SCADA: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎Dış bağlantılar: Yerli scada üreticilerinin linkini ekledim.
Sae1962 (mesaj | katkılar)
k Küçük düzeltmeler yapıldı.
1. satır: 1. satır:
[[Dosya:SCADA schematic overview-s.png|right]]
[[Dosya:SCADA schematic overview-s.png|right]]


'''SCADA''' terimi '''Supervisory Control and Data Acquisition''' kelimelerinin ilk harfleri ile oluşturulan bir kısaltmadır. SCADA sistemleri büyük bir alana ait teknik konulardaki [[denetleme]] ve [[yönetim]] işlevini yerine getirmek amacındadır. Bu bağlamda çoğunlukla HMI (Human-Machine Interface / insan makina arayüzü) veya MMI (Man-Machine Interface) kısaltmaları ile yan yana kullanılır. Her ikisi de insan makina arayüzü Scada proses otomasyonunda HMI ise daha çok makina otomasyonunda telaffuz edilir.
'''SCADA''' terimi [[İngilizce]] '''{{dil|en|Supervisory Control and Data Acquisition}}''' kelimelerinin ilk harfleri ile oluşturulan bir kısaltmadır. SCADA sistemleri büyük bir alana ait teknik konulardaki [[denetleme]] ve [[yönetim]] işlevini yerine getirmek amacındadır. Bu bağlamda çoğunlukla HMI (Human-Machine Interface / insan makina arayüzü) veya MMI (Man-Machine Interface) kısaltmaları ile yan yana kullanılırlar. Her ikisi de insan makina arayüzü SCADA proses otomasyonunda, HMI ise daha çok makina otomasyonunda telaffuz edilir.


== Genel tanımlar ==
== Genel tanımlar ==
Kapsamlı ve entegre bir Gözetleyici Kontrol ve Veri Toplama Sistemi ([[İng.]] ''{{dil|en|Supervisory Control and Data Acquisition}}'') kontrol sistemi sayesinde bir tesise veya işletmeye ait tüm cihazların kontrolünden üretim planlamasına, çevre kontrol ünitelerinden yardımcı işletmelere kadar tüm birimlerin otomatik kontrolü ve gözlenmesi sağlanabilir. Anlık olay ve alarmları saklayarak geçmişte meydana gelen olayları da tekrar günün tarihinde ve saatinde gözlemleyebilmeyi de sağlayan geniş kapsamlı bir sistemdir.


Bu tür sistemler “katmanlaşan” (''{{dil|en|scalable}}'') özelliklerinden dolayı değişik işletmelerin tüm kontrol ihtiyaçlarını kademeli olarak gerçekleştirilmelerine imkân verir.


Bu katmanlar

Kapsamlı ve entegre bir Veri Tabanlı Kontrol ve Gözetleme Sistemi (Supervisory Control and Data Acquisition (SCADA) ) kontrol sistemi sayesinde, bir tesise veya işletmeye ait tüm ekipmanların kontrolünden üretim planlamasına, çevre kontrol ünitelerinden yardımcı işletmelere kadar tüm birimlerin otomatik kontrolü ve gözlenmesi sağlanabilir. Anlık olay ve alarmları saklayarak geçmişte meydana gelen olayları da tekrar günün tarihinde ve saatinde gözlemleyebilmemizi de sağlayan geniş kapsamlı bir sistemdir.

Bu tür sistemler “Katmanlaşan - Scalable” özelliklerinden dolayı, değişik işletmelerin tüm kontrol ihtiyaçlarını kademeli olarak gerçekleştirilmelerine imkân verir.

