Kazakistan'da çevre sorunları
Kazakistan, nükleer test alanlarından gelen radyasyon, Aral Denizi'nin küçülmesi ve eski tarım arazilerinin çölleşmesi gibi ciddi çevre sorunlarına sahiptir. Bu konular büyük ölçüde Kazakistan'ın Sovyetler Birliği altındaki yıllarından kaynaklanmaktadır.
Kısmen ülkenin yarı kurak bozkırından dolayı, Sovyet hükûmeti, Kazakistan'ı nükleer test alanı olarak kullandı. Neredeyse yok olan kirlilik kontrolleriyle birlikte, bu durum birçok kırsal alanda korkutucu derecede yüksek bir hastalık oranına katkıda bulunmuştur.Kazakistan, sınırları içinde en az iki büyük ekolojik felaket tespit etti: Aral Denizi'nin küçülmesi ve semipalatinsk nükleer test tesisinde (aslında Kourchatov'un güneyinde (Курчатов)) ve Çin sınırı boyunca radyoaktif kirlenme.
Orta Asya Bölgesel Çevre Merkezi, çevre konularında bölgesel işbirliğini teşvik eden Kazakistan'da bulunmaktadır.
Kazakistan'ın su arzının çoğu endüstriyel ve tarımsal akış ve bazı yerlerde radyoaktivite ile kirlenmiştir. Özbekistan ile paylaşılan Aral Denizi, nehirlerindeki su dezavantajları nedeniyle üç ayrı su kütlesine gerilemiştir. Sovyet dönemi biyolojik silahlar bölgesi bir tehdittir, çünkü şu anda anakara ile bağlantılı olan Aral Denizi'ndeki eski bir adada yer almaktadır. Aral Denizi'nin su yüzeyindeki azalma bölgesel iklimsel aşırılıkları daha da kötüleştirdi ve tarımsal toprak tuz birikintileri tarafından hasar gördü ve rüzgarla aşındı. Çölleşme, tarım arazilerinin önemli yollarını ortadan kaldırmıştır. Sanayi merkezlerindeki tesisler, hava ve su içindeki atık sular üzerinde kontrole sahip değildir. Kuzeydoğudaki Semey bölgesi, Sovyet dönemi silah testlerinden kaynaklanan uzun süreli radyasyon kirliliğine sahiptir. Çevre Koruma Bakanlığı yetersiz finanse edilir ve düşük öncelik verilir. Petrol endüstrisinin bazı yeni çevre düzenlemeleri 2003 yılında başladı, ancak Kazakistan'ın Hazar sahilindeki yeni petrol operasyonları o denizin zaten ciddi kirliliğine katkıda bulunuyor. Aral ve Hazar denizlerini kurtarmaya yönelik uluslararası programlar Kazakistan'dan veya diğer üye ülkelerden anlamlı bir işbirliği almamıştır.
Aral denizi
Aral Denizi, kuzeyde Kazakistan ve güneyde Özbekistan ile 26,300 milkare (68,12 km2) kapsar.[1]
1960'larda başlayan Sovyet sulama projeleri ve diğer çevresel zorluklar, bir zamanlar büyük iç denizi ciddi şekilde tüketti ve 2007 yılına kadar, orijinal boyutunun yüzde 10'una küçüldü.[1]
Aral Denizi'ni canlandırma çabaları
Çalışmalar Syr Darya Control ve Kuzey Aral Denizi (NAS) projesini içeriyordu.[2] Dünya Bankası tarafından 65 milyon dolar kredi ile finanse edilen 86 milyon dolarlık NAS projesinin geri kalanını Kazakistan Hükümeti kredi yoluyla finanse ederek bölgeye ekonomik ve çevresel zararı azaltmak için, idame ve Syr Darya Havzası tarım ve balıkçılığı sürdürmek ve arttırmak, Darya havzasını ve delta bölgesindeki çevresel ve ekolojik koşulları iyileştirerek Kuzey Aral Denizi'nin (Küçük Deniz olarak da bilinir) varlığını sürdürmesi için tasarlandı.
Kaynakça
- ^ a b "Revival of the Aral Sea: Kazakh and World Efforts to Restore the Island Sea". www.edgekz.com/. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020.
- ^ "Revival of the Aral Sea: Kazakh and World Efforts to Restore the Island Sea". edgekz.com. 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2020.
Bu madde Kongre Kütüphanesi kamu malı materyali içermektedir.