Şârika
| Şârika Arapça: ٱلشَّارقَة eş-Şarıka | |
|---|---|
 .jpg) .jpg) .jpg) | |
 Bayrak  Arma | |
  Şârika | |
Koordinatlar: 25°21′27″K 55°23′27″D / 25.35750°K 55.39083°D | |
| Ülke |  Birleşik Arap Emirlikleri |
| Emirlik |  Şârika |
| Kuruluş | 9 Haziran 1833 |
| İngiltere'den bağımsızlığı | 2 Aralık 1971 |
| İdare | |
| • Tür | Mutlak monarşi, Emirlik |
| • Şeyh | Sultan bin Muhammed el-Kasimi |
| Yüzölçümü | |
| • Kent | 235,5 km² (909 mil²) |
| Nüfus (2008) | |
| • Metropol | 801,004 |
| • Yoğunluk | 408.18/km² |
Şarika (Arapça: ٱلشَّارقَة, romanize: eş-Şarika), Birleşik Arap Emirlikleri'nde yer alan Şârika Emirliği'nin en büyük şehri ve yönetim merkezidir. Basra Körfezi'nde Arap Yarımadası'nın doğu kıyısında kuzey yönünden Basra Körfezi'ne bakan bir ek küçük yarımada görünümü içinde uzanır. Şehir, sınırları içerisinde yaklaşık 1,3 milyonluk nüfusuyla (2019) BAE içerisinde, Dubai ve Abu Dabi'den sonra 3. sırada yer alır ve 5,6 milyonu aşkın nüfus sahip Dubai-Şarika-Acman Metropoliten Alanı'nın bir parçasını oluşturur.
Şârika emiri Sultan bin Muhammed el-Kasimi'nin sarayı kentin 20 km güneydoğusunda bulunmaktadır. Kent, bir kültür ve sanayi merkezi olmakla birlikte tek başına BAE'nin GSMH'na %7,4 oranında katkıda bulunmaktadır. Kent, 2008 yılı itibarıyla 235 km²'lik bir alanı kaplamakta ve 800.000'in üzerinde bir nüfusa sahip bulunmaktadır. Şârika'da içki satışı, tüketimi veya taşınması kesin bir biçimde yasaklanmıştır.
Etimoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir BAE şairi ve araştırmacısı olan Sultan El Umeymi, bazı tarihçilerin Şarika 'nın İslamiyet öncesi dönemde bölgede tapınılan ve Abid el Şarek adı ile bilinen bir putun adı olduğu yönünde spekülatif haberler yaptıklarını söylemektedir. Şarika 'nın bir de El Şerike adı ile dişil söylenişi olduğu da belirtilmektedir. Şarika adının kökeni hakkında ortaya atılan diğer tezlerden bir tanesi de Yakut el-Hamavi tarafından yazılan Mucem el-Buldan Kitabı 'nda yer alan Endülüs'ün bir kalesi olduğu yönündeki iddiadır.
Diğer araştırmacılar ise Şarika adının Dubai ve Abu Dabi'nin şark (doğu) yönü bölgesinde bulunmasından ötürü bu ismi edindiğini öne sürmektedirler. İngilizce diline Şarcah olarak yerleşmiş kent adının Arapça' daki özgün adı eş-Şarika olarak telaffuz edilmektedir. Yabancı nüfusun önemli bir çokluğa sahip oluşu ve bu nüfusun da aralarında daha çok İngilizce ile iletişim kuruyor olmaları nedeniyle günlük konuşmalarda daha çok Sharjah adı kullanılmaktadır. Pek çok araştırmacı Şarca adının kaynağı olan Şarika adının ışıktan geldiğini kabul edilmektedir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Şarika, 5.000 yıllık geçmişi boyunca bu bölgede bulunan en zengin kasabalardan birisi oldu. 18. yüzyılın ilk döneminde, Kavasim Ailesi (Huveyla Kabilesi) Şarika 'nın köklü ailesi olarak Şarika 'nın bağımsızlığını ilan ettiler. 8 Ocak 1820'de, Şeyh 1. Sultan, komşuları olan Acman, Dubai, Reis el-Hayme ve Ümmü el-Kayveyn Emirlikleri' nin de yaptıkları gibi İngiltere ile Osmanlı İmparatorluğu'na karşı bir korunmayı içeren Genel Denizcilik Antlaşması'nı imzaladı. Konumu itibarı ile Hindistan yolu bakımından İngiltere'nin önem verdiği bir yer oldu. Şeyh 3. Halid, birleşik bir federal yapı içinde Birleşik Arap Emirlikleri' nin kuruluşuna katıldı.
16. yüzyılın bölgede karışıklıkların başladığı bir dönem olarak değerlendirilir. 1507'de Portekiz ticaret yolunu kontrol altına almak amacı ile bölgenin kıyı kesimlerine yönelik acımasızca bir saldırı başlattı. Hur Fekkan, Kalbe ve Dibba' da hisarlar inşa ettiler. Bu etki aynı amaçla gelen Almanların üstünlük elde etmelerine kadar devam etti.
