İyi Tabiatlı Kız
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Eylül 2018) |
Niccolo Piccini Gravurcu: Hippolyte Pauquet (1797–1871) | |
Özgün isim | La Cecchina, ossia La buona figliuola |
---|---|
Müzik | Niccolò Piccinni |
Libretto | Carlo Goldoni ("Polisseno Fegejo" takma adı kullanarak) İngiliz yazar Samuel Richardson'un "Pamela or Virtue Rewarded" romanından uyarlama |
Gala | 6 Şubat 1760 |
İlk gösterim yeri | Teatro delle Dame, Roma |
Oyuncular |
|
İyi Tabiatlı Kız (Orijinal İtalyanca adı La buona figliuola ve daha uzunca La Cecchina, ossia La buona figliuola), bestesi Niccolò Piccinni tarafından, librettosu ("Polisseno Fegejo" takma adı kullanarak) Carlo Goldoni tarafından İngiliz yazar Samuel Richardson'un yazdığı "Pamela or Virtue Rewarded" romanından uyarlanarak İtalyanca olarak hazırlanmış, üç perdeden oluşan, dramma giocoso janrında bir opera buffa eseri. Eserin prömiyer temsili 6 Şubat 1760'ta Teatro delle Dame, Roma'da yapılmıştir ve bu temsilde tüm roller erkek şarkıcılar tarafından oynanmıştır.
Hazırlanma ve temsiller
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu eser 1759'da 18 gün içinde hazırlanmıştır.[1]
Roma'da 6 Şubat 1760'ta yapılan prömiyer temsilinden sonra seyirciler tarafından çok tutulmuştur. 18 yüzyıl sonuna kadar popüler olarak birçok İtalya opera evinde yapımlanıp temsil edilmiştir. 19 Mayıs 1764'te Almanca olarak "Das güte Mädchen" Almanya'da Laxenburg Şatosunda prömiyeri yapılmıştır. İngiltere'de prömiyeri İtalyanca olarak 25 Kasım 1766'da Londra'da "King's Theatre"'da ve 3 Aralık 1866'da İngilizce "The Accomplish'd Maid" adı ile "Covent Garden Tiyatrosu"'da sahnelenmiştir. Fransa'da ise İtalyanca prömiyeri 7 Aralık 1778'de ve "La bonne fille mariée" adı ile aynı tiyatroda yapımlanmıştır. Bu opera eserinin 1778'de Cizvit misyonerler tarafından Çin İmparatoru Qianlong huzurunda onun sarayında temsil edildiği de bildirilmiştir.
Bu eserin iki tane takipçi eser de hazırlanıp yapımlanmıştır. Bunlar aynı besteci ve libretto yazarı tarafından hazırlanan 1761'de yapımlanan "La buona figliuola maritata" opera eseri ve Geatano Latilla tarafından "La buona figliuola supposta vedova" adı ile hazırlanıp 1766'da yapımlanan opera eseridir.
19. yüzyılda tüm Barok müziksel eserleri gibi bu opera eseri de Avrupa seyircisi tarafından beğenilmemeye başlanmış ve Avrupa operaevleri tarafından yapımlanmamıştır. Bu 20. yüzyılın başlarında başlayan Barok Müziksel rönesansı akımına kadar kadar devam etmiştir. Bu eserin 20. yüzyılda ilk popüler yapımlanması besteci Piccinni'nin kendi şehri olan Bari, İtalya'da Piccinni'nin 200. doğum yılını kutlamak için 7 şubat 1928'de bazı değişikliklerle yapımlanan "La Cecchina" olmuştur. Sonra da bu eser İtalya'nın diğer operaevleri repertuvarına girmiştir. Roma da 20. yüzyıl yapımlanması o kadar popüler olmuştur ki eserin temsilinde kullanılan "Cecchina" giysileri Roma da ve diğer İtalya merkezlerinde moda seven kadınlar tarafından popüler olarak giyinilmiştir.
Operabase ististiklarine göre sonradan yine popülerliğini kaybetmiştir; örneğin 2005-2010 döneminde tek 1 defa yapımlanmıştır.[2]
Roller [3]
[değiştir | kaynağı değiştir]Rol | Ses tıpı | Prömiyerde roller, 6 Şubat 1760 (Orkestra şefi:) |
---|---|---|
Cecchina, Hizmetçi bir genç kız | soprano | Tommaso Borghesi |
Armıdoro, Lucında'nın nişanlısı bir soylu | soprano | Carlo De Cristofori |
Conchıglia Markısı, Cecchina'ya aşık bir soylu | tenor | Giovanni Lovatını |
Lucında, markının kızkardeşi ve Armıdoro'nun nişanlısı | soprano | Gaspero Savoj |
Mengotto, Cecchina'ya aşık bir çiftçi erkek | bariton | Giuseppe Casaccıa |
Paoluccia, bir kız hizmetçi | mezzo-soprano | Francesco Pieri |
Sandrina, bir kız hizmetçi | soprano | Giuseppe Giustinelli |
Taglıaferro, bir Alman asker | bariton | Francesco Carattoli |
Konu Özeti
[değiştir | kaynağı değiştir]I. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]Markiz Lucında'nın bahçesinde bulunan hizmetçi genç kız Cecchina. İtalya'da bir bebek iken ailesi tarafından terk edilip bırakılmasına ve sonra da parasız bir öksüz kız olarak büyütülmesinden şikayetle yakınarak ağlamaktadır. Bir çiftçi olan Mengotto onunla evlenmek için genç kıza kur yapmaktadır. Fakat Cecchina bu çiftçi ile izdivaç yapmayı hiç istemeyip onun kurlarina soğuk bakar. Cecchina'nın Conchıglia Markizi'ne âşıktır. Fakat bu iki kişi arasında bulunan gayet büyük sosyal sınıf farkı bu aşkın gelişmesini imkânsız kılmaktadır.
