Yakut Laykası
| Yakut Laykası | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||
| Diğer adlar | Yakut Laika, Yakustkaya Laika, Kolyma-Indigirka Laika, Laïka de Iakoutie, Chien de Traîneau de Yakutie, Laika de Yakutia, Kolyma Husky | ||||||||||||||
| Ülke | Yakutistan, Rusya | ||||||||||||||
| |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| Köpek (Canis lupus familiaris) | |||||||||||||||
Yakut Laykası (Rusça: Якутская лайка) Saha (Yakutya) Cumhuriyeti'nin anavatanı Arktik sahilin olan işçi köpek ırkından bir türdür. Başlıca yaşam alanı Kolyma, Indigirka, Yana ve Lena'nın haliçleridir. İşlevsellik açısından, Yakut Laykası bir ren geyiği, çoban köpeği (olenegonka), avcı köpeği ve bir kızak köpeği olarak hizmet edebilir. Eylül 2019'da FCI, cinsi resmen kabul etti.[1]
Tarih[değiştir | kaynağı değiştir]
Yakut Laykaları, memelileri ve kuşları avlamak için yerli Yakutlar tarafından geliştirilmiştir. Köpekler vazgeçilmez yardımcılar ve refakatçilerdi. Saha dilinde bu cins, "Yakut iti" anlamına gelen "Sakha yta" olarak bilinir.
Açıklama[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu tür, mükemmel koku alma, işitme ve görme duyusu, güçlü avlanma dürtüsü, dayanıklılığı olan çok yönlü bir köpektir; yırtıcılara karşı saldırgan, insanlara karşı yumuşak ve naziktirler. Yakut Laykaları, kuzey Sibirya'nın düşmanca iklimine kolayca katlanabilen bir türdür bu sebeple zorlu yaşam koşullarına ayak uydurabilir. Kızak köpeği olarak kullanılma eğiliminin artması Rus tüccarların Kuzey Kutbu'na gelmesiyle ortaya çıktı.
17. yüzyılda beyaz kutup tilkilerine olan talebin artmasıyla, Kuzey Kutbu keşfi zirveye ulaştı. Kürk ve mamut dişleri ticareti, yerel ulusların ana geliri haline geldi. Cinsin kökeni ve sonraki oluşumu hala tam olarak bilinmemektedir, ancak ulaşılması zor ülke ve aşırı doğal koşullar nedeniyle, Yakut Laykaları ilkel yerli ırklar olarak yaşamışlardır; nadiren hapsedildiler ve özgürce çiftleştiler. Doğal olarak, yerel tip köpekler ancak diğer cins köpeklerden tam izolasyon koşulları altında korunabilir. Yakutistanda yaşayan köpeklerin ilk bilimsel tanımları, kuzeyde ilk coğrafi çalışmaların yapıldığı 18. yüzyılın sonlarında yayınlandı. Prens Shirinsky-Shikhmatov, Laykalar hakkındaki monografisinde şunları yazdı: “Kuzeydeki araştırmacılar elbette kuzey köpeğini görmezden gelemezdi; bu köpeğin varlığının kuzeylilerin yaşamını mümkün kıldığı gerçeğine karşı çıkamazlardı."
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Kolyma-Indigirka Laika 8 Mart 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Federation Cynologique Internationale.