1922 İngiliz-Irak Antlaşması

Vikipedi, özgür ansiklopedi

1922 İngiliz-Irak Antlaşması, İngiliz ve Irak hükümetleri arasında imzalanan bir anlaşmaydı. Anlaşmaya göre Irak'ın kendi kendini yönetmesine izin verilirken İngilizler de Irak'ın dış politikasının kontrol edecekti. Anlaşma ile, 1921 Kahire Konferansı ile Irak'ta bir Haşimi Krallığı kurulmasına yönelik yapılan anlaşmanın sonuçlandırılması amaçlanıyordu.

Birinci Dünya Savaşı'nın ardından Osmanlı İmparatorluğu'nun Arabistan'daki toprakları Fransa ve İngiltere arasında paylaştırıldı. Eski Osmanlı vilayetleri olan Bağdat, Musul ve Basra'nın, İngiliz Mandası olarak doğrudan İngiliz yönetimi altına bırakılması önerildi. Bölgedeki halk, İngiliz mandasına tepki gösterdi ve 1920 Irak isyanı yaşandı. Bunun ardından İngilizler manda yönetimi altındaki bölgelerin Irak Krallığı'na bırakılmasına karar verdi. 23 Ağustos 1921'de Irak Kralı I. Faysal tahta çıktı.

1922 İngiliz-Irak Antlaşması, yeni kurulan Irak Krallığı'nda ortaya çıkabilecek ayaklanmaları önlemeye yönelikti. İngiltere'ye kraliyet ordusunun kontrolünü ve ekonomik-siyasi meseleler üzerinde kontrol sağlama yetkisi verdi.