Titanyum dioksit

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Titanyum dioksit
Titanium(IV) oxide
Unit cell of titanium dioxide (rutile form)
  Titanium   Oxygen
Adlandırmalar
Titanyum dioksit
Titanyum(IV) oksit
Tanımlayıcılar
3D model (JSmol)
ChEBI
ChEMBL
ChemSpider
ECHA InfoCard 100.033.327 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
E numaraları E171 (renkler)
KEGG
RTECS numarası
  • XR2775000
UNII
  • InChI=1S/2O.Ti 
    Key: GWEVSGVZZGPLCZ-UHFFFAOYSA-N 
  • InChI=1/2O.Ti/rO2Ti/c1-3-2
    Key: GWEVSGVZZGPLCZ-TYTSCOISAW
  • O=[Ti]=O
Özellikler
Molekül formülü TiO2
Molekül kütlesi 79.866 g/mol
Görünüm Beyaz katı
Koku Kokusuz
Yoğunluk
  • 4,23 g/cm3 (rutil)
  • 3,78 g/cm3 (anataz)
Erime noktası 1.843 °C (3.349 °F; 2.116 K)
Kaynama noktası 2.972 °C (5.382 °F; 3.245 K)
Çözünürlük (su içinde) Çözünmez
3.05 eV (rutil)[1]
+5,9·10−6 cm3/mol
Kırınım dizimi (nD)
  • 2.488 (anataz)
  • 2.583 (brookit)
  • 2.609 (rutil)
Termokimya
Standart molar entropi (S298)
50 J·mol−1·K−1[2]
Standart formasyon entalpisi fH298)
−945 kJ·mol−1[2]
Tehlikeler
NFPA 704
(yangın karosu)
NFPA 704 four-colored diamondSağlık 1: Maruziyet tahrişe neden olabilir, ancak yalnızca hafif kalıcı hasar oluşturur. Örnek: TerebentinYanıcılık 0: Yanmaz. Örnek: SuKararsızlık 0: Genellikle yangın maruziyeti koşullarında dahi normalde kararlıdır ve su ile reaksiyona girmez. Örnek: Sıvı azotÖzel tehlikeler (beyaz): kod yok
1
0
0
Parlama noktası yanıcı değil
NIOSH ABD maruz kalma limitleri:
PEL (izin verilen) TWA 15 mg/m3[3]
REL (tavsiye edilen) Ca[3]
IDLH (anında tehlike) Ca [5000 mg/m3][3]
Güvenlik bilgi formu (SDS) ICSC 0338
Benzeyen bileşikler
Diğer katyonlar
Zirkonyum dioksit
Hafniyum dioksit
Titanyum(II) oksit
Titanyum(III) oksit
Titanyum(III,IV) oksit
Benzeyen bileşikler
Titanik asit
Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa).
Bilgi kutusu kaynakları

Titanyum dioksit, oksijenle tepkimeye girmiş titanyum elementi sonucu oluşmuş bir oksittir.[4] Mineral formları siyah görünse de, suda çözünmeyen beyaz bir katıdır. Bir pigment olarak boya, güneş kremi ve gıda boyası da dâhil olmak üzere geniş bir uygulama alanına sahiptir. Gıda boyası olarak kullanıldığında E numarası E171'dir. Bu bileşiğin en önemli kullanım alanı güneş pilleridir.[4] Nano teknolojik boyalar özelliğini titanyum dioksitten almaktadır. UVA ve UVB ışınlarını önler. Ayrıca değerli bir madendir.[4]

Sağlık üzerindeki etkileri[değiştir | kaynağı değiştir]

2006 yılı itibariyle titanyum dioksitin "tamamen zehirsiz" olduğu kabul edilmektedir. Yaygın olarak bulunan mineraller ve hatta değerli taşlar titanyum dioksitten oluşur. Yerkabuğunun %0,5'inden fazlasını oluşturan doğal titanyumun tamamı oksitler hâlinde bulunur. Hiçbir kanıt akut toksisiteye işaret etmese de, bu malzemelerin nanofaz formları hakkında yinelenen endişeler dile getirilmiştir. TiO
2
parçacıklarına yüksek düzeyde maruz kalan işçiler üzerinde yapılan çalışmalar, yüksek düzeyde maruz kalma durumunda bile insan sağlığına olumsuz bir etkinin olmadığını göstermektedir.[5]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Nowotny, Janusz (2011). Oxide Semiconductors for Solar Energy Conversion: Titanium Dioxide. CRC Press. s. 156. ISBN 978-1-4398-4839-5. 
  2. ^ a b Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. s. A23. ISBN 978-0-618-94690-7. 
  3. ^ a b c NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0617". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH). 
  4. ^ a b c "Ders: KİM124 Anorganik Kimya (B Grubu)". acikders.ankara.edu.tr. 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2023. 
  5. ^ Warheit DB, Donner EM (November 2015). "Risk assessment strategies for nanoscale and fine-sized titanium dioxide particles: Recognizing hazard and exposure issues". Food Chem Toxicol. Cilt 85. ss. 138-47. doi:10.1016/j.fct.2015.07.001. PMID 26362081.