Bu katmanlar;
* Kaynak Yönetim Katmanı
* Kaynak Yönetim Katmanı
* İşletme Kaynak Yönetim Katmanı
* İşletme Kaynak Yönetim Katmanı
* Süreç Denetim Katmanı
* Süreç Denetim Katmanı
* İşletme Kontrol Katmanı
* İşletme Kontrol Katmanıdır


=== İşletme Kaynak Yönetim Katmanı nedir ve nasıl çalışır? ===

İşletmenin üretimi için gerekli kaynakların planlandığı bu katmanda üretim ve hizmet politikalarını destekleyecek kararlar alınır ve uygulanır. Hizmet ve üretim yönetimi departmanları ile diğer departmanlar arasındaki işbirliği gerçekleştirilir. Burada “İşletme Kaynakları Planlaması” (''{{dil|en|Enterprise Resource Planning - ERP}}'') yazılımları bu düzeydeki yönetim fonksiyonlarını desteklemek amacıyla kullanılır. Entegre bir SCADA kontrol sisteminin bu katmanında en alt katmandan gelen veriler değerlendirilerek işletmelerin stratejileri geliştirilir, politikalar saptanır ve işletme ile ilgili önemli kararlar alınır.
=== İşletme Kaynak Yönetim Katmanı Nedir ve Nasıl Çalışır ===

İşletmenin üretimi için gerekli kaynakların planlandığı bu katmanda üretim ve hizmet politikalarını destekleyecek kararlar alınır ve uygulanır. Hizmet ve üretim yönetimi departmanları ile diğer departmanlar arasındaki işbirliği gerçekleştirilir. Burada “İşletme Kaynakları Planlaması” (Enterprise Resource Planning - ERP) yazılımları bu düzeydeki yönetim fonksiyonlarını desteklemek amacıyla kullanılır. Entegre bir SCADA kontrol sisteminin bu katmanında en alt katmandan gelen veriler değerlendirilerek işletmelerin stratejileri geliştirilir, politikalar saptanır ve işletme ile ilgili önemli kararlar alınır.


==== İşletme Yönetim Katmanı ====
==== İşletme Yönetim Katmanı ====


İşletmelerde veya tesislerde bulunan bölümler arası işbirliği bu düzeyde sağlanır. İşletme yönetim katmanında bir önceki seviyede saptanmış stratejilere uygun kararlar oluşturulur ve işler sırası ile yürütülür. Bu katman daha çok bir işletme müdürlüğü işlemini üstlenir.
İşletmelerde veya tesislerde bulunan bölümler arası işbirliği bu düzeyde sağlanır. İşletme yönetim katmanında bir önceki seviyede saptanmış stratejilere uygun kararlar oluşturulur ve işler sırası ile yürütülür. Bu katman, daha çok bir işletme müdürlüğü işlemini üstlenir.


=== Süreç Denetim Katmanı ===
=== Süreç Denetim Katmanı ===


Süreç Denetim Katmanında izleme ve veri toplama fonksiyonlarının gerçekleştirilmesiyle tesisler ve makinalar arası eşzamanlılık sağlanması amaçlanır. Bu katman, genellikle merkezi kontrol odası bünyesinde kontrol cihazları ve SCADA yazılımları içerir.
Süreç Denetim Katmanında izleme ve veri toplama fonksiyonlarının gerçekleştirilmesiyle tesisler ve makinalar arası eşzamanlılık sağlanması amaçlanır. Bu katman, genellikle merkezî kontrol odası bünyesinde kontrol cihazları ve SCADA yazılımları içerir.


