Yerlan İdrisov

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Yerlan İdrisov
Kazakistan Dışişleri Bakanı
Görev süresi
28 Eylül 2012 - 28 Aralık 2016
Yerine geldiği Yerzhan Kazykhanov
Yerine gelen Kairat Abdrakhmanov
Kazakistan'ın İzlanda Büyükelçisi
Görevde
Makama geliş
8 Ağustos 2017
Yerine geldiği Erzhan Kazykhanov
Kazakistan'ın İrlanda Büyükelçisi
Görevde
Makama geliş
8 Ağustos 2017
Yerine geldiği Erzhan Kazykhanov
Kazakistan'ın Birleşik Krallık Büyükelçisi
Görevde
Makama geliş
30 Aralık 2016
Yerine geldiği Erzhan Kazykhanov
Görev süresi
14 Haziran 2002 - 4 Temmuz 2007
Yerine geldiği Adil Ahmetov
Yerine gelen Kairat Abusseitov
Kazakistan'ın Amerika Birleşik Devletleri Büyükelçisi
Görev süresi
4 July 2007 - 28 Eylül 2012
Yerine geldiği Marat Tazhin
Yerine gelen Kairat Umarov
Kişisel bilgiler
Doğum 28 Nisan 1959 (65 yaşında)
Karkaraly, Sovyetler Birliği
(şimdi Kazakistan)
Partisi Nur Otan
Bitirdiği okul Moskova Devlet Diplomasi Enstitüsü
Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Akademisi

Yerlan Abilfayizuli İdrisov (KazakçaЕрлан Әбілфайызұлы Ыдырысов, Kazakça telaffuz: [jɪrˈlɑn æbɪlfɑjˌəzʊˈlə ədərˈəsof]; d. 28 Nisan 1959),[1] Kazak siyasetçi. 1999-2002 ve 2012-2016 yılları arasında Kazakistan dışişleri bakanı olarak görev yapmıştır.

Haziran 2002'de Dışişleri Bakanlığı görevi sona erdi ve daha sonra Birleşik Krallık'ta Kazakistan büyükelçisi oldu.[1] Londra'da görev yaptıktan sonra, İdrisov Temmuz 2007'de Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisi rolünü üstlendi. Büyükelçinin geçmişte Borat filmine karşı olduğu söylenmişti, ancak son zamanlarda filme daha yumuşak bir yaklaşım sergiliyor gibi görünüyor.[2] İdrisov, Ekim 2012'ye kadar Amerika Birleşik Devletleri büyükelçisi olarak görev yaptıktan sonra Eylül 2012'de Kazakistan Dışişleri bakanı olarak atandı.[3] Atama, batılı analistler tarafından geniş çapta Nazarbayev'in batı ile güçlü ilişkiler sürdürme niyetinin bir işareti olarak görüldü. Dışişleri bakanı olarak İdrisov, Güney ve Orta Asya bölgesindeki devletlerle ilişkileri geliştirmeye çalıştı. Mart 2013'te Tacikistan'a gerçekleştirdiği ziyaret sırasında İdrisov, Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Dışişleri Bakanı Hamrohon Zarifi ile bir araya geldi ve enerji, göç, su ve siyasi konularda ikili işbirliği taahhüdünü teyit eden bir “İşbirliği Programı” imzaladı. İdrisov, Kazakistan'ın çok vektörlü dış politikasını ve Kırgızistan'daki 2010 ihtilafı sırasında olduğu gibi bölgesel anlaşmazlıklarda arabuluculuk yapma arzusunu somutlaştıran, İran ile ülkenin nükleer programı üzerine P5+1 görüşmelerinin Almatı'daki Şubat ve Nisan toplantılarına başkanlık etti. İdrisov, Ocak 2013'te Brüksel'deki Avrupa Komisyonu ofislerini ve ayrıca NATO Genel Sekreteri Anders Fogs Rasmussen'i örgütün Brüksel'deki merkezinde güvenlik ve uluslararası kuvvetlerin Afganistan'dan çekilmesiyle ilgili kilit konuları görüşmek üzere ziyaret etti. 2013'ün ilk birkaç ayında, İdrisov Avrupa'daki liderlerle bir araya gelerek Finlandiya'da yeni bir Kazakistan Büyükelçiliği açtı ve 2013'te İsveç'te diplomatik bir varlık için planlarını açıkladı.

