Lada
 | |
| Kurulduğu ülke | Rusya |
|---|---|
| Kurulduğu Yıl | 1966 |
| Adının kaynağı | Lada Likya dilinde kadın demektir. Slav aşk tanrıcasının ismi de Lada'dır. |
| Web sitesi | lada.ru |
Lada (Rusça: Лада), Sovyet, Rus AvtoVAZ firmasının ürettiği bir araba markasıdır. Merkezi Samara Oblastı'nın Tolyatti şehrindedir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
1966[değiştir | kaynağı değiştir]
Volga Otomobil Fabrikası, 27 Temmuz 1966 tarihinde Kuibyschewer (bugünkü adı ile Samara Oblastı) bölgesinde yıllık 600.000 otomobil kapasitesi ile üretime başlamıştır. Bu üretim için İtalyan Fiat ile 1966 yılında teknoloji ve lisans anlaşması yapılmış olup şirketin yönetimine ülkenin otomobil bakanı Viktor Nikolayavich atanmıştır. 1967 yılının Nisan ayında ilk olarak Zhiguli adıyla Fiat 124 şaseli VAZ 2101 modeli (sonraki modeller Lada adını almıştır) üretim bandından çıkmaya başlamıştır.
1970[değiştir | kaynağı değiştir]
Aracın projelendirme aşamasında Fiat, Moskova Enstitüsü Nami ve şirketin araştırma-geliştirme departmanı birlikte yer almışlardır. Fiat 124 adıyӀa 1966 yılında sınıfında yılın otomobili seçilen bu model VAZ 2101 adı ile de ülkesinin en popüler otomobili olma sözünü veriyordu.
1973[değiştir | kaynağı değiştir]
1971 yılının Mart ayında yıllık 220.000 adet otomobil üretim kapasitesine ulaşan fabrika 1972 yılının Ocak ve yine aynı yılın Eylül ayında kapasitesini arttırmış, Aralık 1973 yılında ise fabrika bütün olanakları ile tam kapasite üretime ulaşmıştır.
1993 yılında 1992 yılında Vyacheslav Zubarev tarafından kurulan TTS, Avtovaz ile bir sözleşme imzaladı. 1995 yılında, Naberezhnye Chelny kentindeki ilk tam teşekküllü otomobil merkezini — LADA salonunu açtılar ve otomobil fabrikasından doğrudan teslimatlara gittiler. 1995 yılında Kazan'da bir ofis açıldı. 1997 yılına kadar, arabalar Naberezhnye Chelnov'dan damıtıldı. Sonra - demiryolu ile taşındılar[1][2][3]
2003[değiştir | kaynağı değiştir]
Avtovaz yıllık 750.000 adet imalat kapasitesiyle Rusya ve Doğu Avrupa'nın en büyük otomobil üreticisi konumundadır. 1970-2003 yılları arasında 600.000 adeti Vega modeli (110, 111 ve 112 modeӀӀeri) olmak üzere toplam 22 milyon araç üretmiştir. Ayrıca lisans anlaşmaları ile aralarında Ukrayna, Kazakistan, Mısır ve Ekvator ülkelerinin de bulunduğu 18 ayrı montaj tesisleri de faaliyet göstermektedir.
Türkiye'ye 1986 yılından itibaren bir Anadolu Grubu kuruluşu olan Çelik Motor Tic. A.Ş tarafından ithal edilmeye başlanan Lada, büyük bir ilgi ile karşılanmış ve 1989-1993 yılları arasında üst üste en çok satılan ithal otomobil olma başarısını yakalamıştır.
2007[değiştir | kaynağı değiştir]
18/11/2005 tarihinde üretim bandından ilk inen araçla birlikte hayata geçen Kalina modeli, Çelik Motor tarafından 2007 yılının Mayıs ayında Türkiye'ye ithal edilmeye başlanmıştır.
2008[değiştir | kaynağı değiştir]
2008'den itibaren Fransiz Renault %25 ve artı bir hisse senedi ile sermayesine girmiştir.
2014[değiştir | kaynağı değiştir]
Uzunca bir aradan sonra Lada, 2014 Ağustos ayında Moskova Otomobil Fuarı'nda yeni Vesta modelinin dünya prömiyerini gerçekleştirdi.[4]
Modelleri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Lada Kalina -
Lada Kalina Sport -
Lada Priora -
Lada Chevrolet Niva 2123 -
Sanitary Lada Niva 2131 -
"Lada Revolution" -
"Lada C Cross"
_Super_1600.jpg)
- VAZ 2101
- VAZ 2102
- VAZ 2103
- VAZ 2104
- VAZ 2105
- VAZ 2106
- VAZ 2107
- Lada Samara (VAZ 2108)
- Lada Sputnik (VAZ 2109)
- Lada Tavria
- Lada 110 (VAZ 2110)
- Lada 111 (VAZ 2111)
- Lada 112 (VAZ 2112)
- Lada Samara 2 (VAZ 2113, VAZ 2114, VAZ 2115)
- Lada Niva (Lada 4х4; VAZ 2121)
- Lada Kalina
- Lada Priora (VAZ 2170)
- Lada Revolution
- Lada Vesta
- Lada XRAY
- Lada XCODE
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Lada Rusya 29 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Lada Kalina 24 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Çelik Motor 25 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Lada Kulübü
- Lada Türkiye 23 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Wikimedia Commons'ta Lada ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
| Lada otomobilleri zaman çizelgesi, 1970–günümüze | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tür | 1970'ler | 1980'ler | 1990'lar | 2000'ler | 2010'lar | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 0 | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | |
| Mini Sınıf | Oka | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Küçük sınıf | Kalina | Kalina | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Granta | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Alt orta sınıf | 2101 / 2102 | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2103 / 2106 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2105 / 2104 / 2107 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Samara / Sputnik | Samara | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 110 / 111 / 112 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Priora | Vesta | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Largus | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Minivan | Nadejda | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Arazi aracı | Niva | Taiga | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Зубарев Вячеслав Викторович | биография и последние новости". ФедералПресс (Rusça). 21 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ BFM.ru. "Зубарев Вячеслав Викторович - персоны на BFM.ru". BFM.ru - деловой портал (Rusça). 15 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ "Вячеслав Зубарев: карьера и образование бизнесмена". whoiswho.dp.ru (Rusça). 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2023.
- ^ "Yeni Lada Vesta 2015 Türkiye Satış Fiyatı ve Özellikleri". www.tasit.com/otomobil-haberleri/yeni-lada-vesta-2015-turkiye-satis-fiyati-ve-ozellikleri. 20 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2015.
 | Otomobil veya otomotiv ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |