İstanbul Maratonu sayfasının kaynağını görüntüle

{{Ek kaynak gerekli|tarih=Aralık 2021}}
{{Atletizm yarışı bilgi kutusu
| isim = İstanbul Maratonu
| arkarenk      = #257CE1
| resim         = Is-bnks-ist-maraton-logo.jpg
| tarih          = 6 Kasım 2022 (bir önceki)
| yer      = [[İstanbul]], [[Türkiye]]
| tür          = [[Maraton]]
| mesafe      = {{Madde işaretsiz liste|{{Dönüştürme|42|km|mi|abbr=on}} Tam Maraton|{{Dönüştürme|15|km|mi|abbr=on}} Koşu|{{Dönüştürme|10|km|mi|abbr=on}} Koşu|{{Dönüştürme|8|km|mi|abbr=on}} Yürüyüş}}
| ilktarih           = {{Açılış tarihi ve yaşı|1979|04|01}}
| sponsor       = Türkiye İş Bankası
| parkurrekoru        = '''{{Dönüştürme|42|km|mi|abbr=on}}''' <br/>'''Erkekler:''' 2:09:57 (2018) <br /> [[Felix Kimutai]] {{bayraksimge|Kenya}} <br />'''Kadınlar:''' 02:18:35 (2018) <br /> [[Ruth Chepngetich]] {{bayraksimge|Kenya}} <br /><br /> '''{{Dönüştürme|15|km|mi|abbr=on}}''' <br/>'''Erkekler:''' 00:43:20 (2007) <br /> [[Shimelis Girma]] {{bayraksimge|Etiyopya}} <br />'''Kadınlar:''' 00:48:38 (2012) <br /> [[Seboka Seyfu]] {{bayraksimge|Etiyopya}} <br />
| resmisite      = {{URL|https://maraton.istanbul/}}
}}
{{Konum haritası 
| Turkey
| width      = 275
| float      = 
| border     = 
| caption    = Harita üzerinde [[İstanbul]] şehri.
| alt        = 
| relief     = yes
| AlternativeMap = 
| overlay_image = 
| label      = İstanbul
| label_size = 
| position   = 
| background = 
| mark       = Athletics pictogram.svg
| marksize   = 20
| link       = 
| lat_deg = 41 || lat_min = 31 || lat_dir = N
| lon_deg = 28 || lon_min = 68 || lon_dir = E
}}
[[Dosya:38th Istanbul Vodafone Marathon (34).jpg|sağ|küçükresim|38. Avrasya Maratonu, 2016]]
[[Dosya:Avrasya Maratonu 1.jpg|küçükresim|30. Avrasya Maratonu'nda halk koşusundan bir enstantane 2008]]
'''İstanbul Maratonu''' veya eski ismiyle '''İstanbul Avrasya Maratonu''', [[İstanbul]]'da düzenlenen ve dünya üzerine iki kıta arasında koşulan tek maratondur.<ref>{{Web kaynağı | url = http://www.istanbulmarathon.org/informations/news/the-only-run-between-two-continents.aspx | başlık = The Only Run Between Two Continents | tarih = 17 Kasım 2013 | erişimtarihi =  | yazar = TRT | iş = İstanbul Marathon | arşivurl = https://web.archive.org/web/20140225001451/http://www.istanbulmarathon.org/informations/news/the-only-run-between-two-continents.aspx | arşivtarihi = 25 Şubat 2014 | ölüurl =evet}}</ref>

==Tarih==
İlk olarak [[Tercüman Gazetesi]] tarafından 1973 yılında gündeme getirilen{{kaynak belirt}} [[Asya]]’dan [[Avrupa]]’ya maraton fikri, 1979’da bir grup [[Almanlar|Alman]] turistin girişimiyle hayata geçti.{{kaynak belirt}} 1979 yılında koşulan bu yarışın galibi [[Hasan Saylan]] olmuştu. Kıtalararası Avrasya Maratonu başladığı günden bu yana üç kez güzergâh değiştirdi. Son yıllarda Halk Koşusu, 15&nbsp;km ve [[Maraton]] olarak 3 farklı güzergâhta koşulan maraton, [[İstanbul Büyükşehir Belediyesi]]'nin organizatörlüğünde düzenlenmektedir. Türkiye'de uluslararası nitelikteki en önemli maraton yarışıdır.

