Cafer Seydahmet Kırımer
Cafer Seydahmet Kırımer (Kırım Tatarcası: Cafer Seydamet Qırımer) (d. 1 Eylül 1889, Kızıltaş - ö. 3 Nisan 1960, İstanbul), Kırım Tatarı ve Türk siyasetçisi ve devlet adamı. 1 Eylül 1889 senesinde Kırım'nın Yalta şehri yakınlarında Kızıltaş köyünde doğdu. İlk tahsilini Kırım'da, orta ve lise tahsilini İstanbul'da gördü. 1911 senesi Paris'te "Hukuk Fakültesi"ne başladı. I. Dünya Savaşı başladığında Kırım'a geldi. Kırım'da yakın arkadaşları ile birlikte inkılâpçı, gizli bir teşkilât kurdu.
1917 senesi Kırım Halk Cumhuriyeti ilan edilince, Numan Çelebi Cihan'nın başkalığındaki hükümette Harbiye ve Hariciye Bakanı oldu. Kırım'ın Bolşevikler tarafından işgal edilmesi üzerine Cafer Seydahmet Kırımer, Kırım Meclis temsilcisi olarak Kiev, Varşova üzerinden Paris'e geçti. Daha sonra İstanbul'a gelerek Öldüğü güne kadar Kırım'ın özgürlüğü yolunda çalışmalarını Türkiye'de sürdürdü.
3 Nisan 1960 günü İstanbulda vefat etti. Mezarı İstanbul'da Feriköy Mezarlığı'ndadır.
Kitapları
- Yirminci Asırda Tatar Milleti Mazlumesi (Türkçe), İstanbul, 1911 (Şahap Nezihi takma adıyla)
- La Crimeé (Fransızca), Lozan, 1921
- Krym (Lehçe), Varşova, 1930
- Rus İnkılâbı (Türkçe), İstanbul, 1930
- Ukrayna ve İstiklal Mücadaleleri Volodemir Musrky'den Tercüme (Türkçe), İstanbul, 1930
- Gaspıralı İsmail Bey (Türkçe), İstanbul, 1934
- Rus Tarihinin İnkılâba, Bolşevizme ve Cihan İnkılâbına sürüklenmesi (Türkçe), İstanbul, 1948 (Beş yerde verilgen konferenlar)
- Mefküre ve Türkçülük (Türkçe), İstanbul, 1965 (konferans ve yazılar)
- Unutulmaz Göz Yaşları (Türkçe), İstanbul, 1975
- Nurlu Kabirler (Türkçe), İstanbul, 1992
- Bazı Hatıralar (Türkçe), İstanbul, 1993