Karst: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmemiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
İçerik silindi İçerik eklendi
{{Düzenle}} ve {{Anakaynaklar}} etiketleri eklendi |
"Karstik Arazi"den birleştirme. |
||
| 1. satır: | 1. satır: | ||
{{kaynaksız}} |
|||
{{Düzenle|gerekçe=[[VP:BEK|biçem el kitabı]]na göre düzenlenmesi gerek|tarih=Aralık 2022}} |
|||
[[Dosya:Karst minerve.jpg|küçükresim|350px]] |
|||
{{Anakaynaklar|tarih=Aralık 2022}} |
|||
'''Karst''', [[kayaç]]ların erimesiyle yer altı akıntıları olan; [[kaya tuzu]], [[jips]], [[kireç taşı|kireç taşı]] ve [[dolomit]] gibi çeşitli çözünür taşlar içeren bölge. |
|||
{{Birleştir|Karst|tarih=Aralık 2022}} |
|||
'''Karstik Arazi Nedir?''' |
|||
[[Yeraltı suları]] ve [[yağış]] dolayısıyla bu kayaçlarda görülen aşınmanın ortaya çıkardığı morfolojiye ise karst morfolojisi denir. Aşınıma karşı dirençsiz, kolay eriyebilen [[kalker]] gibi kayaçlardan oluşan arazilere karstik arazi denir. Bu arazilerde biçim ve büyüklüğü farklılık gösteren aşınma süreçleri sonucu farklı şekiller ortaya çıkar. |
|||
Kaya tuzu, dolomit, kireçtaşı, jips gibi birçok çözünür taş içeren ve birçok çatlak ve yarık görülebilen bir arazi olarak adlandırılır. Yeraltı suları ve yağış bu kayaçların kimyasal aşınmasına neden olur. Kimyasal aşınma ile üretilen morfolojiye karst morfolojisi de denir. Yeryüzündeki yeraltı suyu ve yağış kaynaklı karst erozyonunun şekli ve büyüklüğü değişir. |
|||
En küçük aşındırma şekli lapyadır. Daha sonra büyüklük sırasına göre dolin, uvala, [[obruk]] ve en büyüğü polyedir. [[Mağara]] bir aşındırma şekli, içindeki sarkıt, dikit ve sütun ise biriktirme şeklidir. |
|||
'''Nerelerde Bulunur?''' |
|||
{{Otorite kontrolü}} |
|||
Karst bölgeleri ağırlıklı olarak Akdeniz'de bulunur. Kıta Avrupası'ndaki en önemli karstik bölgelerden biri Türkiye'dir. Sivas, Çankırı ve Erzincan en sık rastlanan yerler arasındadır. Bu topraklar Ege, Güney Marmara ve Batı Karadeniz bölgelerinde bulunur.Asya kıtasındaki ana karst bölgeleri Çin ve Rusya'dır. |
|||
[[Kategori:Karstik oluşumlar|*]] |
|||
'''Özellikleri''' |
|||
Karst bölgeleri, başta kireçtaşı olmak üzere kireçtaşı, kireçtaşı, jips, halit gibi lav kayaçlarının karbondioksit içeren sularla çözünmesiyle oluşur. Ana oluşumu, kalsiyum bikarbonatın çökelmesinde meydana gelir. Kireçtaşı veya kireçtaşı çözündükten sonra suyun buharlaşmasından sonra suda CaCO3 şeklinde çözünür. |
|||
'''Kaynakça''' |
|||
<ref>https://www.milliyet.com.tr/egitim/haritalar/turkiye-karstik-araziler-haritasi-karstik-arazi-nedir-nerelerde-olur-ve-ozellikleri-nelerdir-6307426</ref> |
|||
<ref>https://www.sabah.com.tr/egitim/karstik-arazi-nedir-turkiyedeki-karstik-araziler-nelerdir-ve-nerelerde-bulunur-e1-6065467</ref> |
|||
{{kaynakça}} |
|||
Sayfanın 22.17, 18 Aralık 2022 tarihindeki hâli
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Karst, kayaçların erimesiyle yer altı akıntıları olan; kaya tuzu, jips, kireç taşı ve dolomit gibi çeşitli çözünür taşlar içeren bölge.
Yeraltı suları ve yağış dolayısıyla bu kayaçlarda görülen aşınmanın ortaya çıkardığı morfolojiye ise karst morfolojisi denir. Aşınıma karşı dirençsiz, kolay eriyebilen kalker gibi kayaçlardan oluşan arazilere karstik arazi denir. Bu arazilerde biçim ve büyüklüğü farklılık gösteren aşınma süreçleri sonucu farklı şekiller ortaya çıkar.
En küçük aşındırma şekli lapyadır. Daha sonra büyüklük sırasına göre dolin, uvala, obruk ve en büyüğü polyedir. Mağara bir aşındırma şekli, içindeki sarkıt, dikit ve sütun ise biriktirme şeklidir.