Conchıglia Markısı ise bir diğer kız hizmetçi olan Sandırno'ya kendisinin de Cecchina'ya sevdiğini ama bu aşk da büyük sosyal sınıf farkı dolayısıla imkânsız olduğunu yakınarak ifşa eder. Sandırino bu durumu çok kıskanır ve Markısın ifşaatını Markının kızkardeşi Lucında'nın nişanlısı bir soylu olan Armidoro'ya söyler. Sosyal durumları gayet farklı iki aşık durumu kibirli bir asıl olan Armıdoro'yu çok sinirlendirir ve nişanlısı olan Lucında'ya eğer erkek kardeşi Marki bu aşkında devam ederse onunla nişanını bozacağını bildirir. Bunun üzerine Lucında hizmetçisi olan Paoluccia'yı çağırır. Cecchina'nın bundan sonra hiçbir şekilde kendine hizmet etmemesini istediği bildirir ve böylece genç kızı nafakasından eder.
II. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]İşinden atılan Cecchina çalışıp yaşamakta olduğu evden askerlerce alınıp tutuklanmaya götürülür. Fakat Cecchina askerler Mengetto tarafından komuta edilen bir çiftçiler grubu tarafından hücum uğratılıp Cecchina askerlerin elinden kurtarılır. Onlar kurtardıkları genç kızı Conchiglia Markisi evine götürürler. Hizmetciler Paoluccia ve Sandrina hala Cecchina'yi kıskanmaya devam etmektedirler ve olan biteni hemen Markiz Lucinda'ya dedikodu haber olarak iletirler. Bu haberler Lucinda'nin acılarını tekrar depreştirir.
Tam bu sirada Mengotto ve Markı, Tagliaferro adli bir Alman asker ile karşılaşıp onunla konuşmaya durular. Tagliaferro İtalya'ya bir Alman baron olan efendisinin emirleri ile geldiğini ve İtalya'da efendisi baronun devam etmekteki savaş sırasında kendi evladı olan bir küçük bebek olan kızını İtalya'da bırakarak Almanya'ya geri dönmek zorunda kaldığını ve ancak Baron'un kendine en uygun olan bir zamanda bu kızı arayıp bulmak için kendisini İtalya'ya gönderdiğini anlatır. Araştırmalarından sonra bu Alman baronun geride bıraktığı küçük kızının Cecchina olduğunu öğrendiğini de bildirir. Mengotto ve Markı, Cecchina'yi yanlarına çağırırlar. Cecchina'nin bir asil baron kızı olup soylu bir kişi olması genç kız ile Marki'nin birbirlerine olan aşklarına uyarak hayatlarını birleştirmelerine olan büyük maniyi ortadan kaldırmıştır.
Fakat bu sırada bile Paoluccia ve Sandrino yine de Cecchina'yi kötülemekten geri kalmazlar. Cecchina'nin Alman asker Tagliaferro'u sarılıp onu öperken gördüklerini bildirirler. Fakat Marki onlara inanmaz ve Cecchina'nin Tagliaferro'yu verdiği gayet güzel haber nedeni ile öptüğünü kabul eder.
III. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]Hizmetçi Paoluccia bu sefer Armidaro ve Markiz Lucinda yanına gidip onlara Cecchina aleyhinde kötü söylentiler olduğunu bildirip onu bu iki çift gözü önünde küçük düşürmeye devam eder. Armidaro ve Markiz Lucında Marki'nın böyle alt tabakadan bir kıza aşık olmasından gittikçe endişe etmeye başlarlar.
Bu çiftin gönülleri Markı'nın tekrar yanlarına gelmesinden sonra biraz ferahlar. Markı kızkardeşi ve nişanlısına kendisinin yeni bir evlilik yaptığını ve yeni karısının bir Alman baronesi olduğunu bildirir. Yeni karısını tanıştırmak için onlarin yanına getirince bunun Cecchina olduğu hemen açığa çıkar. Markı hemen onlara karısının durumunu açıklar ve Cecchina'yı bebekken onun İtalya'da geride bırakan babasının bir Alman baronu olduğunu ve genç kızın aslının bir soylu olduğunu onlara bildirir.