Yarışa kayıt yapabilmek için, katılımcıların yarış günü 18 yaşında veya daha ileri yaşta olmaları gerekir. Üç farklı kategoride koşulan yarışta ayrıca engelli sporcular için özel bir kategori de vardır. 2003 yılında dünyanın her tarafından gelen 571 atlet (523 erkek ve 48 kadın) sadece maraton koşusunda yer aldı. 1998 yılındaki halk koşusuna katılanların rekor sayısı 150.000 kişiydi.

1997 yılında yarış rekoru 2 saat 13 dakika ve 37 saniye ile [[Etiyopya]]lı erkek atlet ''Taye Moges'' tarafından kırıldı. Kadınlarda ise 2005 yılında rekor [[Ruslar|Rus]] kadın atlet ''Madina Biktagirova'' tarafından 2:34:25 ile tesis edildi. 2006 yılında, yarış rekoru erkeklerde [[Litvanya]]lı atlet [[Mindaugas Pukstas]] tarafından 2:12:52 ile kırıldı ve kadınlarda  [[Ruslar|Rus]] atlet [[Madina Biktagirova]] kendisine ait olan rekoru 2:28:21 ile yeniledi.

Maratonda para ödülleri, ilk 25 erkek atlete ve 15 en iyi kadın atlete veriliyor. İlk üç sıralama için sırasıyla US$35,000, US$15,000 ve US$10,000 verilir. Yarış rekoru kıran bir atlet US$5,000 ikramiye ile ödüllendirilir. İkramiyeler ayrıca 2:14:00 ve 2:04:55 veya daha iyi zaman için erkeklerde ve 2:33:00 ve 2:15:25 veya daha iyi zaman için kadın atletlerde  US$500 - US$100,000 arası vardır.

2013 yılında ise İstanbul Maratonu'na [[Vodafone Türkiye|Vodafone]],<ref>{{Web kaynağı | url = https://maraton.istanbul/maraton-kosusu/istanbul-maratonu-hakkinda/ | başlık = İstanbul Maratonu Hakkında | erişimtarihi = 23 Ağustos 2020 | dil = Türkçe | çalışma = Maraton İstanbul | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200830151611/https://maraton.istanbul/maraton-kosusu/istanbul-maratonu-hakkinda/ | arşivtarihi = 30 Ağustos 2020 | ölüurl =evet}}</ref> 2020 yılında [[Aktif Bank|N Kolay]], 2023 yılında ise [[Türkiye İş Bankası]] sponsor oldu.<ref>{{Haber kaynağı|url=https://www.aa.com.tr/tr/sirkethaberleri/finans/aktif-bank-n-kolay-markasiyla-istanbul-maratonu-na-isim-sponsoru-oldu/659808|başlık=Aktif Bank, N Kolay markasıyla İstanbul Maratonu’na isim sponsoru oldu|erişimtarihi=9 Ekim 2020|tarih=2 Ekim 2020|çalışma=|yayıncı=[[Anadolu Ajansı]]|ad=Mehmet Fatih|soyadı=Erdoğdu|arşivurl=https://web.archive.org/web/20201130051659/https://www.aa.com.tr/tr/sirkethaberleri/finans/aktif-bank-n-kolay-markasiyla-istanbul-maratonu-na-isim-sponsoru-oldu/659808|arşivtarihi=30 Kasım 2020|ölüurl=hayır}}</ref>

== Yardımseverlik Koşusu ==

Yardımseverlik koşusu, tüm dünyada STK’ları (sivil toplum kuruluşları) desteklemek için başarıyla kullanılan bir kaynak geliştirme metodudur. ABD’de bu yöntemle, 1 sene içinde toplanan bağış miktarı 1,5 milyar ABD doları iken sadece bir majör maratondaki koşuda, 30 bini aşkın kişi aracılığıyla toplanan bağış miktarı 50 milyon İngiliz sterlinini geçmiştir. 8 Kasım 2020’de gerçekleşen N Kolay 42. İstanbul Maratonu, sınırlı sayıda 42K/maraton koşucusu tarafından koşulmasına rağmen toplam 10.777.760 TL bağış toplandığı bir organizasyon oldu.

