Avogadro sayısı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Khutuck Bot (mesaj | katkılar)
k Bot: Duzeltme
Addbot (mesaj | katkılar)
k Bot: Artık Vikiveri tarafından d:q6203 sayfası üzerinden sağlanan 62 vikilerarası bağlantı taşınıyor
22. satır: 22. satır:
{{Link KM|en}}
{{Link KM|en}}
{{Link KM|zh}}
{{Link KM|zh}}



[[ar:ثابت أفوجادرو]]
[[ast:Númberu d'Avogadro]]
[[be:Сталая Авагадра]]
[[bg:Число на Авогадро]]
[[bn:আভোগাদ্রো সংখ্যা]]
[[br:Niver Avogadro]]
[[bs:Avogadrova konstanta]]
[[ca:Nombre d'Avogadro]]
[[cs:Avogadrova konstanta]]
[[cy:Cysonyn Avogadro]]
[[de:Avogadro-Konstante]]
[[el:Αριθμός Αβογκάντρο]]
[[en:Avogadro constant]]
[[eo:Konstanto de Avogadro]]
[[es:Número de Avogadro]]
[[et:Avogadro arv]]
[[eu:Avogadroren zenbakia]]
[[fa:عدد آووگادرو]]
[[fi:Avogadron vakio]]
[[fr:Nombre d'Avogadro]]
[[gl:Número de Avogadro]]
[[he:מספר אבוגדרו]]
[[hr:Avogadrov broj]]
[[ht:Nonm avogadwo]]
[[hu:Avogadro-szám]]
[[id:Bilangan Avogadro]]
[[io:Avogadro-nombro]]
[[is:Avogadrosartala]]
[[it:Numero di Avogadro]]
[[ja:アボガドロ定数]]
[[ka:ავოგადროს რიცხვი]]
[[kk:Авогадро тұрақтысы]]
[[ko:아보가드로수]]
[[ku:Zagona Avogadro]]
[[lmo:Nümer d'Avogadro]]
[[lt:Avogadro konstanta]]
[[lv:Avogadro skaitlis]]
[[mk:Авогадров број]]
[[nl:Constante van Avogadro]]
[[nn:Avogadros tal]]
[[no:Avogadros tall]]
[[oc:Nombre d'Avogadro]]
[[pcd:Nombe d'Avogadro]]
[[pl:Stała Avogadra]]
[[pms:Nùmer d'Avogadro]]
[[pnb:ایووگیڈرو نمبر]]
[[pt:Constante de Avogadro]]
[[ro:Numărul lui Avogadro]]
[[ru:Число Авогадро]]
[[sh:Avogadrov broj]]
[[simple:Avogadro's number]]
[[sk:Avogadrova konštanta]]
[[sl:Avogadrova konstanta]]
[[so:Amadeyo afogadro]]
[[sr:Авогадров број]]
[[sv:Avogadros tal]]
[[ta:அவகாதரோ மாறிலி]]
[[tg:Адади Авогадро]]
[[th:เลขอาโวกาโดร]]
[[uk:Число Авогадро]]
[[vi:Hằng số Avogadro]]
[[zh:阿伏伽德罗常数]]

Sayfanın 06.44, 9 Mart 2013 tarihindeki hâli

Avogadro sayısı veya Avogadro sabiti, bir elementin bir molündeki atom sayısı ya da bir bileşiğin bir molündeki molekül sayısıdır. 1 mol yani 12 gr Karbon12 elementindeki atom sayısı deneysel olarak hesaplanarak 6.02214199x1023 [1] bulunmuştur. Sayı, bu alandaki katkılarından dolayı İtalyan bilim adamı Amedeo Avogadro'nun (17761856) adı ile anılır.

Tarihçe

Amedeo Avogadro

1811 yılında Avogadro, aynı sıcaklık ve basınç koşulları altında eşit hacimdeki gazların, türleri ne olursa olsun aynı sayıda molekül içereceğini keşfetti. Bu, atomların büyüklüğünü ve ağırlığını isabetli bir şekilde ölçmeyi sağlıyordu.

Herhangi bir maddedeki molekül sayısı ilk kez, Avusturyalı lise öğretmeni Johann Josef Loschmidt (18211895) tarafindan hesaplanmıştır. Loschmidt 1865 yılında, o zamanlar çok yeni olan kinetik moleküler teori yardımıyla, 1 cm³ gaz içerisinde normal sıcaklık ve basınç şartlarında yaklaşık 2.6x1019 molekül olduğunu hesaplamıştır. Bu değer Loschmidt sabiti olarak bilinir.

Daha sonra, herhangi bir maddedeki molekül sayısının hesaplanışı ile ilgili çeşitli yöntemler ortaya atılmıştır. Örneğin; Einstein, mikroskobik parçacıkların mükemmel koşullar altında (sabit sıcaklık ve basınç değerlerinde) dahi sürekli hareket halinde oluşunun sebebi olan, parçacıklar üzerinde sıvının kendi moleküllerinin uyguladığı şoklar konusunda matematiksel bir teoriyi ortaya atmıştır. Bu konudaki ilk deneysel kanıt Alman fizikçi Seddig tarafından yapılmıştır. Bundan sonra bu problemi ele alan iki bilim adamından Perrin (diğeri Svedberg'dır.) araştırmaları sonucunda Einstein'ın teorisinin deneyle mükemmel bir şekilde uyuştuğunu göstermiştir.
Jean Baptiste Jean Perrin (1926 Nobel adayı), Avogadro sayısı terimini 1909 yılında bir makalesinde kullanmış ve bu terimi ilk kez kullanan insan olmuştur.[1]

Avagadronun bulduğu bir formül var. Avagadro 6.02214199x1023 ü teker teker saymamıştır... Katı maddelerin avagadro sayısını bulmak için mesela madde hekzoganal yapıda ise örnek olarak çinko elementi 0.866 X a2(a kare) X C= M(birim hacimdeki tanecik sayısı)X çinko atomunun Ma'sı /Na( avagadro sayısı) X çinko nun yoğunluğu formülünden Na yı bulunabilir. a=2.665 X 10^(-8)(-8) c = 4.947 X 10^(-8)(-8) bunlar da sabit sayılardır. Eğer madde kübik yapıda ise bu seferde Fe elementi için; a^3 = M(birim hacimdeki tanecik sayısı) X demir atomunun Ma'sı /Na( avagadro sayısı) X demirin yoğunluğu formülünden Na bulunabilir.

Kaynaklar ve Dipnotlar

  1. ^ a b Tübitak, Bilim ve Teknik

Şablon:Link KM Şablon:Link KM