Şubat 2017'de İdrisov, Kazakistan'ın Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı büyükelçisi olarak atandı.[4] 28 Aralık'ta Dışişleri Bakanlığı görevinden alındı.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Hayatının erken dönemi ve eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]

İdrisov, Karkaralinsk (bugünkü Karkarali) şehrinde Müslüman bir Kazak ailesinde doğdu. Babası Ebü'l-Feyz İdrisov'dur. 1976'dan itibaren Moskova Devlet Üniversitesi Uluslararası Ekonomik İlişkiler Fakültesi'nin ticaret bölümünde Urduca ve İngilizce okudu. 1981 yılında üniversiteden mezun oldu.[5]

1992 yılında İdrisov, Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanlığı Diplomatik Akademisi'nden mezun oldu.[5]

Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

1981'de Pakistan'daki VO Tyazhpromexport'ta asistan oldu.[6] 1985-1990 yılları arasında Kazakistan SSC Dışişleri Bakanlığı İkinci Katibi ve Birinci Müsteşar Yardımcısı, Basın ve Enformasyon Dairesi Başkanı ve Dışişleri Bakanlığı Devlet Protokol Dairesi Başkanı olarak görev yaptı. 1991 yılında Hindistan'daki Sovyet Büyükelçiliğinde görevliydi.[5]

Mezun olduktan sonra Kazakistan Dışişleri Bakanlığı Birinci Sekreteri ve Daire Başkanı oldu. 1992'den 1995'e kadar İdrisov, Kazakistan'ın BM Daimi Temsilcisi İkinci ve Birinci Sekreteri olarak görev yaptı. 1995 yılında Dışişleri Bakanlığı Amerika Ülkeleri Dairesi Başkanı oldu. 1996 yılında Kazakistan Cumhurbaşkanı Uluslararası İlişkilerden sorumlu yardımcısı olarak atandı. 1997'de İdrisov, Birinci Dışişleri Bakan Yardımcısı oldu ve ardından Dışişleri Bakanlığı 1. Dairesi Bakan Yardımcısı ve Direktörü oldu.[5]

1998'den 13 Ekim 1999'da Dışişleri Bakanı olarak atanana kadar tekrar Dışişleri Birinci Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı.[7] 28 Ocak 2002'de görevden alınmasından kısa bir süre sonra, İdrisov, 14 Haziran 2002'de Kazakistan'ın Birleşik Krallık Büyükelçisi olarak atanana kadar Birinci Bakan Yardımcısı olarak görev yaptı.[8][9] 2 Aralık 2002'den itibaren İsveç, Norveç ve İrlanda'da eş zamanlı bir şekilde büyükelçi olarak görev yaptı.

4 Temmuz 2007'de Kazakistan'ın ABD büyükelçisi olarak atanan İdrisov, 11 Eylül 2017'den itibaren aynı anda Brezilya büyükelçisi olarak görev yaptı.[10]

28 Eylül 2012 tarihinde tekrar dışişleri bakanı olarak atanmış ve 28 Aralık 2016 tarihinde görevinden alınana kadar bu görevi sürdürmüştür.[11][12] 30 Aralık 2016'da Kazakistan'ın Birleşik Krallık büyükelçisi olarak yeniden atanmıştır.[13]

ABD ilişkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

8-10 Temmuz 2013 tarihlerinde, İdrisov Amerika Birleşik Devletleri'ne resmi bir ziyarette bulundu ve Savunma Bakanı Chuck Hagel, Enerji Bakanı Ernest Moniz, Ulusal Güvenlik Danışmanı Susan Rice, Ulusal Güvenlik Danışman Yardımcısı Antony Blinken, ABD Ticaret Temsilcisi Michael Froman ve Dışişleri Bakan Yardımcısı William Burns ile görüşmelerde bulundu. Üst düzey ABD'li yetkililerle yaptığı görüşmelerde iki taraf, Kazakistan ile ABD arasındaki sağlam ve büyüyen ikili bağları ve Stratejik Ortaklık Diyaloğunu vurguladı ve ABD-Kazakistan ilişkilerini derinleştirme konusundaki taahhütlerini yeniden teyit etti.[14]

İdrisov, Orta Asya ve ABD dışişleri bakanlarının C5+1 formatındaki toplantısına katıldı. Toplantı 3 Ağustos 2016'da Washington DC'de gerçekleşti. Altı bakan, Orta Asya'nın ulaştırma, lojistik ve enerji potansiyelini geliştirmenin yanı sıra sınır altyapısını iyileştirmeyi ve bölgesel güvenliği güçlendirmeyi amaçlayan beş proje başlatmayı kabul etti.[15][16] ABD bu projeleri 15 milyon dolara kadar desteklemeyi planlıyor.[16]

Latin Amerika[değiştir | kaynağı değiştir]