=== İşletme Kontrol Katmanı ===
=== İşletme Kontrol Katmanı ===


İşletmelerin Fiziksel Kontrollerinin yapıldığı katman olarak tanımlanabilir. Burada, mekanik ve elektronik aygıtlar arabirimlerle bağlanarak işletme fonksiyonlarını yürütürler. Denetim komutları bu düzeyde tesisin çalışmasını sağlayan elektriksel işaretlere sinyallere ve makine hareketlerine dönüşür, bu dönüşümler elektronik algılayıcılar aracılığıyla toplanır. Toplanan veriler elektrik işaretlerine çevrilerek SCADA sistemine aktarılır. Tahrik motorları, vanalar, lambalar, hız ölçü cihazları, yaklaşım dedektörleri, sıcaklık, kuvvet ve moment elektronik algılayıcıları burada bulunur. SCADA sisteminden verilen komutlar, bu katmanda, elektrik işaretlerine çevrilerek, gerçek dünyada istenen vanaların açılması, ısıtıcıların çalıştırılıp durdurulması gibi hareketlerin oluşması sağlanır.
İşletmelerin fiziksel kontrollerinin yapıldığı katman olarak tanımlanabilir. Burada mekanik ve elektronik cihazlar arabirimlerle bağlanarak işletme fonksiyonlarını yürütürler. Denetim komutları bu düzeyde tesisin çalışmasını sağlayan elektriksel işaretlere, sinyallere ve makine hareketlerine dönüşür, bu dönüşümler elektronik algılayıcılar aracılığıyla toplanır. Toplanan veriler, elektrik işaretlerine çevrilerek SCADA sistemine aktarılır. Tahrik motorları, vanalar, lambalar, hız ölçü cihazları, yaklaşım dedektörleri, sıcaklık, kuvvet ve moment elektronik algılayıcıları burada bulunur. SCADA sisteminden verilen komutlar bu katmanda elektrik işaretlerine çevrilerek gerçek dünyada istenen vanaların açılması, ısıtıcıların çalıştırılıp durdurulması gibi hareketlerin oluşması sağlanır.


== İşlevleri ==
== İşlevleri ==
40. satır: 35. satır:
* Verilerin Kaydı ve Saklanması
* Verilerin Kaydı ve Saklanması


== Notlar ==
== Kaynaklar ==
{{kaynakça}}
{{kaynakça}}


== Dış bağlantılar ==
== Dış bağlantılar ==
* [http://www.mmo.org.tr/muhendismakina/arsiv/2002/kasim/makale_scada.htm Bileşik Isı Güç Sistemlerinde Scada Uygulamaları]
* [http://www.mmo.org.tr/muhendismakina/arsiv/2002/kasim/makale_scada.htm Bileşik Isı Güç Sistemlerinde Scada Uygulamaları]
* [http://scada.atspace.com/ SCADA]
* [http://www.tech-faq.com/scada.shtml SCADA nedir?]
* [http://www.tech-faq.com/scada.shtml SCADA nedir?]
* [http://scada.atspace.com/ SCADA]
* [http://winlog.net/tr/products/winlog_scada_hmi/index.html Winlog SCADA software]
* [http://winlog.net/tr/products/winlog_scada_hmi/index.html Winlog SCADA software]
* Yerli Scada Programı Teos [http://www.mikrosay.com.tr/TeosVIP.html]
* Yerli Scada Programı WinTr[http://www.fultek.com.tr/programlar/scada/]
* Yerli Scada Programı WinTr[http://www.fultek.com.tr/programlar/scada/]
* Yerli Scada Programı Teos [http://www.mikrosay.com.tr/TeosVIP.html]


[[Kategori:Otomatik kontrol]]
[[Kategori:Otomatik kontrol]]
[[Kategori:SCADA| ]]
[[Kategori:Telemetri]]
[[Kategori:Telemetri]]

Sayfanın 14.13, 12 Ağustos 2015 tarihindeki hâli

SCADA terimi İngilizce İngilizceSupervisory Control and Data Acquisition kelimelerinin ilk harfleri ile oluşturulan bir kısaltmadır. SCADA sistemleri büyük bir alana ait teknik konulardaki denetleme ve yönetim işlevini yerine getirmek amacındadır. Bu bağlamda çoğunlukla HMI (Human-Machine Interface / insan makina arayüzü) veya MMI (Man-Machine Interface) kısaltmaları ile yan yana kullanılırlar. Her ikisi de insan makina arayüzü SCADA proses otomasyonunda, HMI ise daha çok makina otomasyonunda telaffuz edilir.

