İrini Operasyonu

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Avrupa Birliği Deniz Kuvvetleri Akdeniz, IRINI Operasyonu (EUNAVFOR MED IRINI) Birleşmiş Milletler'in Libya'ya silah kısıtlaması uygulaması amacıyla 31 Mart 2020'de başlatıldı. IRINI Operasyonu, Ortak Güvenlik ve Savunma Politikası (CSDP) çatısı altında bulunan bir Avrupa Birliği askerî operasyonudur. Operasyonda hava, deniz ve uydu unsurlarının kullanılması bekleniyor.[1] Bu silah ambargosu sürekli olarak çiğneniyor ve son zamanlarda BM'nin Libya özel elçisi Stephanie Williams tarafından şaka olarak tanımlanıyor.[2]

Görevler[değiştir | kaynağı değiştir]

IRINI Harekâtı (Yunanca "barış"), temel olarak eski Sofya Operasyonu ile aynı görevlere sahiptir, ancak farklı önceliklere sahiptir.

Operasyonun temel görevi Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu tarafından - BM Güvenlik Kurulu Kararı 1970 (2011)[3] ve BM Güvenlik Kurulu Kararı 2292 (2016) ile verilen silah ambargosunun uygulanmasıdır.[4] Operasyon, Libya'ya gelen silah akışını engellemeye katkıda bulunarak, Libya'da kalıcı ateşkes koşulları oluşturmaya yardımcı olacaktır.

İkincil görevler olarak, Operasyon:

BM Güvenlik Kurulu Kararı 2146 (2014)(7 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.) ve BM Güvenlik Kurulu Kararı 2509 (2020) uyarınca izleme ve gözetim etkinlikleri yoluyla petrolün yasadışı olarak Libya'dan ihraç edilmesini önlemek için BM önlemlerinin uygulanmasına katkıda bulunmaktadır;[5]

• Libya Sahil Güvenlik ve Donanması'nın denizdeki kolluk görevlerindeki kapasite geliştirme ve eğitimini sağlar;

• BM Güvenlik Kurulu Kararı 2240 (2015) uyarınca insan kaçakçılığı ve insan ticareti ağları üzerine yapılan iş modelinin bozulmasına katkıda bulunmaktadır.[6][7]

Komuta Zinciri ve merkez[değiştir | kaynağı değiştir]

Operasyon Komutanı Tuğamiral Fabio Agostini'dir (İtalyan Donanması ) ve karargâh İtalya'nın Roma şehrinde bulunmaktadır. Operasyon Komutan Yardımcısı Tuğamiral Jean-Michel Martinet'dir (Fransız Donanması ). Kuvvet Komutanı Tuğamiral Amiral Ettore Socci'dir (İtalyan Donanması ).[8] İtalya ve Yunanistan, Kuvvet Komutanını altı ayda bir değiştirecektir (amiral gemisinin devir değişmesiyle birlikte).[9]

Süre[değiştir | kaynağı değiştir]

IRINI Operasyonu'nun ilk görev süresi 31 Mart 2021'e kadar sürecek.[1] Eski Sofya Operasyonu, IRINI'nin duyurulması ile aynı zamanda etkinliğini kalıcı olarak durdurdu.

Unsurlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Deniz unsurları (etkin) bağlantı=|sınır  Yunanistan  : Haziran 2020'den itibaren Hydra sınıfı fırkateyn Spetsai[10]

Deniz unsurları (geçmiş) bağlantı=|sınır  Fransa  : 4 Mayıs 2020'den itibaren Cassard sınıfı fırkateyn Jean Bart[9][11]

bağlantı=|sınır  Yunanistan  : Mayıs 2020'den beri Hydra sınıfı fırkateyn Hydra[12]

Hava unsurları  Lüksemburg: Swearingen Merlin 4 Mayıs, 2020'den itibaren[9][13]

 Polonya: An-28B1R Bryza Mayıs, 2020'den itibaren[14]

 Almanya: P-3C Orion Mayıs, 2020'den itibaren[15][16][17]

Eleştiriler[değiştir | kaynağı değiştir]

Operasyon hakkında "Libya'ya yapılan silah teslimatlarının büyük çoğunluğunun deniz yoluyla gelmediği" belirtildi. Bununla birlikte, aynı kaynak, uydu unsurlarının kullanımının kısıtlama kurallarına yapılan ihlalleri izlemek ve bu ihlalleri kanıtlamak için kritik olabileceğine de işaret etmektedir.[18]

