Tlaxco
| Tlaxco | |
|---|---|
 | |
 Arma | |
 Tlaxcala'da yeri | |
  Tlaxco Meksika'da yeri | |
Koordinatlar: 19°36′50″K 98°07′07″B / 19.61389°K 98.11861°B | |
| Ülke |  Meksika |
| Eyaley | Tlaxcala |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 575 km² |
| Nüfus (2010 Nüfus sayımı)[2] | |
| • Toplam | 39.939 |
| • Tahminî (2015 Nüfus Sayımı Araştırması)[3] | 42.536 |
| Zaman dilimi | UTC-06.00 (Orta) |
| • Yaz (YSU) | UTC-05.00 (Orta) |
| Posta kodu | 90250 |
Resmî site Official website | |
Tlaxco (Nahuatl: "top oynu yeri"[4]) Meksika Tlaxcala'da bir belediyedir.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Tlaxco belediyesi kuzey Tlaxcala'da Hidalgo ve Puebla sınırında yer almaktadır. Kuzey tarafında doğudan batıya, Puebla'daki Ixtacamaxtitlán ve Chignahuapan ve Hidalgo'daki Almoloya ve Apan belediyeleriyle komşudur. Güney tarafında doğudan batıya, Emiliano Zapata, Lázaro Cárdenas, Tetla de la Solidaridad, Atlangatepec, Muñoz de Domingo Arenas, Hueyotlipan ve Benito Juárez Tlaxcalan belediyeleri ile komşudur.[2] Tlaxco, Tlaxcala'nın en büyük belediyesidir: 575 kilometrekare (222 sq mi) bir alanı kaplar ve eyalet alanının %14,40'ını oluşturur.[1]
Meksika Altiplano'da yer alan Tlaxco, deniz seviyesinden ortalama 2.540 metre (8.330 ft) yükseklikte yer almaktadır. Belediyenin batı ve orta kısımları nispeten düzken, belediyenin kuzey ve doğu kısımları daha engebeli araziye sahiptir.[4] Belediyenin en yüksek noktası, deniz seviyesinden 3.360 metre (11.020 ft) yükseklikte 19°39′55″N 98°03′11″W / 19.6653°K 98.0531°B'de bulunan Cerro Peñas Coloradas'tır.[5] Zahuapan Nehri ve kolları belediyenin orta-doğu bölümünü boşalmaktadır.[6] Ayrıca belediyede iki baraj gölü vardır, en doğuda Lázaro Cárdenas ve batıda El Muerto vardır.[4][6] Tarım arazileri belediyenin %65,43'ünü oluşturmaktadır.[4][6] Belediyedeki topraklar arasında cambisoller, fluvisoller, litosoller, gleysoller ve andosoller bulunur.[4]
Tlaxco'nun iklimi ılıman yarı nemlidir ve en sıcak aylar Mart'tan Mayıs'a kadardır. Haziran-Eylül arası en yağışlı aylardır.[4] Ortalama yıllık yağış miktarı 600 ile 900 milimetre arasında değişmektedir.[6]
 Tlaxco hava istasyonu @ 19°35′33″K 98°07′32″B / 19.59250°K 98.12556°B, deniz seviyesinden 2489 m (1951–2010) iklimi 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 22,0 | 23,4 | 25,6 | 26,4 | 25,8 | 23,6 | 22,6 | 22,8 | 22,0 | 22,0 | 22,3 | 21,8 | 23,4 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 11,7 | 12,8 | 14,9 | 16,3 | 16,5 | 16,1 | 15,0 | 15,0 | 14,9 | 14,0 | 12,9 | 11,9 | 14,3 |
| En düşük sıcaklık (°C) | 1,5 | 2,3 | 4,3 | 6,1 | 7,3 | 8,5 | 7,4 | 7,2 | 7,8 | 5,9 | 3,5 | 2,1 | 5,3 |
| Ortalama yağış (mm) | 11,8 | 8,9 | 13,8 | 41,6 | 72,0 | 127,4 | 124,2 | 120,9 | 110,2 | 60,1 | 15,0 | 6,7 | 712,6 |
| Kaynak: Meksika Ulusal Meteoroloji Servisi[7] | |||||||||||||
Tarihi[değiştir | kaynağı değiştir]
Tlaxco bölgesinde Texoloc evresine veya Orta Biçimlendirici döneme kadar uzanan küçük yerleşim birimleri bulunmuş olsa da, bölgenin yerleşik yerleşimi, Tezoquipan kültürünün unsurlarını paylaşan proto-Teotihuacan halkları tarafından Tezoquipan evresinde veya Geç Oluşum döneminde düzgün bir şekilde başlamıştır. 650'den 850'ye kadar, kuzey Tlaxcala, Acopinalco Kompleksi olarak bilinen ve birçok farklı kültürel grubun bölge üzerinde kontrol için rekabet ettiği bir siyasi istikrarsızlık dönemi yaşadı. 900'de bir grup Huastec veya Otomi halkı galip geldi ve ardından kültürel homojenizasyon, daha sonra Tliliuhquitepec şehri ile ilişkilendirilecek olan Tlaxco kültürünün oluşumuyla sonuçlandı.[4]