1 Ekim 2013'te Bakan İdrisov, Güney Amerika'yı ziyaret eden ilk Kazakistan Dışişleri bakanı oldu. Ekvador, Arjantin ve Şili ülkelerini ziyaret etti. Ziyaretin amacı Kazakistan 2050 Stratejisi , Expo 2017 hakkında konuşmak ve ikili işbirliği yaratmaktı.[17] Şili Dışişleri Bakanı Alfonso Navarro ile yaptığı görüşmede, dönüm noktası anlaşma, Şili ile Kazakistan arasındaki vizelerin kaldırılması oldu.[17] Şili ve Kazakistan vatandaşları bu ülkeleri vizeye ihtiyaç duymadan ziyaret edebilirler. Ekvador'da, her iki ülke için ticareti ve turizmi güçlendirmek için 30 günlük deneme süresi için aynı anlaşma yapıldı.[18] İdrisov, Arjantin'i ziyareti sırasında seyahat, turizm, teknoloji, enerji, tarım, sığır eti, nükleer enerji ve uzay konularını tartıştı.[19]

Birleşmiş Milletler[değiştir | kaynağı değiştir]

Bakan İdrisov, Kazakistan'ın 2017-18 için BM Güvenlik Konseyi'nin daimi olmayan üyeliğine seçilmesi için Kazakistan'ın adaylığına öncülük etti.[20] İdrisov, küresel nükleer, su, gıda ve enerji güvenliğini sağlamaya odaklanan sürecin bu yıl Eylül ayında resmen başlatılmasından bu yana ülkenin adaylığının temel unsurlarını vurguladı.[21] İdrisov, Kazakistan'ın nükleer silahlardan arınmış bir dünya elde etmek için Birleşmiş Milletler'deki savunma çabalarına öncülük etti.[22]

6 Mayıs 2016'da Dışişleri Bakanı Erlan İdrisov, Birleşmiş Milletler Genel Kurulu'nda Barış İçin Dinler başlıklı üst düzey forumda Kazakistan'ı temsil etti. Terörle dinler arasındaki bağları koparmanın önemli olduğunu vurgulayan Astana, 31 Mayıs'ta Astana'nın "Terörizme Karşı Dinler" başlığıyla uluslararası bir konferansa ev sahipliği yapacağını kaydetti.[23]

Erlan İdrisov, Kazakistan'ın BM Güvenlik Konseyi'nin geçici üyeliğine seçilmesine katkıda bulundu. Haziran 2016'da Kazakistan'ın 2017-2018 yıllarında BMGK'da görev yapacağı açıklandı.[24]

Eylül 2016'da Erlan İdrisov, BM Genel Kurulu'nun 71. oturumuna katıldı.[25] Oturumda Erlan İdrisov, ABD Dışişleri Bakanı John Kerry de dahil olmak üzere diğer ülkelerin dışişleri bakanları ile bir araya geldi. Erlan İdrisov, New York ziyareti sırasında Orta Asya Dışişleri Bakanları toplantısına da katıldı. 2016 yılının tüm Orta Asya ülkelerinin bağımsızlıklarının 25. yıl dönümünü kutladığı yıl olması nedeniyle toplantının sembolik bir anlamı vardı.[26]

BMGK 2017-2018'de daimi olmayan üyelik[değiştir | kaynağı değiştir]

Kazakistan, 2017-2018 yıllarında BM Güvenlik Konseyi'ndeki daimi olmayan üyeliği için öncelikli sorunlar belirledi. Bunlardan biri Orta Asya bölgesindeki güvenlik ve kalkınma sorunlarıdır. Kazakistan Dışişleri Bakanı Erlan İdrisov, tüm bölgenin çıkarlarını temsil etmek amacıyla 2016 yılının sonlarında Orta Asya devletlerinin başkentlerine ve Afganistan'a geziler düzenledi.[27]

