Teo Grünberg

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Teo Grünberg
Doğumu1927 (96-97 yaşında)
Beyoğlu, İstanbul
Evlilik
Raşel Grünberg (e. 1955)
Alma materŞişli Terakki Lisesi
İstanbul Üniversitesi
ÖdüllerTürkiye Bilimler Akademisi Hizmet Ödülü (1998)
ÇağıÇağdaş felsefe
BölgesiBatı felsefesi
OkuluAnalitik
Kurumuİstanbul Üniversitesi
ODTÜ
TezAnlam Kavramı Üzerine Bir Deneme[1] (1964)
İlgi alanları[2]

Teo Grünberg (d. 1927; Beyoğlu, İstanbul), Türk filozof, mantıkçı ve akademisyendir.

Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kökleri, Almanya'dan İstanbul'a göç eden Aşkenaz Yahudilerine dayanan[3] Grünberg, 1927 yılında Beyoğlu’nda doğdu. Şişli Terakki Lisesi'nden ve 1950'de İstanbul Üniversitesi Kimya Mühendisliği Bölümünden mezun oldu.[4] Sonrasında on yıl gibi bir süre boyunca tüccar olan babasının yanında çalıştı.[5]

1960 yılında Hüseyin Batuhan'ın teklifi ile İstanbul Üniversitesi'nde mantık dersleri vermeye başladı.[5] 1964'te bu üniversiteden, "Anlam Kavramı Üzerine Bir Deneme" başlıklı tezi ile doktora derecesini aldı.[6] 1966 yılında ODTÜ'ye geçiş yaptı.[6] 1970 yılında doçent, 1979 yılında profesör oldu.[7] Hüseyin Batuhan ile birlikte, liselerde modern mantık okutulması için çalışmalar yaptı, konuyla ilgili kitaplar yazdı ve lise öğretmenlerine dersler verdi.[8] 1982-83 yılları arasında ODTÜ Sosyoloji Bölümünün, 1983-94 yılları arasında ODTÜ Felsefe Bölümünün başkanlığını yaptı.[6] 1994 yılında bu kurumdan emekliye ayrıldı, fakat hala yarı zamanlı öğretim görevlisi olarak ders vermeye devam etmektedir.[9] Bilkent ve Ankara Üniversitesi'nde de ders vermiştir.[5]

1998'de Türkiye Bilimler Akademisi Hizmet Ödülü'nü alan Grünberg;[6] Türkiye Felsefe Kurumu, Türkiye Felsefe Derneği ve Avrupa Analitik Felsefe Topluluğu asli üyesi,[kaynak belirtilmeli] Bilim Akademisi onursal üyesidir.[10]

Grünberg, Raşel Grünberg ile evlidir ve çocuklarından biri, kendisi gibi filozof ve akademisyen olan David Grünberg'tir.[8] Dedesi, Musevi Lisesi'nin kurucularından olan[11] filozof, din adamı ve eğitimci David Markus'tur.[4]

20. yüzyılın en önemli bilim felsefecilerinden biri olan Thomas Kuhn, Grünberg'in Irzık ile birlikte yazdığı "Carnap and Kuhn: Arch Enemies or Close Allies?" başlıklı makalesini daha önce okumuş olsaydı "muhtemelen hiçbir zaman Bilimsel Devrimlerin Yapısı'nı yazmayacağını" belirtmiş,[12] her iki yazara da övgü mektubu göndermiştir.[4]

Seçili eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Kitap[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Anlam Kavramı Üzerine Bir Deneme
  • Anlama, Belirsizlik ve Çok-Anlamlılık
  • Bilim Felsefesi (İskender Taşdelen ve David Grünberg ile birlikte)
  • Epistemik Mantık Üzerine Bir Araştırma
  • Felsefe ve Felsefî Mantık Yazıları
  • Language, Logic, and Empirical Knowledge: Collected Papers 1965-2005
  • Mantık Terimleri Sözlüğü (Adnan Onart, David Grünberg ve Halil Turan ile birlikte)
  • Modern Logic
  • Modern Mantık ve Uygulamaları (Adnan Onart ve Hüseyin Batuhan ile birlikte)
  • Sembolik Mantık El Kitabı 1: Temel Mantık
  • Sembolik Mantık El Kitabı 2: Özel Mantık Sistemleri
  • Sembolik Mantık El Kitabı 3: Sembolik Mantığın Uygulamaları

Makale[değiştir | kaynağı değiştir]

  • "A Tableau System of Proof for Predicate-Functor Logic and Identity", 1983
  • "Predicate-Functor Logic with Operation Symbols", 1986
  • "Carnap and Kuhn: Arch Enemies or Close Allies?", 1995 (Gürol Irzık ile birlikte)
  • "Long Run Consistency of Beliefs as Criterion of Empirical Knowledge", 1995
  • "Two-Dimensional Semantics forPredicate-Functor Languages with Operation Symbols", 2022 (David Grünberg ve Oğuz Akçelik ile birlikte)
  • "On the Fundamental Role of ‘Means That’ in Semantic Theorizing", 2023 (David Grünberg ve Oğuz Akçelik ile birlikte)

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Anlam kavramı üzerine bir deneme". İstanbul Üniversitesi Kütüphane ve Dökümantasyon Daire Başkanlığı. 10 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  2. ^ Aytekin Özel. "Necati Öner Mantıkta Hangi Çizginin Devamında Yer Alır?", 69. Felsefe Dünyası. s. 162. 7 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  3. ^ "Bir göç serüveni". Şalom. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2013. 
  4. ^ a b c "Teo Grünberg'le Söyleşi (Raşel ve David Grünberg'le Birlikte)" (PDF). METU. 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  5. ^ a b c "Karamsarlık korkaklıktır". Hürriyet. 31 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  6. ^ a b c d "Department of Philosophy | Faculty of Arts and Science". fef.metu.edu.tr. 22 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  7. ^ "Teo Grünberg'in Kaleminden Dünya Mantık Günü Bildirisi". İstanbul Üniversitesi Mantık Uygulama ve Araştırma Merkezi. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  8. ^ a b Rahel Grünberg. "Sevgili ve Çok Değerli Eşim Teo Grünberg'e". Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  9. ^ "Teo Grünberg | DEPARTMENT OF PHILOSOPHY". phil.metu.edu.tr. 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  10. ^ "Onursal Üyeler". Bilim Akademisi. 16 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2022. 
  11. ^ "Vizyon / Misyon / Tarihçe". Ulus Özel Musevi Okulları. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 
  12. ^ Thomas S. Kuhn (2000). James Conant, John Haugeland (Ed.). The Road Since Structure (İngilizce). The University of Chicago Press. s. 306. 9 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2022. 

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, "Teo Grünberg"

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]