İçeriğe atla

Türkiye'nin adı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İçerik silindi İçerik eklendi
"Name of Turkey" sayfasının çevrilmesiyle oluşturuldu.
Etiket: İçerik Çevirmeni
(Fark yok)

Sayfanın 09.40, 29 Kasım 2015 tarihindeki hâli

Türkçe ismi olarak Türkiye, şimdi modern Türkiye Cumhuriyeti olarak uygulandı,  tarihsel olarak Eski Fransızca'daki Turquie kelimesinden türemiştir. Orta Çağ Latin ülkelerinde Turquia ve Turchia olarak geçer. Yunan kaynaklarında Τουρκία olarak adlandırılmıştır.Orta İngilizce'de ilk defa (olarak Turkye, Torke, later Turkie, Turky), 1369 yılında Chaucer tarafından yazılmıştır.[1][2] Osmanlı İmparatorluğu Türkiye veya Türk Medeniyeti'nin bir parçası olmuştur.

Etimoloji

Türkiye ismi (İngilizce: Turkey) 2 parçaya ayrılabilir: Çok önceden beri söylenen Türkiye ismine teorik olarak eklenen -iye "sahip", "bölgesi", "ile ilgili" anlamlarına gelir. (Yunan ve Latin dilbilgisinde –ia eki eklenir.) Tourkia (Τουρκία) ve Turchia; ve daha sonra Arapça'ya da geçmiş –iyya dan türeyerek Turkiyya (تركيا) olarak çıkmıştır.

Türk kaynaklar

"Türk" veya "Türük" kelimesi ilk defa Eski Türk Yazıtları'ndan biri olan Orhut Yazıtları'nda Göktürk döneminde 8. yüzyılda kullanılmıştır.[3] Türkçe'den çıkmış olan Türk kelimesi Göktürk  devletinde ilk defa kullanılmıştır. İşbara Kağan'dan  İmparator Yang Jian'a 585 yılında gönderilen mektupta ona "Büyük Türk Kağanı" demiştir.[4] Orhun yazıtlarında Türk ve Türük ismi çokça geçmektedir. 

Çin kaynakları

Türkiye ile aynı anlama gelen belki de ilk sözcük Çin kaynaklarında "tie-le" (铁勒) veya "tu-jue" (突厥) olarak geçer. İsim Çinliler tarafından Orta Asya'daki Altay Dağları'nın güneyinde yaşayan Türk halkına milattan önce 177 civarında verilmiştir.[1]

Yunan ve Latin kaynakları

Yunanca, Tourkia ismi (Yunanca: Τουρκία) ilk defa Bizans imparatoru ve rahip Konstantin 7. Porphyrogenitus'un yazdığı De Admistrando Imperio,[5][6] kitabında geçmektedir. Buna rağmen "Türkler" her zaman Macarlara denilmiştir.[7] Benzer olarak Hazar Kağanlığı'na da Bizans kaynaklarında Tourkia (Türklerin Bölgesi) denilmiştir.[8] Ancak,  Bizanslılar daha sonra 1071 Malazgirt Savaşı'ndan sonra Türklerin Anadolu'da yaşadığı yerlere demeye başlamıştır. Orta Çağ Yunan ve Latinlerde geçen Türkiye ismi aynı yerleri tanımlamak kullanıldığı söylenemez. Hazarları da kapsayan Tataristan sözcüğü Orta Asya bozkırlarına denirdi. Selçukluların çıkışı ve Osmanlı İmparatorluğu'nun 14. yüzyıldaki yükselişinden sonra Tataristan kelimesi bir başka bölge için kullanılmaya başlandı.

Pers kaynakları

Türkçe'de kullanılan -istan eki Perslerde de kullanılmıştır. Persler, Orta Asya'da yaşayan Türklerin bölgesine Turkestan demişlerdir. Bu kelime Türk kelimesinin yanına "Türklerin İkametgahı" anlamına gelen "-estan veya -istan" ekinin gelmesiyle oluşmuştur. Modern Farsça sözcük  ترکیه Arapça dil bilgisinin bir çeşididir. Türk dilinde kullanılan Türkiye ayrıca Arapça'dan alınmış -iye eki taşımaktadır.

Arap kaynaklar

Arapça Turkiyya (Arabic: تركيا) Memlük Sultanlığı'nda kullanılmış (Türklerin Devleti) ve Mısır, Filistin, Suriye, Hicaz ve Siranayka'ya denilmiştir.

Diğer dillerde

İzlandaca sözcük Tyrkland, ve Macarca sözcük Törökország, Türkiye isminin farklı varyasyonlarından ikisidir.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b Harper, Douglas.
  2. ^ American Heritage Dictionary (2000).
  3. ^ Scharlipp, Wolfgang (2000).
  4. ^ 卷099 列傳第八十七突厥鐵勒- 新亞研究所- 典籍資料庫
  5. ^ Jenkins, Romilly James Heald (1967).
  6. ^ Günter Prinzing; Maciej Salamon (1999).
  7. ^ Henry Hoyle Howorth (2008).
  8. ^ Öztürk, Özhan (2011).