Fransiskenler, 1614'te, o zamanlar Atlangatepec belediyesinin bir parçası olan Tlaxco'ya gelmişlerdi. 1820'den sonra Tlaxco, sadece küçük kesintilerle, Tlaxcala'nın ayrı bir idari bölümü olarak var olmaya başladı. 19. yüzyılın sonunda, Tlaxco Pulque üretimi için önemli bir merkez haline gelmişti. Porfirio Díaz Ocak 1894'te Tlaxco'yu ziyaret etti ve belediye sarayının açılışını yaptı. Modern Tlaxco belediyesi, 29 Ağustos 1945'te Tlaxcala Eyaletindeki Belediyeler Organik Yasası'nın yayınlanmasıyla kuruldu. 1956'da Apizaco ve Chignahuapan'ı Tlaxco üzerinden birbirine bağlayan bir otoyol tamamlandı.[4]
Yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]
Belediye yönetimi bir başkan, bir meclis üyesi (İspanyolca: síndico) ve nispi temsil yoluyla seçilen yedi mütevelliden (regidores) oluşur.[4] Belediyenin şu anki başkanı Gardenia Hernández Rodriguez'dir.[8]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
2010 Meksika Sayımında, Tlaxco belediyesi 9356 hanede yaşayan 39.939 kişi olarak kaydedilmiştir.[9] 2015 Nüfus Sayımı Araştırması'nda 42.536 kişi olarak kaydedilmiştir.[3]
Belediyede, 155 yerleşim yeri vardır,[1] bunlardan ikisi kentsel olarak sınıflandırılır:
- Tlaxco, 2010 Nüfus Sayımı'nda 14.806 nüfuslu bir nüfus kaydeden ve 2015 yılında Meksika Turizm Sekreterliği tarafından bir Pueblos Mágicos olarak belirlenen belediye merkezi;[10] ve
- San José Atotonilco, 2010 yılında 3220 nüfusa sahipti.[2]
Ekonomi[değiştir | kaynağı değiştir]
Tlaxco'daki ana ekonomik faaliyet tarımdır.[4] Belediyenin gayri safi yurt içi hasılası, 2010 yılında gayri resmi olarak 1176,1 milyon Meksika pesosu olarak tahmin edilmiştir.[11]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c "Sistema Nacional de Información Municipal" (İspanyolca). SEGOB. 2010. 16 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ a b c "Tlaxco: Datos generales". Cédulas de información municipal (İspanyolca). SEDESOL. 2013. 2 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ a b Panorama sociodemográfico de Tlaxcala 2015 (PDF). INEGI. 2016. s. 116. ISBN 978-607-739-870-7. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ a b c d e f g h i j "Tlaxco". Enciclopedia de los Municipios y Delegaciones de México (İspanyolca). INAFED. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ "Cuaderno Estadística Municipal, Edicíon 1999: Tlaxco, Estado de Tlaxcala" (PDF) (İspanyolca). INEGI. 2000. s. 4. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ a b c d "Compendio de Información Geográfica Municipal 2010: Tlaxco, Tlaxcala". INEGI. 4 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ "NORMALES CLIMATOLÓGICAS" (İspanyolca). Meksika Ulusal Meteoroloji Servisi. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ "H. Ayuntamiento de Tlaxco 2017-2021". Government of Tlaxco. 13 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ "Resumen municipal: Municipio de Tlaxco". Catálogo de Localidades (İspanyolca). SEDESOL. 25 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ "Tlaxco, Tlaxcala". SECTUR. 16 Mart 2016. 17 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
- ^ González-Estrada, Adrián; Gallegos-Cedillo, Gilberto (2014). "The gross domestic product of municipalities of Mexico: II. Estates M-Z" (PDF). Revista Mexicana de Ciencias Agrícolas. 5 (8): 1405-1421. 15 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Kasım 2017.
 |
Wikimedia Commons'ta Tlaxco ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
