Ahşap oyma

Tunus'un Kayrevan şehrindeki Sidi Ukba Ulu Camisinde ince ince oyulmuş bir kapı

Oyma, ahşap malzeme üzerine yapılan bir çizimin özel kesici aletlerle istenmeyen yerlerinin yontulması ile elde edilmesi sanatıdır.

Tekniklerine göre ahşap sanatının gruplaması

• Derin oyma (Sandık üzeri, koltuk işlemesi gibi rölyeflendirmeler)
• Keserek oyma (tuğra, sandalye sırtı gibi)
• Üç boyutlu oyma (heykel, kaşık, müzik aleti gibi yontular)

Ahşap oyma sanatında kullanılan işleme teknikleri

Farklı ahşap oyma el aletleri

• Kakma,
• Boyama,
• Kündekâriz,
• Kabartma-oyma,
• Kafes,
• Kaplama,
• Yakma

• 
  Kullanılan bıçaklar.
• 
  Bıçak ile köşe yuvarlatma.
• 
  V şeklinde kanal açmaya yarayan bir alet.

Gelenekler

Türk geleneği

Anadolu Türk ahşap oymacılığında sandıklar, mihraplar, minberler, vaaz kürsüleri, Kuran rahleleri, sütunlar, kapı ve pencere kanatları yer tutar. Selçuklular ve beylikler dönemindeki eserlerden öne çıkanlar arasında masif ağacın üzerine muhtelif tekniklerin kullanıldığı Taşkınpaşa Camii'ne ait mihrap ve minber, Ahi Şerafettin'in Etnoğrafya Müzesi'nde sergilenen ahşap sandukası, çeşitli caömilerin kapı ve pencere kanatları (Kayseri Ulu Camii, Ankara Sultan Alaeddin Camii, Birgi Ulu Camii), çeşitli camilerin minberleri (Divriği Ulu Camii, Bursa Ulu Camii, Konya Alaeddin Camii) bulunur. 15. yüzyıl Osmanlı ahşap işçiliğinin örnekleri olarak Bursa Yeşil Camii, Amasya Bayezid Paşa Camii ve Edirne'deki II. Bayezid Külliyesi görülebilir.

Foto galeri

• 
  Afrika'dan bir oyma
• 
  Çin'den bir yontu, 12. Yüzyıl
• 
  Yombe-heykeli, 19. Yüzyıl
• 
  Nijerya'dan yontular

Kaynakça

Özel

Genel

• Devrim Erakalın ile söyleşi
• Türk-İslam Ağaç Oymacılığı Sanatı
• Mehmet Şükrü Baysal'ın Selçuklu ve Osmanlı ahşap eserlerinin yer aldığı özgün bir site