== Kazananlar ==

===Tam Maraton Parkuru===

{{Lejant2|#A9F5A9|'''Parkur Rekoru'''|border=solid 1px #AAAAAA}}
{| class="wikitable sortable" style="font-size:90%; text-align:center;"
|-
!Yıl
!class=unsortable |Erkekler
!data-sort-type="Time"|Süre ([[saat|sa]]:[[dakika|dk]]:[[saniye|sn]])
!class=unsortable |Kadınlar
!data-sort-type="Time"|Süre ([[saat|sa]]:[[dakika|dk]]:[[saniye|sn]])
|-
|2022
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Robert Kipkemboi]]
|2:10:16
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Sechale Dalasa]]
|2:25:53
|-
|2018
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Felix Kimutai]]
| style="background:#A9F5A9;"|2:09:57
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Ruth Chepngetich]]
|style="background:#A9F5A9;"| 2:18:35
|-
|2017
| align=left |{{Bayraksimge| FRA}} [[Abraham Kiprotich]] 
|2:11:22
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Ruth Chepngetich]]
|2:22:36
|-
|2016
| align=left |{{Bayraksimge|AZE}} [[Evans Kiplagat]]
|2:13:30
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Agnes Barsosio]]
|2:28:25
|-
|2015
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Elias Chelimo]]
|2:11:17
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Amane Gobena]]
|2:31:58
|-
|2014
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Gebo Burka]]
|2:12:23
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Amane Gobena]]
|2:28:46
|-

| 2013
| align=left |{{Bayraksimge| FRA}} [[Abraham Kiprotich]]
| 2:12:28	
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Rebessa Kangogo Chesir]]
| 2:29:05
|-

| 2012
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Stephan Chebogut]]
| 2:11:05	
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Koren Jelela Yal]]
| 2:28:06
|-

| 2011
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Vincent Kiplagat]]
| 2:10:58	
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Alemitu Abera]]
| 2:27:56
|-

| 2010
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Vincent Kiplagat]]
| 2:10:42	
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Ashu Kasım]]
| 2:27:25
|-

| 2009
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Kasime Adilo Roba]]
| 2:12:14	
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Bizunesh Urgesa]]
| 2:32:45
|-

| 2008
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Kasime Adilo Roba]]
| 2:11:16	
| align=left |{{Bayraksimge| RUS}} [[Nailya Yulamanova]]
| 2:30:17
|-

| 2007
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[David E. Cheruiyot]]
| 2:10:56	
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[A.Bayisa Tesema]]
| 2:29:05
|-

| 2006
| align=left |{{Bayraksimge| LTU}} [[Mindaugas Pukstas]]
| 2:12:49	
| align=left |{{Bayraksimge| RUS}} [[Madina Biktagirova]]
| 2:28:18
|-

| 2005
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Joseph Mbithi]]
| 2:15:13	
| align=left |{{Bayraksimge| RUS}} [[Madina Biktagirova]]
| 2:34:25
|-

| 2004
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[David Kiptanui]]
| 2:18:19	
| align=left |{{Bayraksimge| RUS}} [[Svetlana Demidenko]]
| 2:34:25
|-

| 2003
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Belay Welashe]]
| 2:18:42	
| align=left |{{Bayraksimge| UKR}} [[Rimma Dubovik]]
| 2:36:49
|-

| 2002
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[David Kiptanui]]
| 2:18:42	
| align=left |{{Bayraksimge| UKR}} [[Rimma Dubovik]]
| 2:37:20
|-

| 2001
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Turbe Bedaso]]
| 2:18:21	
| align=left |{{Bayraksimge| UKR}} [[Ludmila Puskina]]
| 2:38:21
|-

| 2000
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Rop Josephat]]
| 2:17:03	
| align=left |{{Bayraksimge| ROM}} [[Rodica Chirata]]
| 2:37:39
|-

| 1999
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Taye Moges]]
| 2:13:55	
| align=left |{{Bayraksimge| ROM}} [[Adriana Barbu]]
| 2:35:57
|-

| 1998
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Taye Moges]]
| 2:15:28	
| align=left |{{Bayraksimge| BLR}} [[N. Galushka]]
| 2:38:10
|-