17. yüzyılda bölgeye gelen İngilizler Kavasim Ailesi ile ticaret yapmaya başladılar. Avrupalılar Hindistan ve Akdeniz arasındaki iletişimin devamı için Körfez ve Kızıldenize önem verdiler. 1809' da İngilizler Reis el-Hayme' de bulunan Kavasim' lere yönelik saldırılarını başlattılar. 1820' de denizde barışı sağlamaya ve İngilizlere saldırılardan 150 yıl boyunca korunmasına yönelik ilk birkaç Barış Antlaşması imzalandı. Sahil bu dönemde İngilizler tarafından Umman Ateşkesi (Trucial Oman) olarak bilindi ve şeyhlikler de Ateşkes Şeyhlikleri olarak tanındı. Bu isim 1853' den 1971 yılında Birleşik Arap Emirliklerinin kuruluşuna kadar sürdü.[1]
1972'de Emirlik görevini devralan Şeyh Sultan bin Muhammed El-Kasimi, aynı zamanda felsefe doktorası yapmış bir akademisyen olarak bilinmekteydi. O' nun yöneticiliğinde Şarıka Emirliği hızlı bir gelişme yaşadı ve BAE'nin kültür başkenti olarak tanındı. 1971' de Ebu Musa Adası 'nın yakınındaki Mübarek Bölgesi 'ndeki petrol alanının bulunması ile emirliğin talihi açıldı. Şarika, tüm Orta Doğu'da tam ekipmanlı ilk deniz limanına sahip olma unvanını da elinde bulundurmaktadır. Hurfekkan 'da bulunan işlek ve etkileyici liman, gemilerin Körfeze girmesine gerek bırakmayan tesis olanaklarına sahiptir.
Diğer emirliklerin de yapmış oldukları gibi, Birleşik Arap Emirlikleri'nin kuruluşunun ardından kısa bir süre içinde Şarika Postahanesi tarafından çıkarılan pek çok sayıda posta pulunun piyasaya sürülmesinin ardından Şarika Emirliği kolleksiyoncuların ilgisini çekerek çok sayıda kişi tarafından tanınan bir yer olmaya başladı.[2]
Dubai' de 2005' te başlayan yüksek bina inşaatı patlamasından sonra, Şarika 'da bulunan el-Han ve Halid Göleti gibi mıntıkalarda da gökdelen ve çağdaş bina inşaatlarının yapımına başlanıldı. Pek çok Şarika sakini haftasonlarında, Dubai'ye ulaşmak üzere 15 km (9,3 mi) km. mesafe kat etmektedir.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Şârika, Basra Körfezi'nin kıyısında yer alır. Kent, Dubai ve Ajman emirliklerinin arasında, başkent Abu Dabi'ye 170 km (110 mi) uzaklıkta bulunmaktadır.
İklim[değiştir | kaynağı değiştir]
Şârika, ılık geçen kışları ve çok sıcak geçen yazları ile sıcak bir çöl iklimine sahiptir. Yağış genellikle hafif ve değişkendir ve neredeyse her zaman Kasım ve Mayıs ayları arasında görülür. Yıllık üçte iki oranında bir çoklukla Şubat ve Mart ayları içinde gerçekleşir.
 Şarika iklimi 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 32,5 | 34,4 | 42,1 | 43,2 | 46,4 | 49,2 | 47,8 | 48,2 | 46,0 | 41,4 | 37,2 | 32,8 | 49,2 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 24,2 | 25,2 | 28,8 | 34 | 38,5 | 40,8 | 42,2 | 41,7 | 39,8 | 36 | 30,9 | 26,2 | 34,3 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | 12,1 | 12,7 | 15,3 | 18,3 | 21,9 | 24,6 | 27,5 | 27,7 | 24,3 | 20,6 | 16,4 | 13,5 | 19,58 |
| Ortalama yağış (mm) | 9,5 | 34,8 | 33 | 7,5 | 1,4 | 0,0 | 0,1 | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 5,1 | 15,5 | 106,9 |
| Kaynak: National Oceanic & Atmospheric Administration -NOAA (1977–1991)[3] | |||||||||||||
Kültür[değiştir | kaynağı değiştir]
Şarja Emiri, taşıdığı büyük vizyonu gerçekleştirmek üzere bir takım kültürel enstitülerin kuruluşu için emir vermiştir. Bu projeler kültürel mirasın korunması, Emirlikteki müzeler ve diğer kültürel, bilimsel ve sanatsal merkezler vasıtası ile diğer kültürlerle etkileşim içinde etkin olunması ve kültürel değerleri yaşatan ve yansıtan bir uydu TV' si kurulmasıdır.
