Üzeir Abduramanov

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Üzeir Abduramanov
DoğumÜzeir Abduraman oğlu Abduramanov
25 Mart 1916(1916-03-25)
Kırım, Rus İmparatorluğu
Ölüm17 Ocak 1991 (74 yaşında)
Nevai, Özbekistan SSC, Sovyetler Birliği
Bağlılığı Sovyetler Birliği
Branşı321. Ayrı Mühendislik Taburu
Hizmet yılları1939 - 1945
RütbesiKıdemli Çavuş
BirimiKızıl Ordu Mühendis Birlikleri
Çatışma/savaşlarıII. Dünya Savaşı
ÖdülleriSovyetler Birliği Kahramanı

Üzeir Abduramanoviç Abduramanov (Kırım Tatarcası: Üzeir Abduraman oğlu Abduramanov, Rusça: Узеир Абдураманович Абдураманов; 25 Mart 1916 - 17 Ocak 1991), Alman-Sovyet Savaşı sırasında Kızıl Ordu'da bir kazıcıydı. Ağır düşman ateşi altında ve buzlu suyla örtülü Soj Nehri boyunca askerlerin güvenli bir şekilde nakledilmesini sağladıktan sonra, 15 Ocak 1944'te Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edildi. Tüm savaş boyunca Kızıl Ordu'da görev yapmış olmasına ve cesaretinin tanınmasına rağmen, Kırım Tatarı etnik kökeninden dolayı 1945'te Özbekistan'a sınır dışı edildi. Tüm ailesi de 1944 tehcirinde sürgüne gönderildi.

Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

Abduramanov, 25 Mart 1916'da Kırım'da Kaşik-Değirmen veya Jag'a Mamiş'te Kırım Tatarı köylü bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. 1933'te ticaret okulunu bitirdikten sonra 1939'da Kızıl Ordu'ya askere alınana kadar Simferopol'da çalıştı.[1]

II. Dünya Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

Abduramanov, Barbarossa Harekâtı'nın başlamasından kısa bir süre sonra Alman-Sovyet savaşında savaşmak için görevlendirildi; daha önce Halhin Gol Muharebesi'nde savaşmıştı. 1943'te Gomel Bölgesi, Novye Tereshkovichi'deki çatışmalar sırasında, Kızıl Ordu birliklerini ilerletmek için buzlu Soj Nehri üzerinde bir köprü inşa etmekle görevli on yedi avcıdan biriydi. Geçiş dokuz saat sürdü ve avcılardan sadece üçü hayatta kaldı. Avcılar tüm zaman boyunca buzlu suda kalmış ve ağır düşman topçuları ve makineli tüfek ateşi altında bile destek kirişleri koymaya devam etmişlerdi. Soj geçişindeki dayanıklılığı ve cesareti nedeniyle, 15 Ocak 1944'te Yüksek Sovyet kararnamesiyle Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edildi. Daha önce Sev ve Desna geçitlerinde gösterdiği cesaretle tanınmıştı. Mayıs ayında ailesi, Kırım Tatarı etnik kökenleri nedeniyle Özbekistan'a sınır dışı edildi; bir savaş kahramanı olarak statüsü, Sovyet hükümetinin ailesini "halk düşmanı" ilan etmesini engellemedi.[2] O yılın ilerleyen saatlerinde, Ogonyok dergisinin bir sayısı, portresini Sovyetler Birliği Kahramanları'nın farklı etnik kökenlerden oluşan bir fotoğraf galerisine dahil etti - ancak Abduramanov'un resminin alt yazısında Kırım Tatarı değil, Azeri olduğu yazıyordu.[3]

Sürgündeki yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaşın sona ermesinden sonra Abduramanov, Kızıl Ordu'nun rütbeli bir gazisi olmasına rağmen, yalnızca Kırım Tatarı etnik kökenine dayanılarak Özbekistan'a zorla sınır dışı edildi. Tüm ailesi, 1944'te büyükannesinin öldüğü sürgün cezasına çarptırıldı. Stalin'in ölümünden sonra, diğer sürgün gruplarına Kruşçev döneminde geri dönme hakkı verilmesine rağmen, Kırım Tatarlarının anavatanlarına dönmelerine izin verilmedi.[4] Tüm ailesini getirmesine izin verilmeyeceği için bireysel olarak geri dönmesine izin verilmesine rağmen, doğduğu Kırım'a asla geri dönmedi. Kırım Tatarı hakları hareketinin aktif bir üyesi olarak sık sık KGB tarafından taciz edildi. Sağlığının kötü olduğu birkaç yıldan sonra 1991'de Navoiy şehrinde öldü.[5][6][7]

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Абдураманов Узеир Абдураманович". www.warheroes.ru. 15 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2018. 
  2. ^ "Узеир Абдураманов стал героем в 1944". Милли Фирка (Rusça). 1 Ocak 2017. 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2018. 
  3. ^ Журнал «Огонёк» № 45 - 46, 1944 г.
  4. ^ Human Rights Watch (1991). Punished Peoples" of the Soviet Union: The Continuing Legacy of Stalin's Deportations 5 Eylül 2003 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (PDF).
  5. ^ "Абдураманов Узеир". Крымскотатарская энциклопедия (Rusça). 10 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2018. 
  6. ^ "Узеир Абдураманов — Герой, славный сын крымскотатарского народа". www.qirimbirligi.ru. 20 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2019. 
  7. ^ Kurtseitov (2015). "Крымские татары во Второй мировой войне и после. Герои Советского Союза – награжденные и отвергнутые. Борьба за человеческое достоинство" (PDF). Крымское историческое обозрение. Казань – Бахчисарай. № 2: 119. 5 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021. 
  8. ^ "Award list on the site «pamyat-naroda.ru» (archive materials of TsAMO, ф. 33, оп. 686043, д. 3)". 21 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021. 
  9. ^ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза генералам, офицерскому, сержантскому и рядовому составу Красной Армии» от 15 января 1944 года 24 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1944. — 23 января (№ 4 (264)). — С. 1.
  10. ^ "Award list on the site «pamyat-naroda.ru» (archive materials of TsAMO, ф. 33, оп. 686044, д. 599)". 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Üzeir_Abduramanov&oldid=31479036" sayfasından alınmıştır