Çekya'da sağlık hizmetleri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Prag'daki Çek Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı binası

Çek Cumhuriyeti, 1992'den beri istihdamla ilgili zorunlu sigorta planları tarafından finanse edilen hizmet başına ücretli bakım ile zorunlu sigorta modeline dayalı evrensel bir sağlık bakım sistemine sahiptir.[1] Avrupa'daki sağlık hizmetlerinin bir karşılaştırması olan 2018 Euro sağlık tüketici indeksine göre Çek sağlık hizmetleri, Portekiz'in hemen arkasında ve Birleşik Krallık'ın iki sıra önünde, 14. sırada yer alıyor.[2]

Çek ambulans araçları
Çek ambulans helikopteri

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

1989-1992 yılları arasında, sağlık sektörü Komünist piyasadan rekabetçi piyasaya geçişin ardından önemli sorunlarla karşı karşıya kaldı. Geçmişteki yukarıdan aşağıya merkezi hükûmet sisteminden, yeni seçilen yöneticiler, hasta seçimini genişletmek için tasarlanmış reformları yasalaştırdı. 1990'dan 1998'e kadar, bir yaşın altındaki ölümler binde 10,8'den 5,2'ye düştü. İstatistiksel olarak Çek Cumhuriyeti, bazı noktaları diğer Batı Avrupa ülkelerinin gerisinde kalsa da, orta ve doğu Avrupa ülkeleri arasında en sağlıklı ülkelerden biridir. Cumhuriyet, 1995'ten beri Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) üyesidir.[1]

2000 yılının sonlarında, tıp profesörleri Jan Holčík ve Ilona Koupilová, The International Journal of Integrated Care için şunları yazdı:

Batı Avrupa'ya ilham kaynağı olarak bakma ve genellikle sağlık hizmetlerinin Avrupa modeli olarak tanımlanan şeyi uygulama konusunda belirgin bir ilgi bulunmaktadır. Çek Cumhuriyeti'ndeki durumun bağlamı, sosyal organizasyon ve sağlıkla ilgili tutumlarla ilgili gelenekler ve ülkenin ekonomik durumu, aile hekimi gibi yeni kavramları uygulamaya çalışırken birçok özel konuyu ortaya çıkaracak ve önemli bir rol oynayacaktır. Bu yeni kavramların Çek Cumhuriyeti bağlamında ne kadar etkili ve uygulanabilir olduğu henüz görülmüş değildir.[1]

Çek sağlık sistemi, diğer Avrupa sistemlerine kıyasla büyük ölçüde ademi merkeziyetçiliğe ve içinde kullanılan piyasa güçlerine sahiptir.

Yönetim açısından sağlık sistemi, 1992'den bu yana istihdamla ilgili zorunlu sigorta planları tarafından finanse edilen hizmet başına ücretli bakım ile zorunlu bir sigorta modeline dayanmaktadır.[1] Kullanım ücretleri sonradan daha yeni hükûmetler tarafından düşürülmüştür.[3]

İlaç tedavisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Hizmet, zorunlu bir elektronik reçete sistemine doğru ilerliyor.[4]

Değiştirilen İlaç Kanunu, Devlet İlaç Kontrol Enstitüsünün ülkede bulunan ilaçlarla ilgili verileri toplayıp analiz etmesini ve tıbbi ürünlerin "siparişin alınmasından itibaren iki iş günü içinde" dağıtımını sağlamasını sağlar. Kanunun bazı bölümlerinin pratikte uygulanmadığı gözlemlenmiştir.[5]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c d Holcik, J; Koupilova, I (2000). "Primary health care in the Czech Republic: brief history and current issues". Int J Integr Care. 1: e06. doi:10.5334/ijic.8. PMC 1534002 $2. PMID 16902697. 
  2. ^ "Euro Health Consumer Index 2016" (PDF). Health Consumer Powerhouse. 14 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  3. ^ "Czech Republic HiT (2015)". European Observatory on Health Systems and Policies. 7 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  4. ^ "The ePrescription System: Draft amending the Act on Medicines is under discussion in the Parliament of the Czech Republic". Lexology. 9 Kasım 2018. 17 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 
  5. ^ "Czech Republic: One Year after Adoption of the Amendment to the Act on Pharmaceuticals". Lexology. 26 Kasım 2018. 29 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2023. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]