Ticari ve kültürel merkezlerle birlikte arkeoloji, doğal tarih, bilim, sanat, tarihsel miras, İslami sanat ve kültür konularını da kapsayan bir dizi müzeyi bünyesinde barındırmaktadır. Kapalı çarşı özelliğindeki iki büyük Suk marketi İslami tasarımı yansıtmakta ve bir dizi yeniden oluşturulan alanları ve Cezire Eğlence Parkı ve Buheyra Kıyısı gibi kamusal park yerleri göze çarpan gözde mekanlarındandır. Kent, ayrıca çok sayıda zarif görünümlü camileri ile de dikkat çekmektedir.
Şarika'da aşağıda belirtilen göze çarpan kent merkezleri bulunmaktadır:
- Ebu Şagara
- Meysalun
- El Kasimiye
- El Mecaz
- En Nehda
- El Leyi (Hükümet Binaları)
- Et T'avun
- El Yermuk
- El Kasba
- El Rulla
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
Şârika, Orta Doğu'nun en büyük olanı iddiasını taşıyan Ebu Şagara alanında bulunan araç pazarı ile de tanınmaktadır. Şârika Emirliği, aynı zamanda Orta Doğu, Asya ve Avrupa' ya uçuşları bulunan ilk düşük ücretli havayolu olan Air Arabia Havayolları'nın şirket merkezidir. Air Arabia şirket merkezi Şârika'nın Freight Merkezi olarak isimlendirilen bölgesinde, Şarika Uluslararası Havalimanı mülkiyetine ait alanda bulunmaktadır.[4][5]
Ulaşım[değiştir | kaynağı değiştir]
Şârika Kamu Taşımacılığı Kurumu, kamusal taşımacılık alanında, yolcuların Şârika içi veya BAE içinde tüm kent dışı güzergahlara çağdaş ve uzman taşımacılık hizmetleri ile ulaşımlarını sağlayarak hizmet vermek üzere kurulmuş olup akışkan bir trafiğin sağlanması yönünde stratejik çözümler üretme amacını taşımaktadır. Şârika'da taşımacılık hizmetlerinin yürütülmesi uzun dönemli bir görev anlayışı içinde değerlendirilmektedir.
Nüfus artışıyla altyapıların yetersiz kalması sonucu Şârika trafik sıkışıkları yaşamaya başladı. Bu sıkışmada kentin diğer emirlikler ve Dubai arasında bulunan konumunun da etkisi olmaktadır. Pek çok Şârika sakini hafta sonlarında, Dubai'ye ulaşmak üzere 15 km (9,3 mi) km. mesafe kat etmektedir.
Eğitim[değiştir | kaynağı değiştir]
Şârika'da pek çok sayıda özel okul ile üniversite bulunmaktadır. Bunlardan bir kısmı:
- Şârika Üniversitesi,
- Şârika Amerikan Üniversitesi,
- Troy Üniversitesi, Şârika Kampüsü,
- Şârika Skyline Koleji,
- Şârika Erkekler Koleji,
- Şârika Kadınlar Özel Okulu.
Bu üniversitelerden bir kısmı University City isimli alanda bulunmaktadır. Şârika Amerikan Topluluğu Okulu da özel okullar arasında bulunmaktadır.
Spor[değiştir | kaynağı değiştir]
Şârika Kriket Derneği Stadyumu, Tek Gün Uluslararası Kriket maçlarında çok sayıda kriket oyuncusunu misafir etmektedir. Şehirdeki kriket takımları arasında Eş-Şarika (Birinci Lig), El-Şeb (BAE) (Birinci Lig), El_Hamriye, (İkinci Lig), El-Eyd, (İkinci Lig), El-Haliç (İkinci Lig) ve Dibba (İkinci Lig) yer alır.
Şehir menşeili futbol kulüpleri Eş-Şeb FK, Eş-Şarıka FK, El-İttihad Kalbe, El-Zaid FK, Dibba el-Hisn Kulübü, El-Haliç FK, El-Hamriye Kulübü'dür
Kardeş kent ve kasabalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Sharjahonweb.com". 16 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2013.
- ^ "Sharjah & Dependencies Stamps and Postal Stationery Site". Ohmygosh.on.ca. 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2012.
- ^ "Climate Normals for Charjew". National Oceanic and Atmospheric Administration. Erişim tarihi: 10 Şubat 2013.
- ^ "Contact Info". Air Arabia. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2012.
- ^ "Low cost & regionals: Arabian pioneers". Flightglobal.com. 23 Nisan 2007. 19 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2012.
- ^ "Sultan attends signing of Sharjah-Granada sister city agreementUAE – The Official Web Site – News". Uaeinteract.com. 8 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2012.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- (Arapça) Şarika Belediyesi, Resmi Ağ Sitesi 2 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sharjah Media
- Şarika Ticaret ve Turizm Geliştirme Kurumu 15 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Şarika Müzeler Departmanı
- Sharjah WorldStatesmen 1 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sharjahports.gov.ae 13 Ağustos 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
