İnfluenza A virüsü alt tipi H5N1

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İnfluenza A virüsü alt tipi H5N1 (A/H5N1), insanlarda ve diğer birçok türde hastalığa neden olabilen influenza A virüsünün bir alt tipidir.[1] H5N1 alt tipinin A tipi yüksek derecede patojenik kuş gribi virüsü için HPAI A(H5N1) adı verilen, kuşlara uyarlanmış bir H5N1 suşu, yaygın olarak kuş gribi ("kuş gribi") olarak bilinen H5N1 gribinin oldukça patojenik nedensel ajanıdır. Özellikle Güneydoğu Asya'daki birçok kuş popülasyonunda enzootiktir (popülasyonda korunur). HPAI A(H5N1)'in bir türü, ilk olarak Asya'da ortaya çıktıktan sonra küresel olarak yayılır. Epizootik (insan olmayanlarda görülen bir salgın) ve panzootiktir (özellikle geniş bir alanda birçok türden hayvanı etkiler), on milyonlarca kuşu öldürür ve yayılmasını durdurmak için yüz milyonlarca kuşun itlaf edilmesine yol açar. Popüler medyada "kuş gribi" ve H5N1'e yapılan birçok atıf bu türe atıfta bulunmaktadır.[2]

Epidemiyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

İnsanlarda H5N1 kaynaklı ilk enfeksiyonlar, 1997 yılında Hong Kong'un kümes hayvanı popülasyonunda H5N1 gribinin epizootik (insan olmayanlarda görülen bir salgın) ile aynı zamana denk geldi. Bu panzootik (özellikle geniş bir alanda pek çok türden hayvanı etkileyen bir hastalık) salgını, bölgedeki evcil kümes hayvanı popülasyonunun tamamının öldürülmesiyle durduruldu. Ancak hastalık yayılmaya devam etti; 2003 yılında Asya'da yeniden salgınlar rapor edildi. 21 Aralık 2009'da DSÖ, 263 kişinin ölümüyle sonuçlanan toplam 447 vakayı duyurdu.[3][4]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ International Committee on Taxonomy of Viruses (2002). "46.0.1. Influenzavirus A". 7 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2006. 
  2. ^ "Genesis of a highly pathogenic and potentially pandemic H5N1 influenza virus in eastern Asia". Nature. 430 (6996): 209-213. 2004. doi:10.1038/nature02746. PMID 15241415. 

    This was reprinted in 2005: "Today's Pandemic Threat: Genesis of a Highly Pathogenic and Potentially Pandemic H5N1 Influenza Virus in Eastern Asia". The Threat of Pandemic Influenza: Are We Ready? Workshop Summary (2005). Washington DC: The National Academies Press. 2005. ss. 116-130. 14 Eylül 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Protecting Poultry Workers from Avian Influenza (Bird Flu) (PDF). U.S. Department of Health and Human Services, Public Health Service, Centers for Disease Control and Prevention, National Institute for Occupational Safety and Health. 2008. doi:10.26616/NIOSHPUB2008128. DHHS (NIOSH) Publication Number 2008–128. 7 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Eylül 2023. 
  4. ^ "Cumulative Number of Confirmed Human Cases for Avian Influenza A/(H5N1) Reported to WHO, 2003–2011" (PDF). World Health Organization (WHO). 27 Ekim 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.