İşsizlik sigortası
İşsizlik sigortası, bir işyerinde çalışırken, kendi istek ve kusuru dışında işini yitirenlere, uğradıkları gelir kayıplarını kısmen de olsa karşılamayı amaçlayan, devlet tarafından kurulan zorunlu bir sigorta türüdür. Türkiye'de Mart 2002 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmış işsizlik sigortasının yasal dayanağı 4447 sayılı kanundur[1].
Yararlanma koşulları
İşsizlik sigortası açısından işsiz, çalışma gücü, istek ve yeteneği mevcut ve çalışmakta iken kendi istek ve iradesi dışında kastı ve kusuru olmaksızın işsiz kalan (askerlik görevi nedeniyle iş sözleşmesini feshetme bunun dışındadır) ve yasada belirlenmiş çalışma gruplarından birinde çalışan kimsedir.
İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için gerekli olan koşullar şunlardır:
- Kişi iş sözleşmesinin sona ermesinden önceki son üç yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödemiş olmalı, ayrıca işten ayrılmadan önceki son 120 gün kesintisiz prim ödemiş olmalıdır.
- Kişi kendi istek ve iradesi dışında kastı veya kusuru olmaksızın işsiz kalmış olmalıdır.
- Kişi hizmet akdinin sona ermesinden itibaren 30 gün içinde işten ayrılma belgesiyle Türkiye İş Kurumuna şahsen başvuruda bulunmalıdır. İşten ayrılma belgesi işten ayrılmadan itibaren 15 gün içinde işverenden alınmış olmalıdır.
- Kişi çalışmaya elverişli ve istekli olmalıdır.
- Kişi başka bir kurumdan gelir elde etmemelidir.
Sağlanan hizmetler
Bu şartları haiz olan sigortalıya işsizlik ödeneği bağlanır. İşsizlik ödeneğinin verilme süresi prim ödeme gün sayısıyla orantılıdır. Son 3 yıl içinde 600 gün prim ödemiş olanlara 180 gün, 900 gün prim ödemiş olanlara 240 gün ve 1080 gün prim ödemiş olanlara 300 gün işsizlik ödeneği tahsis edilir. İşsizlik ödeneğinin yanında sigortalı işsizlere yardım olarak Genel sağlık sigortası ve analık sigortası primleri ödenir. İşsizlik ödeneği tutarı, sigortalının son 4 aylık kazanç ortalamasının % 50’sidir. Ancak bu miktar asgari ücretin net miktarını geçemez.