1860 Boden Sanskritçe Profesörü seçimi

1860 yılında Oxford Üniversitesi'nde Boden Sanskritçe Profesörlüğü için yapılan seçim, Sanskritçe bilimine farklı yaklaşımlar sunan iki aday arasında bir yarışa sahne oldu. Adaylardan biri, 14 yılını Britanya Doğu Hindistan Şirketi için Britanya Hindistanı'nda çalışmaya hazırlananlara Sanskritçe öğreterek geçirmiş, Oxford mezunu bir İngiliz olan Monier Williams'tı. Diğeri, Max Müller, Oxford'da karşılaştırmalı filoloji, yani dil bilimi konusunda uzmanlaşmış, Almanya doğumlu bir öğretim görevlisiydi. Uzun yıllarını Rig Veda'nın (eski bir Vedik Sanskrit ilahiler derlemesi) bir baskısı üzerinde çalışarak geçirmiş ve bilimsel çalışmalarıyla uluslararası bir ün kazanmıştı. Williams ise daha geç dönem materyalleri üzerinde çalışıyordu ve Müller'in örneklediği "kıtasal" Sanskritçe ekolüne ayıracak pek zamanı yoktu. Williams Sanskritçe çalışmayı bir amaca, yani Hindistan'ın Hristiyanlığa geçmesine yönelik bir araç olarak görüyordu. Müller'e göre, kendi çalışmaları misyonerlere yardımcı olacak olsa da, kendi başına bir amaç olarak da değerliydi.

Seçim, 1857 Hint Ayaklanması'nın ardından İngiltere'nin Hindistan'daki rolü hakkında kamuoyunda tartışmaların yaşandığı bir döneme denk geldi. Görüşler, Hindistan'ı dinselleştirmek için daha fazla çaba gösterilmesi mi yoksa yerel kültür ve geleneklere duyarlı kalınması mı gerektiği konusunda bölünmüştü. Her iki adam da manifestolar ve gazete yazışmaları aracılığıyla seçmenlerin (3.700'den fazla mezundan oluşan üniversite konvansiyonu) oyları için mücadele etti. Williams kampanyasında, kürsünün ilk kurucusunun, Hrristiyan kutsal kitaplarının yayılması yoluyla Hindistan'ın dinselleşmesine yardımcı olma amacına büyük vurgu yaptı. Müller, Rig Veda üzerine yaptığı çalışmanın misyonerlik çalışmaları için büyük değer taşıdığını düşünüyordu ve bu doğrultuda referanslar yayınladı. Ayrıca misyonerlere, akademisyenlere ve devlet memurlarına yardımcı olmak için Hint tarihi ve edebiyatı gibi daha geniş konuları öğretmek istiyordu - Bu Williams'ın asıl bağışçının isteklerine uygun olmadığı için eleştirdiği bir öneri idi. Rakip adaylar gazete ilanları verip manifestolar yayınladılar ve farklı gazeteler her birini destekledi. Genel olarak akademik açıdan Williams'tan üstün görülse de, Müller'in (bazılarının gözünde) Alman olması ve liberal Hrristiyan görüşlere sahip olması gibi çifte dezavantajı vardı. Williams lehine yapılan bazı gazete açıklamaları, Hindistan'ı yönetme ve din değiştirme çalışmalarına yardımcı olması için Boden profesörü olarak bir İngiliz'e sahip olmanın ulusal çıkar olduğu iddiasına dayanıyordu.

Seçim günü olan 7 Aralık 1860'ta Oxford'da ikamet etmeyen üyelerin oylarını kullanabilmeleri için özel trenler tahsis edildi. Zorlu geçen kampanyanın sonunda Williams 220'nin üzerinde bir oyla seçimi kazandı. Daha sonra Oxford'da Hint Enstitüsü'nün kurulmasına yardımcı oldu, şövalyelik unvanı aldı ve 1899'daki ölümüne kadar kürsüde kaldı. Müller, yenilgisi nedeniyle derin bir hayal kırıklığına uğramış olsa da, kariyerinin geri kalanında Oxford'da kaldı, ancak burada hiçbir zaman Sanskritçe öğretmedi. 1860 seçimleri Meclis'nin Boden profesörünü seçtiği son seçim oldu, zira bu yetki 1882'de Meclis tarafından, dayatılan reformların bir sonucu olarak, kaldırıldı. 2017 itibarıyla kürsü halen varlığını sürdürmektedir ve Birleşik Krallık'ta kalan son Sanskritçe kürsülerinden biridir.