Bundan çok sevinen Armidaro ve Lucında onların evlenmelerini tebrikler edip onlarla yeni evliliklerini bir eğlence tertip edip kutlarlar. Cecchina da gayet cömertkar ve merhametkar davranarak kendisi aleyhinde entrikalar yapmış olan iki hizmetçiyi, Paoluccia ve Sandırına'yı, affeder.
Seçilmiş müziksel parçalar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Uvertür
I. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]- Che piacer, che bel diletto: arya - Cecchina
- Quel che d'amore: resitatif - Mengotto
- Ogni amatore ha nel proprio core: resitatif- Cecchina
- Non comoda all'amante: arya - Mengotto
- Poverina, tutto il dì: resitatif - Sandrina
- È pur bella la Cecchina: arya - Marki
- Sono una giovane: arya - Sandrina
- Della sposa il bel sembiante: arya - Armidoro
- Che superbia maledetta: arya - Paoluccia
- Una povera ragazza: arya - Cecchina
- Furie di donna irata: arya - Marki
- Vo cercando e non ritrovo: I. Perde Finali - dortlu
II. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cecchina dov'è?: arya - Marki
- Ah, povero Mengotto: arya- Mengotto
- Star trompette e star tampurri: arya - Tagliaferro
- Cara s'è ver ch'io v'ami: arya - Armidoro
- Per il buco della chiave: ikili - Sandrina ve Paoluccia
- So che fedel m'adora: arya - Marki
- Alla larga, alla larga signore: arya - Cecchina
- Vederete una figliola: arya - Marki
- Vieni, il mio seno: eşli resitatif ve arya - Cecchina
- Sì signora, di lassù'': II. Perde Finali dörtlü
III. Perde
[değiştir | kaynağı değiştir]- Chi più di me contento: arya - Armidoro
- Sento che il cor mi dice: arya - Marki
- Son tenera di pasta: arya - Sandrina
- Vedo la bianca, vedo la bruna: arya - Mengotto
- Ah comme tutte je consolar: Arya- Tagliaferro
- La baronessa amabile: ikili - Marki ve Cecchina
- Porgetemi la destra: Final
Seçilmiş ses ve video kayıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]Disk ses kayıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Roller: () |
Orkestra Şefi Orkestra, Koro |
Marka |
---|---|---|---|
1981 | Margherita Rinaldi, Lucia Aliberti, Ugo Benelli, Enzo Dara, Alessandro Corbelli, Elena Zilio, Emilia Ravaglia; |
Gianluigi Gelmetti Teatro dell'Opera di Roma Orkestra ve Korosu |
2 CD Warner Fonit |
1990 (2002) | Alessandra Ruffini, Bruno Pratico, Maria Angeles Peters, Gabriella Morigi, Giuseppe Morino |
Bruno Campanella Orchestra Serenissima Pro Arte |
3 CD Nuova Era 7123/25 |
Video DVD sisk kayıtları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yıl | Roller: () |
Orkestra Şefi Orkestra, Koro |
Marka |
---|---|---|---|
1969 | Mirella Freni, Rolando Panerai, Sesto Bruscantini, Werner Hollweg, Biancamaria Casoni, Rita Talarico, Valeria Mariconda, Gloria Trillo. |
Franco Caracciolo Napoli "Alessandro Scarlatti" Orkestrasi |
DVD Premiere Opera |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- İngilizce Wikipedia "La buona figliuola" maddesi La_buona_figliuola7 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce).
- İspanyolca Wikipedia "La buona figliuola" maddesi [2] 23 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca).
- ^ Porzio, Michele (ed) () Dizionario dell'opera lirica, Arnoldo Mondadori Editore ISBN 8804352841 (İtalyanca)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2016.
- ^ Kaynak:Hunter, Mary "La buona figliuola" Kaynak: Macy Laure (ed.) (1992)Grove Music Online, Oxford University Press [1] 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hunter, Mary, "La buona figliuola", Kaynak: Macy Laure (ed.) (1992)Grove Music Online, Oxford University Press [3] (abone olmak gerekli (İngilizce)
- IMSLP Petrucci Music Library websitesi "La buona figliuola (Piccinni, )" maddesi [4] 16 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Niccolo Piccinni, (2013) La Buona Figliuola, Tredition Classics, ISBN 978-3849564551 (İtalyanca)
- YouTube "Niccolò Piccinni - La cecchina, ossia la buona figliuola 1_3 ", "Niccolò Piccinni - La cecchina, ossia la buona figliuola 2_3" ve "Niccolò Piccinni - La cecchina, ossia la buona figliuola 3_3 " Eserin uc parcadan olusan video kaydi [5], [6], [7] (İtalyanca)