Mayıs 2020'de Malta, IRINI Operasyonundan çekildi ve Operasyon'daki AB fonlarını veto etmekle tehdit etti. Bu hareket, bazıları tarafından Türk-Libya anlaşmasını etkileyebilecek bir hareket olarak görülmüştü.[19][20] Temmuz 2020’de Amerika Birleşik Devletleri İrini Operasyonunun ciddiyetten yoksun olduğunu ve Türkiye'nin, ”misyonun ön yargılı olduğu” yönündeki eleştirisini de paylaştığını bildirdi. Dışişleri Bakan Yardımcısı David Schenker yaptığı bir konuşmada, "Avrupalılar, Libya'ya yönelik BM silah ambargosunun uygulanması için oluşturulan deniz misyonuyla gurur duyuyor. Ancak Avrupalıların bu misyonu sadece Türkiye'yi denetlemekle sınırlı kalıyor" ifadelerini kullandı. Schenker konuşmasını şöyle sürdürdü: “İlgilendikleri tek şey, Türkiye'nin Libya'ya gönderdiği askeri malzemeler. Kimse Rus uçaklarına müdahale etmiyor, Birleşik Arap Emirlikleri'ne müdahale etmiyor, kimse Mısırlılara müdahale etmiyor. Belki de Rusya'dan gelecek tepkiden endişe ediyorlar. Eğer daha sağlam bir rol ya da daha ciddi bir görev üstlenmeyeceklerse, o zaman bu mesele uzar gider."[21]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "EU launches Operation IRINI to enforce Libya arms embargo". Avrupa Konseyi. 7 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020. 
  2. ^ "Libya arms embargo is a joke says un envoy as ceasefire talks stall". theguardian.com. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020. 
  3. ^ "S/RES/1970 (2011) | United Nations Security Council". United Nations Security Council United Nations Security Council. 1 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020. 
  4. ^ "S/RES/2292 (2016) | United Nations Security Council". United Nations Security Council United Nations Security Council. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2020. 
  5. ^ "S/RES/2509 (2020) | United Nations Security Council". United Nations Security Council United Nations Security Council. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020. 
  6. ^ "S/RES/2240 (2015) | United Nations Security Council". United Nations Security Council United Nations Security Council. 15 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020. 
  7. ^ "Operation Irini Factsheet" (PDF). www.operationirini.eu. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020. 
  8. ^ "Operation Irini Chain of Command". www.operationirini.eu. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2020. 
  9. ^ a b c "Operation Irini sets sail". www.operationirini.eu. 10 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2020. 
  10. ^ "HS Spetsai" (PDF). www.operationirini.eu. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2020. 
  11. ^ "Jean Bart" (PDF). www.operationirini.eu. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2020. 
  12. ^ "Hellenic Navy frigate HS HYDRA leaves Operation IRINI due to technical problems". navalnews.net. 5 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2020. 
  13. ^ "LUX SW3 MERLIN III" (PDF). www.operationirini.eu. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
  14. ^ "An-28B1R BRYZA" (PDF). www.operationirini.eu. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2020. 
  15. ^ "Deutschland bietet Seefernaufklärer P-3C Orion für Mittelmeer-Mission an". welt.de. 1 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2020. 
  16. ^ "2020.04.01 Germany offers P-3C Orion maritime reconnaissance aircraft for a Mediterranean mission" (PDF). www.operationirini.eu. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2020. 
  17. ^ "GER PC3 ORION" (PDF). www.operationirini.eu. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mayıs 2020. 
  18. ^ "The EU's 'Irini' Libya mission: Europe's Operation Cassandra". ecfr.eu. 6 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2020. 
  19. ^ "Malta pulls out of new EU Libya sea patrols in migration row". www.reuters.com. 9 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020. 
  20. ^ "Malta's Withdrawal from EU Operation IRINI Signals Support for Turkish-Libyan Corridor". libyareview.com. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2020. 
  21. ^ "ABD'den AB'ye Libya eleştirisi: Tek yaptığınız Türkiye ile ilgilenmek, Rusya'ya ses çıkarmıyorsunuz". Euronews. 16 Temmuz 2020. 18 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.