İshakoğlu İsa Bey

İshakoğlu İsa Bey
Defin yeri	Üsküp, Kuzey Makedonya
Hizmet yılları	15. yüzyıl ortası
Rütbesi	Sancak Beyi
Çatışma/savaşları	Varna Savaşı; II. Kosova Savaşı
İmza

Sayfanın 7 Aralık 2020 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.

İshakoğlu İsa Bey (Gazi İsa Bey ve İsabey İshakoviç olarak da bilinir; ö. 1476), 15. yüzyıl ortalarında yaşamış Osmanlı uç beyi.

Üsküp ve Bosna uç beyi olarak görev yapmıştır. Yaptırdığı eserlerle şehrin imarına büyük katkıda bulunan İsa Bey, “Saraybosna’nın kurucusu” olarak anılır ve yaptırdığı saray, Saraybosna şehrine adını vermiştir. Hakkında efsanevi hikâyeler bulunur.^[1]

Yaşamı

Üsküp Sancak beyi İshak Bey’in oğludur. Babasının 1444’te ölümü üzerine Semendire Beyliğini üstlenmiş, Edirne-Segedin Antlaşması ile Semendire Sırplar’a bırakılınca Üsküp’e dönmüştür.

İshak Bey, II. Murad döneminde Varna ve II. Kosova savaşlarında yararlılık gösterdi. II. Mehmed döneminde kardeşi Mustafa Bey ile birlikte Sırbistan ve Bosna bölgelerinde akınlar yaptı. Nobırda kalesini kuşatıp ele geçirdi. II. Mehmed’in Belgrad Kuşatması’nda yararlık gösterdi. Bosna’nın ilk sancak beyi olarak görevlendirildi.

Gelirinin büyük kısmını hayır işlerine sarf eden İsa Bey, Üsküp’te İsa Bey Camisi, mescid, kervansaray, zaviye, medrese, su kemerleri yaptırdı. Yeni Pazar ve Saraybosna şehirlerinin kurulmasında yaptırdığı eserlerle önemli rol oynadı. Sultan Mehmed’e hediye edeceğini bildirdiği ‘Careva’ (çarınki) adıyda da bilinen Hünkâr Camii'nin ardından bir saray inşa ettirdi. Bu görkemli saray, şehrin adının Sarayova olmasına sebep oldu.^[2] İsa Bey Bantbaşı’daki Brodac köyünde bir zaviye inşa ettirip yanına bir misafirhane, Hünkâr Camii’nin yanına bir hamam, Başçarşı’daki Kolobara Hanı'nı ve bununla birlikte Hünkâr Camii’nin etrafında oluşan ilk mahalle ile Başçarşı'daki yeni iş merkezini bağlayan köprüyü yaptırdı. Ayrıca geliri vakıflarının işlenmesi için harcanan Milyatska’daki değirmen ve birçok dükkanı da inşa ettirdi.^[2]

1476’da hayatını kaybettiği düşünülür. Mezarının yeri kesin olarak bilinmez. Hünkâr Camii bahçesinde yer alan ve mezar taşında yazı bulunmayan mezarlardan birinin ona ait olduğu sanılmaktadır.^[3]

İsabey İshakoviç Ödülleri

"Balkanlar'daki diyalog, istikrar ve barışa katkı sağlayan şahsiyetlere Klepsidra Kültür Koruma ve Geliştirme Derneği tarafından 2005 yılından itibaren her yıl Saraybosna'da İsa Bey adına ödül verilmektedir^[4] Ödül, dünya liderlerinden Corge İvanov (2016), Alija Izetbegović (2015) Borut Pahor (2014), Heinz Fischer (2013), Tayyip Erdoğan (2012), Igor Lukşiç, Stjepan Mesić, Iveta Radičová, Vesna Pusiç ve Çedomir Yovanoviç’ e takdim edilmiştir.

Kaynakça

^ Enes Pelidija - Feridun Emecen, Îsâ Bey, TDV İslam Ansiklopedisi Cilt 22^{[ölü/kırık bağlantı]}
^ ^a ^b "Behija Zlatar, XV. ve XVI. yüzyıl Saraybosna Vakıfları, Balkanlarda Osmanlı Vakıfları ve Eserleri Uluslararası Sempozyumu, 2012 " (PDF). 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.
^ "İsabey İshakoviç Ödülleri sahiplerini buldu, Timeturk.com 05.09.2012". 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.
^ "Award Klepsidra.ba web sitesi, Erişim tarihi:21.05.2015". 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.

Ayrıca bakınız

Fotoğraflar

İsabey Camisi,
Üsküp
Hünkâr Camii,
Saraybosna

[tdv-1] Enes Pelidija - Feridun Emecen, Îsâ Bey, TDV İslam Ansiklopedisi Cilt 22^{[ölü/kırık bağlantı]}

[behice-2] "Behija Zlatar, XV. ve XVI. yüzyıl Saraybosna Vakıfları, Balkanlarda Osmanlı Vakıfları ve Eserleri Uluslararası Sempozyumu, 2012 " (PDF). 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.

[time-3] "İsabey İshakoviç Ödülleri sahiplerini buldu, Timeturk.com 05.09.2012". 8 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.

[4] "Award Klepsidra.ba web sitesi, Erişim tarihi:21.05.2015". 11 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2015.

[1]

[2]

[3]

[4]