Ahmet Özkan Melaşvili
Ahmet Özkan Melaşvili (10 Haziran 1922[1] - 5 Temmuz 1980) Türkiye Gürcülerinin ulusal benliklerini canlandırmak için çalışmalarda bulunmuş Gürcü kökenli Türk yazar ve mimar.[2] Gürcü kültür dergisi Çveneburi'yi çıkarması ile bilinmektedir.
Hayatı
Ahmet Özkan, 1922'de Gürcü muhaciri bir ailenin çocuğu olarak Balıkesir'de doğdu. İlk öğrenimini Balıkesir'de tamamladıktan sonra İstanbul Üniversitesi Mimarlık Fakültesi'nde eğitim gördü. 1962'de Gürcü muhacirlerin yaşadığı Bursa'nın Hayriye köyüne yerleşti ve orada bir turizm topluluğu kurdu. Aynı dönemde mimar olarak da çalıştı. Çalışmalarının odak noktası Gürcü kimliğini Türkiye Gürcülerinde yeniden canlandırmaktı. 1968'de Gürcistan adlı kitabını yayımladı. Gürcüler tarafından takdir toplayan kitap Türkiye'de yasaklandı.[3] Yazdığı kitap nedeniyle yargılanan Özkan, kısa sürede beraat etti. Bazı Türk kaynaklarına göre, azınlık ırkçılığı yapılan kitap yanlış iddialardan oluşmaktadır.[4][5] Başka bir Türk kaynağına göre kitapta Marksist Gürcü tarihi anlayışının Doğu Karadeniz bölgesi ile ilgili tezleri yer almaktadır.[6] Özkan 1970'lerde iki kez Gürcistan'a gitti. Türkiye'ye döndükten sonra, Gürcü klasik yazarların eserleri, Gürcistan tarihi ve kültürü ile ilgili makaleleri Türkçeye çevirip yayımladı. 1972'de kurduğu Çveneburi dergisi, günümüzde de Gürcistan diasporasının Türkiye'deki en önemli kültürel dergisi olmaya devam etmektedir. Özkan, bazı çevrelerce Türkiye Gürcülerinin İlia Çavçavadze'si kabul edilmektedir.
Ahmet Özkan, 5 Temmuz 1980'de Ülkü Ocakları tarafından Bursa'da öldürüldü.[7] Cenazesi Hayriye köyüne defnedilen Özkan'ın mezar taşının üzerinde Türkçe ve Gürcüce yazılmış "Ben ölümsüzlük için değil halkım için yaşadım." yazıtı bulunmaktadır. Kendisi gibi mimar olan oğlu İberya, Gürcü Sanat Evi Çoksesli Korosu'nun şefliğini yapmaktadır.[8]
Kaynakça
- ^ Ateş, Faik (1994). "Gürcü Halkının Yiğit Evladı: Ahmet Özkan Melaşvili". Ogni, 5. s. 10.
- ^ Magnarella, Paul J. (1979). The Peasant Venture: Tradition, Migration, and Change Among Georgian Peasants in Turkey. Schenkman Publishing Company. s. 2. ISBN 9780816182718. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ Turan, Metin (1994). Folklor/edebiyat. s. 14. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ Türkdoğan, Orhan (1997). Etnik sosyoloji: Türk etnik sosyolojisi. Timaş Yayınları. s. 98. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ Kurumu, Türk Tarih (1987). Belleten. Türk Tarih Kurumu Basimevi. s. 699. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ Tellioğlu, İbrahim (2004). Osmanlı hakimiyetine kadar Doğu Karadeniz'de Türkler. Serander. s. 8. ISBN 9759247313. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ "Ahmet Özkan (Melaşvili) İstanbul'da Anıldı". chveneburi.net. 8 Mart 2010. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.
- ^ "Pera'da A Capella "Gürcü Sanat Evi Çoksesli Korosu"". peramuzesi.org.tr. 23 Mart 2019. 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2020.