Genel tanımlar

Kapsamlı ve entegre bir Gözetleyici Kontrol ve Veri Toplama Sistemi (İng. İngilizceSupervisory Control and Data Acquisition) kontrol sistemi sayesinde bir tesise veya işletmeye ait tüm cihazların kontrolünden üretim planlamasına, çevre kontrol ünitelerinden yardımcı işletmelere kadar tüm birimlerin otomatik kontrolü ve gözlenmesi sağlanabilir. Anlık olay ve alarmları saklayarak geçmişte meydana gelen olayları da tekrar günün tarihinde ve saatinde gözlemleyebilmeyi de sağlayan geniş kapsamlı bir sistemdir.

Bu tür sistemler “katmanlaşan” (İngilizcescalable) özelliklerinden dolayı değişik işletmelerin tüm kontrol ihtiyaçlarını kademeli olarak gerçekleştirilmelerine imkân verir.

Bu katmanlar

  • Kaynak Yönetim Katmanı
  • İşletme Kaynak Yönetim Katmanı
  • Süreç Denetim Katmanı
  • İşletme Kontrol Katmanıdır

İşletme Kaynak Yönetim Katmanı nedir ve nasıl çalışır?

İşletmenin üretimi için gerekli kaynakların planlandığı bu katmanda üretim ve hizmet politikalarını destekleyecek kararlar alınır ve uygulanır. Hizmet ve üretim yönetimi departmanları ile diğer departmanlar arasındaki işbirliği gerçekleştirilir. Burada “İşletme Kaynakları Planlaması” (İngilizceEnterprise Resource Planning - ERP) yazılımları bu düzeydeki yönetim fonksiyonlarını desteklemek amacıyla kullanılır. Entegre bir SCADA kontrol sisteminin bu katmanında en alt katmandan gelen veriler değerlendirilerek işletmelerin stratejileri geliştirilir, politikalar saptanır ve işletme ile ilgili önemli kararlar alınır.

İşletme Yönetim Katmanı

İşletmelerde veya tesislerde bulunan bölümler arası işbirliği bu düzeyde sağlanır. İşletme yönetim katmanında bir önceki seviyede saptanmış stratejilere uygun kararlar oluşturulur ve işler sırası ile yürütülür. Bu katman, daha çok bir işletme müdürlüğü işlemini üstlenir.

Süreç Denetim Katmanı

Süreç Denetim Katmanında izleme ve veri toplama fonksiyonlarının gerçekleştirilmesiyle tesisler ve makinalar arası eşzamanlılık sağlanması amaçlanır. Bu katman, genellikle merkezî kontrol odası bünyesinde kontrol cihazları ve SCADA yazılımları içerir.

İşletme Kontrol Katmanı

İşletmelerin fiziksel kontrollerinin yapıldığı katman olarak tanımlanabilir. Burada mekanik ve elektronik cihazlar arabirimlerle bağlanarak işletme fonksiyonlarını yürütürler. Denetim komutları bu düzeyde tesisin çalışmasını sağlayan elektriksel işaretlere, sinyallere ve makine hareketlerine dönüşür, bu dönüşümler elektronik algılayıcılar aracılığıyla toplanır. Toplanan veriler, elektrik işaretlerine çevrilerek SCADA sistemine aktarılır. Tahrik motorları, vanalar, lambalar, hız ölçü cihazları, yaklaşım dedektörleri, sıcaklık, kuvvet ve moment elektronik algılayıcıları burada bulunur. SCADA sisteminden verilen komutlar bu katmanda elektrik işaretlerine çevrilerek gerçek dünyada istenen vanaların açılması, ısıtıcıların çalıştırılıp durdurulması gibi hareketlerin oluşması sağlanır.

İşlevleri

  • İzleme İşlevleri (Olay ve Alarm İşleme)
  • Kontrol İşlevleri
  • Veri Toplama
  • Verilerin Kaydı ve Saklanması

Kaynaklar

Dış bağlantılar