Güzelhisar Çayı
| Güzelhisar (Pytikos) Çayı | |
|---|---|
 Karşıda Birkitepe'de antik şehir Myrina
| |
| Konum | |
| Ülke(ler) |  Türkiye
|
| Genel bilgiler | |
| Kaynak | Yunt Dağı |
| Ağız | Çandarlı Körfezi, Ege Denizi |
| Ağız rakımı | 0 m |
| Havza alanı | 682,24 km²[1] |
| Debi | 4,5 m³/sn |
Güzelhisar (Pytikos) Çayı, Yunt Dağı'ndan kaynağını alan, Çandarlı Körfezi'nden Ege Denizi'ne dökülen akarsu.
Çayın yıllık ortalama akımı 4,5 m³/sn'dir. En yüksek akım Şubat ayında 13,4 m³/sn, en düşük akım Ağustos ayında 0,3 m³/sn ile görülür. Maksimum akım 20 Şubat 1965 tarihinde 570 m³/sn ile tespit edilmiştir. Haziran-Ekim arasında çayın kuruduğu zamanlar olmaktadır.
Güzelhisar havzası içerisinde, İzmir'in Aliağa, Menemen, Bergama, Manisa Merkez ilçenin toprakları bulunur. Gediz ve Bakırçay grabenleri arasında D-B doğrultuludur ve Yunt Dağları'nın batı yakasındadır. Havzanın doğu-batı uzunluğu 40 km, kuzey- güney genişliği 31 km'dir[1].
Çayın denize ulaştığı alanda KB-GD uzanımlı Güzelhisar Grabeni oluşmuştur. Grabenin sahil kısmında Güzelhisar Çayı'nın deltası oluşmuştur. Delta üzerinde 4,7 km² alana, 1,7 km genişlik, 3 km uzunluğa sahip deltada Kayaalan Ovası yer alır. Akarsu ağzından güneye doğru kıyı oku oluşmuştur. Bu kumsal alan plaj olarak değerlendirilmektedir. Bu alanda kıyı kordunu pelikanların da barındığı lagün oluşumuna neden olmuştur[1].
Üzerine Güzelhisar Barajı kurulmuştur. Barajdan Aliağa Rafinerisine sanayi suyu, içme ve kullanma suyu elde edilir. Baraj 1975-1981 yılları arasında inşa edilmiştir. Kaya ve toprak dolgulu gövdeye sahiptir. Baraj gövdesinin temelden yüksekliği 89 m, talvegden yüksekliği 77 m'dir. Barajdan Aliağa ve İzmir'e içme suyu sağlanmaktadır.
Kaynakça
- Genel
- Özel
- ^ a b c EROĞLU, İlker; BOZYİĞİT, Recep (2011). "GÜZELHİSAR ÇAYI HAVZASINDA YAPISAL UNSURLARIN JEOMORFOLOJİK BİRİMLERE ETKİLERİ". Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi. 17 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2017.