Makbule Leman
| Makbule Leman | |
|---|---|
| Doğum | 1865 İstanbul Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1898 (32-33 yaşlarında) İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Meslek | Şair |
| Milliyet | Türk |
| Dönem | 19. yüzyıl |
| Tür | Şiir |
Makbule Leman (d. 1865 - ö. 1898), Türk şair.
Yenileşme döneminin Nigâr Hanım ile birlikte burç isimlerinden biri olan Makbule Leman 1865 yılında İstanbul’da doğmuştur. V. Murad sarayında Kahvecibaşı İbrahim Efendi’nin kızıdır. Bir görüşe göre rüşdiyede okumuş, sonra özel dersler alarak yetişmiştir. Beşiktaşlı Berberbaşızâde Sadaret Mektubi Kalemi Müdür Muavini Mehmet Fuat Bey ile evlendi. 1893 tarihinden itibaren "Hazine-i Fünun" dergisinde şiirleri yayımlandı. Dergide Mehmed Celal, Andelip, M.Tevfik, Cenap Şahabettin ve Mehmet Rauf gibi yazarlar yazı yazmaktaydı. Bir dönem Hanımlara Mahsus Gazete’nin baş yazarı olan Makbule Leman, II. Abdülhamid tarafından Şefkat Nişanı ile ödüllendirilmiştir. Bu bilgiyi Gazetenin 08 Ekim 1896 tarihli ve 81 no'lu nüshası teyit eder.[1] Ömrünün son on dört yılını tedavisi imkânsız bir hastalığın esiri olarak yatakta geçirmiştir. Kısacık ömrüne şiirlerinin yanı sıra denemeler, hikâyeler de sığdıran Makbule Leman’ın sağlığında yayımlanan şiirlerinin sayısı on ikidir. Bunlar tür ayrımına gidilmeksizin Makes-i Hayal (1896) adıyla bir araya getirilmiş, ölümünden (1898) sonra bu eser, eşi tarafından, Makbule Leman hakkında yazılanlarla bir arada ikinci kez bastırılmıştır.[2] Hayatı, Şahsiyeti, Eserleri hakkında bilimsel değerlendirme yazısı yazılmıştır.[3] “Ma‘kes-i Hayâl" Adlı Eseri lisans tezi olarak günümüz Türkçesine aktarılmış ve incelenmiştir.[4] Mezarı Eyüpsultan semtinde, Siyavuş Paşa Türbesi haziresindedir.[5] Ölümünün ardından, kendisi gibi şair olan eşi Mehmet Fuat Bey tarafından mezar taşına işlenen dizeler şöyledir: “Razıyım ben zât-ı Peygamber dahi hoşnud ola/ Sayemend-i rahmet olsun makberi Makbule’min/ Cevher-i ekşimle yazdım zevcemin tarihini:/ Bâğ-ı firdevs-i berin olsun yeri Makbule’min”[6]
Galeri
-
Şaire Makbule Leman Hanım'ın Eyüpsultan'daki mezar taşı.
Kaynakça
- ^ Haskan, Mehmet Nermi. Eyüplü Meşhurlar, Eyüp Belediyesi Yayınları, İstanbul 2014, c.2, s.140-41
- ^ Bekiroğlu, N. Osmanlı'da Kadın Şairler. 12 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. milliyet.com.tr. Erişim Tarihi:23.10.2016
- ^ UĞURCAN, S. (1990), “Makbule Leman’ın Hayatı, Şahsiyeti, Eserleri”, Türklük Araştırmaları Dergis 6, 334-408
- ^ ERDEMİR, Z. Makbule Leman’ın “Ma‘kes-i Hayâl” Adlı Eserinin Günümüz Türkçesine Aktarılması ve İncelenmesi, KTÜ Fen Edeb. Fak. Türk Dili ve Edeb. Böl. Lisans Tezi, Trabzon.(2008)
- ^ Haskan, Mehmet Nermi. Eyüplü Meşhurlar, Eyüp Belediyesi Yayınları, İstanbul 2014, c.2, s.140-141
- ^ Haskan, Mehmet Nermi. Eyüp Tarihi, Eyüp Belediyesi Yayınları, I-II, İstanbul 2009