| 1997
| align=left |{{Bayraksimge| ETH}} [[Taye Moges]]
| 2:13:37	
| align=left |{{Bayraksimge| ROM}} [[Adriana Barbu]]
| 2:34:39
|-

| 1996
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Stephen Langart]]
| 2:18:51	
| align=left |{{Bayraksimge| UKR}} [[P. Elena]]
| 2:37:38
|-

| 1995
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Stephen Langart]]
| 2:17:26	
| align=left |{{Bayraksimge| RUS}} [[Firaya Sultanova]]
| 2:34:44
|-

| 1994
| align=left |{{Bayraksimge| ZIM}} [[B. Goromonzi]]
| 2:24:58	
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Serap Aktaş]]
| 2:46:42
|-

| 1993
| align=left |{{Bayraksimge| KEN}} [[Jacop Ngunzu]]
| 2:20:43	
| align=left |{{Bayraksimge| RUS}} [[Elena Spetova]]
| 2:48:10
|-

| 1992
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Cihangir Demirel]]
| 2:23:28	
| align=left |{{Bayraksimge| ROM}} [[Buia Aurica]]
|2:26:29
|-

| 1991
| align=left |{{Bayraksimge| GBR}} [[Terry Mitchell]]
| 2:23:28	
| align=left |{{Bayraksimge| GBR}} [[Jacki Davis]]
| 2:49:24
|-

| 1990
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Gazi Aşıkoğlu]]
| 2:23:09
|
|
|-

| 1989
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Aydın Çeken]]
| 2:27:41
|Ria van Loon (NED)
|3:14:19
|-

| 1988
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Ahmet Altun]]
| 2:15:06
|
|
|-

| 1987
| align=left |{{Bayraksimge| DEN}} [[Jeus Worsner]]
| 2:16:08
|
|
|-

| 1986
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Hanefi Atmaca]]
| 2:23:20
|
|
|-

| 1985
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Mehmet Terzi]]
| 2:12:50
|
|
|-

| 1984
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Mehmet Yurdadön]]
| 2:22:30
|
|
|-

| 1983
| align=left |{{Bayraksimge| GBR}} [[Ion Thompson]]
| 2:23:35
|
|
|-

| 1982
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[İsmail Karagöz]]
| 2:41:13
|
|
|-

| 1981
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Süleyman Sılacı]]
| 2:31:40
|
|
|-

| 1980
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Necmettin Sağlam]]
| 2:36:00
|
|
|-

| 1979
| align=left |{{Bayraksimge| TUR}} [[Hasan Saylan]]
| 2:35:39
|
|
|}

===15k Parkuru===

{{Lejant2|#A9F5A9|'''Parkur Rekoru'''|border=solid 1px #AAAAAA}}
{| class="wikitable sortable" style="font-size:90%; text-align:center;"
|-
!Yıl
!class=unsortable |Erkekler
!data-sort-type="Time"|Süre ([[saat|sa]]:[[dakika|dk]]:[[saniye|sn]])
!class=unsortable |Kadınlar
!data-sort-type="Time"|Süre ([[saat|sa]]:[[dakika|dk]]:[[saniye|sn]])
|-

| 2013
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Birhan Nebebew Tesfaye]]
| 00:43:21
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Yenenesh Tilahun Dinkesa]]
| 00:49:52
|-

| 2012
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Biruk Demiye]]
| 00:43:57
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Seboka Seyfu]]
|style="background:#A9F5A9;"| 00:48:38
|-

| 2011
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Atsedu Tsegay Tesfay]]
| 00:44:05
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Sosena Gezaw]]
| 00:50:45
|-

| 2010
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Abayneh Ayele Woldegiorgis]]
| 00:45:43
| align=left |{{Bayraksimge|KEN}} [[Emily Chebet]]
| 00:48:44
|-

| 2009
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Henok Teseaye Heyi]]
| 00:45:18
| align=left |{{Bayraksimge|AZE}} [[Mare Ibrahimova]]
| 00:50:56
|-

| 2008
| align=left |{{Bayraksimge|TUR}} [[Selim Bayrak]]
| 00:43:54
| align=left |{{Bayraksimge|ROU}} [[Luminita Talpos]]
| 00:50:29
|-

