugün sadece Galata Kulesi bozulmamış haliyle tarihsel Konstantinopolis'ten kalan görülebilir bir eserdir.
Konuyla ilgili yayınlar
- Arseven, Celal Esat (1989). Eski Galata ve Binaları. İstanbul: Çelik Gülersoy Vakfı Yayınları.
- D'Alessio, E. Dalleggio (1928). "Une nouvelle inscription génoise découverte à Galata". Revue des études byzantines (Fransızca). 27 (150): 168-174. doi:10.3406/rebyz.1928.4659.
- Sauvaget, Jean (1934). "Notes sur la Colonie génoise de Péra". Syria. Archéologie, Art et histoire (Fransızca). 15 (3): 252-275. doi:10.3406/syria.1934.3760.
- Eyice, Semavi (1969). Galata ve Kulesi. İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayınları.
- Okur Coşkunçay, Esra (2018). "Galata Surları'nın yıkım süreci". Tasarım+Kuram. 25 (14): 33-58. doi:10.23835/tasarimkuram.534679.
- Sağlam, Hasan Sercan (2020). "Galata Kulesi'nin Ceneviz dönemine yönelik bir yeniden değerlendirme". YILLIK: Annual of Istanbul Studies (2): 53-80.
- Galata Kulesi ve Çevresi Bölge Düzenleme Projesi. İstanbul: Beyoğlu Belediye Başkanlığı Yayınları. 1988.