Gelişmekte olan Küçük Ada Devletleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Erlan İdrisov, 1-3 Eylül 2014 tarihlerinde Gelişmekte Olan Küçük Ada Devletleri Üçüncü Uluslararası Konferansı (GKAD) için Samoa'yı ziyaret etti.[28] Konferansın katılımcıları, Pasifik Adaları'nın büyümelerini ve refahlarını engelleyen temel zorluklar yaratan coğrafi izolasyonunu tartıştılar. İdrisov, Kazakistan'ın GKAD ile birçok sorunu paylaştığını kaydetti.[28] Tıpkı Kazakistan'ın karayla çevrili olması gibi, Pasifik Adaları da, okyanusla çevrili olmaları ve ana büyüme merkezlerinden uzak olmaları nedeniyle bir bakıma denizle çevrilidir, ülkenin durumunu ağırlaştırıcıdır, kaderine yardımcı olmaz.[28] Bu nedenle Kazakistan, etkinliğe katılmanın ve gelişiminin ilk yıllarında üst orta gelirli bir ülke olarak, coğrafyanın zorluklarının üstesinden gelmek ve daha da önemlisi, GKAD'i desteklemek için bunun nasıl uygulanabileceğinin hikâyesini paylaşmanın önemli olduğunu belirtti.[28]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Index I RULERS
  2. ^ "Print Article". The Washington Times. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2019. 
  3. ^ "Ex Kazakhstan's Ambassador to USA appointed Foreign Minister". Tengrinews.kz English. 2 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mayıs 2012. 
  4. ^ "Former Kazakh FM Erlan Idrissov Appointed Ambassador to UK". 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2022. 
  5. ^ a b c d "Идрисов Ерлан Абильфаизович ▷ биография, фото, должность". kapital.kz. 6 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  6. ^ "Idrissov, Erlan". AllGov. 2016. 7 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2020. 
  7. ^ "Указ Президента Республики Казахстан от 13 октября 1999 года № 236 "О назначении Идрисова Е.А. Министром иностранных дел Республики Казахстан"". Информационная система ПАРАГРАФ. 6 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  8. ^ "Постановление Правительства Республики Казахстан от 29 января 2002 года № 132 Об Идрисове Е.А., Абыкаеве Н." Информационная система ПАРАГРАФ. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  9. ^ "Указ Президента Республики Казахстан от 14 июня 2002 года № 892 О назначении Идрисова Е.А. Чрезвычайным и Полномочным Послом Республики Казахстан в Соединенном Королевстве Великобритании и Северной Ирландии". Информационная система ПАРАГРАФ. 6 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  10. ^ "By presidential decree Erlan Abilphaizovich Idrisov has been appointed Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of Kazakhstan to the United States of America and relieved of the post of Ambassador Extraordinary and Plenipotentiary of the Republic of Kazakhstan to the United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland with concurrent accreditation to the Kingdom of Sweden, Kingdom of Norway and Republic of Ireland. — Official site of the President of the Republic of Kazakhstan". Akorda.kz. 7 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  11. ^ "Ерлан Идрисов стал министром иностранных дел". Радио Азаттык (Rusça). 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  12. ^ "Кайрат Абдрахманов назначен министром иностранных дел РК". kapital.kz (Rusça). Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  13. ^ "Erlan Idrissov appointed Kazakh Ambassador to UK". akipress.com. 6 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ağustos 2020. 
  14. ^ "Joint Statement of Second Kazakhstan-United States Strategic Partnership Dialogue". US State Department. 21 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "With Kerry Meeting, Washington Seeks New Path In Central Asia". RFE/RL (İngilizce). 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2021. 
  16. ^ a b "Washington C5+1 Ministerial Meeting Launches Five Projects Worth $15 Million". astanatimes.com. 5 Ağustos 2016. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ a b "Kazakhstan FM Erlan Idrissov holds meetings within Latin America tour". Strategy2050.kz (İngilizce). 5 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2021. 
  18. ^ "Kazakhstan and Ecuador establish a 30-day visa-free travel". 28 Eylül 2013. 19 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  19. ^ "Archived copy". 31 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ekim 2013. 
  20. ^ "Kazakhstan enhances participation in the UN". Kazakhstanskaya Pravda. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  21. ^ "Kazakhstan in the United Nations: for peace and progress". Kazakhstanskaya Pravda. 3 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  22. ^ "FM Idrissov: The World Supports a Vision of a Nuclear-Weapons-Free Planet". The Astana Times (İngilizce). 20 Şubat 2016. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Aralık 2021. 
  23. ^ "UN Hosts Religions for Peace Discussion on Kazakhstan Initiative". astanatimes.com. 10 Mayıs 2016. 11 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  24. ^ "High time for Central Asia and Kazakhstan to have a voice in UN Security Council". www.thehill.com. 22 Haziran 2016. 26 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  25. ^ "Kazakh FM had a number of meetings on sidelines of UNGA's 71st session". kazinform. 22 Eylül 2016. 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  26. ^ "Kazakh FM Addresses 71st Session of UN General Assembly in New York". The Astana Times. 27 Eylül 2016. 4 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  27. ^ "FM Idrissov Visits Kabul, Dushanbe, Gathers Concerns to Present on UNSC". astanatimes.com. 29 Kasım 2016. 30 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  28. ^ a b c d "Of land- and sea-lockedness, and the pursuit of happiness". mfa.gov.kz. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014.