| 2007
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Shimelis Girma]]
|style="background:#A9F5A9;"| 00:43:20
| align=left |{{Bayraksimge|ROU}} [[Luminita Talpos]]
| 00:48:42
|-

| 2006
| align=left |{{Bayraksimge|KEN}} [[Abraham Rotich]]
| 00:44:01
| align=left |{{Bayraksimge|TUR}} [[Binnaz Uslu]]
| 00:50:30
|-

| 2005
| align=left |{{Bayraksimge|ETH}} [[Tewodros Shiferanu]]
| 00:44:25
| align=left |{{Bayraksimge|TUR}} [[Binnaz Uslu]]
| 00:53:42
|-

| 2004
| align=left |{{Bayraksimge|MDA}} [[Iaroslav Musinschi]]
| 00:45:58
| align=left |{{Bayraksimge|TUR}} [[Arzu Berk]]
| 00:58:05
|-

| 2003
| align=left |{{Bayraksimge|RUS}} [[Sergey Ivanov]]
| 00:44:48
| align=left |{{Bayraksimge|KEN}} [[Miriam Wangari]]
| 00:51:12
|-

| 2002
| align=left |{{Bayraksimge|KEN}} [[Kiplaget Eric]]
| 00:45:37
| align=left |{{Bayraksimge|KEN}} [[Cathy Mutwa]]
| 00:52:05
|-

| 2001
| align=left |{{Bayraksimge|FIN}} [[Jussi Utriainen]]
| 00:45:29
| align=left |{{Bayraksimge|BUL}} [[Petrama Petkova]]
| 00:55:00
|-

| 2000
| align=left |{{Bayraksimge|TUR}} [[Abdulkadir Türk]]
| 00:45:23
| align=left |{{Bayraksimge|TUR}} [[Ebru Kavaklıoğlu]]
| 00:52:25
|-

| 1999
| align=left |{{Bayraksimge|KEN}} [[Itok Benjamin]]
| 00:44:38
| align=left |{{Bayraksimge|ROM}} [[Betozan Mihaela]]
| 00:50:12
|}

== Ayrıca bakınız ==
*[[İstanbul Yarı Maratonu]]
*[[Boğaziçi Kıtalararası Yüzme Yarışı]]

== Fotoğraf galerisi ==
<gallery>
Galata Köprüsü, 44. İstanbul Maratonu 6 Kasım 2022.jpg|42K koşucuları [[Galata Köprüsü]]'nde
İstanbul Maratonu Gönüllüleri, 44. İstanbul Maratonu 6 Kasım 2022.jpg|Maraton Gönüllüleri ve kit dağıtım alanı
Ayasofya, 44. İstanbul Maratonu 6 Kasım 2022.jpg|[[Ayasofya]] önünde sabah erken saatlerde koşu alanı temizlenirken
Maraton Gönüllüleri Madalyası, 44. İstanbul Maratonu 6 Kasım 2022.jpg|Maraton Gönüllüleri'ne Spor İstanbul tarafından verilen hatıra madalyası
</gallery>

== Logolar ==
<gallery>
Dosya:İstanbul maraton logo.jpg|[[Vodafone]] sponsorluğunda kullanılan logo
Dosya:2020 İstanbul Maratonu logo.png|[[N Kolay]] sponsorluğunda kullanılan logo
</gallery>

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

== Dış bağlantılar ==
{{Commons kategori|Eurasia Marathon}}
* [https://web.archive.org/web/20120106200023/http://www.istanbulmarathon.org/tr Resmi site]
* [https://web.archive.org/web/20140928082103/http://www.istanbulmarathon.org/kosumaraton-bilgileri/tum-sonuclar.aspx Resmi Site Üzerinde Tüm Sonuçlar]

{{İstanbul Boğazı konuları}}
{{IAAF Altın Kategori yarışları}}
{{Türkiye'deki Koşu Yarışları}}

[[Kategori:İstanbul'da düzenlenen spor etkinlikleri]]
[[Kategori:Türkiye'de düzenlenen uluslararası atletizm müsabakaları]]
[[Kategori:Türkiye'de yıllık olaylar]]
[[Kategori:1979'da kurulan yinelenen olaylar]]