Tayland bahtı banknotları

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Tak ilinde Tayland banknotlarının bulunduğu para ağaçları
Bir bahtlık banknot

Tayland bahtı banknotları, Tayland'ın para birimi olan Tayland bahtının nakit biçiminin bir parçasıdır. Baht banknotlarının piyasaya sürülmesi Tayland Bankası tarafından yönetilmektedir. Tarihi boyunca Tayland'da 1 baht ile 100.000 baht arasında banknotlar basılmıştır. Bugün Tayland'da dolaşımdaki banknotlar ise 20 baht, 50 baht, 100 baht, 500 baht ve 1000 bahttır. Şu anda dolaşımda olan seriler 17., 16. ve 15. serilerdir. Tayland bahtı banknotları genellikle krallarının portresini veya heykelinin resmini içerir. Ön yüzler, mevcut kralın portresi ile tasarlanmıştır. Arka yüzlerde ise çoğunlukla "büyük" unvanıyla önemli kralların ve kralların resmi. Bazı arka yüzlerde Kral Bhumibol'un sözleri yer alır.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

1851'de hükûmet,1⁄8,1⁄4,3⁄8,1⁄2 ve 1 tikal, ardından 1853'te 3, 4, 6 ve 10 tamlueng'lik banknotlar bastı. 1857'den sonra 20 ve 40 tikallik banknotlar çıkarıldı ve bunların değerleri de Boğaz doları ve Hindistan rupisi cinsinden verildi. Tarihsiz notlar da 1868'den önce 5, 7, 8, 12 ve 15 tamlueng ve 1 chang için basılmıştı. Bir attlık banknot 1874'te çıkarıldı.

1892'de hazine, Tayland metninde "baht" olarak adlandırılan 1, 5, 10, 40, 80, 100, 400 ve 800 tikallik banknotları basmak için Almanya'daki Giesecke & Devrient ile sözleşme yaptı. Siyam Hazinesine teslim edildiler, ancak asla verilmediler. Sonunda, yedekte tutulan banknotlar, yalnızca birkaç kalıntı kurtarılarak imha edildi.

1902 yılı, Prens Jayanta Mongkol'un Avrupa'daki bankacılık uygulamalarına ilişkin gözlemlerinin ardından Tayland'da kağıt paranın başlamasında önemli bir dönüm noktası haline gelen reformların girişine tanıklık etti.[1] 19 Eylül 1902'de hükûmet, Kral V. Rama ve VI. Rama'nın hükümdarlığı sırasında İngiltere'deki Thomas De La Rue & Company Limited tarafından basılan, Tay metninde hala baht olarak geçen 5, 10, 20, 100 ve 1000 tikal olarak adlandırılan banknotları tanıttı. 1918'de 1 ve 50 tikallik banknotlar, bunları takip etti.[2] 1925'te, İngilizce metin olmadan hem Arap hem de Tay rakamlarıyla 1, 5, 10, 20, 100 ve 1.000 baht cinsinden banknotlar basıldı; ancak [3] İngilizce konuşanlar bunlardan "tikal" olarak bahsetmeye devam etti.[4]

1942'de Tayland Bankası kuruldu ve kağıt para çıkarılmasının sorumluluğunu üstlendi. 50 bahtlık banknot, 1946'da çıkarılan 50 satanglık banknot ile 1945'te kısaca yeniden piyasaya sürüldü. Bir bahtlık banknotun yerini 1957'de madeni para aldı ve beş baht da 1972'de değiştirildi. 1985'te 50 bahtlık banknot yeniden piyasaya sürüldü ve 1988'de 10 bahtlık banknotun yerini madeni para aldı. EURion takımyıldızı, 2003 yılından bu yana 100 ve 1000 bahtlık banknotların ters yüzünde kullanılmaktadır. Örneğin 10 bahtlık olanı gibi daha eski banknotlar ara sıra dolaşımda bulunur ve bunlar genellikle sorunsuz bir şekilde harcanabilir. Her durumda, bankalarda ücretsiz olarak değiştirilebilirler.

15. seri[değiştir | kaynağı değiştir]

15. seri, Tayland'da dolaşımdaki en eski banknotlardır. 2003 – 2005 yılları arasında piyasaya sürülmüştür. Banknotlar hala görülebilmekte ve yaygın bir şekilde kullanılmaktadır.

15. seri banknotlar [1] 20 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Değer Boyutlar Ana renk Tanım İlk çıkış tarihi
Ön yüz Arka yüz
20 baht 138 × 72 mm Yeşil Kral Bhumibol Adulyadej (1927–2016), silahlı kuvvetlerin yüce başkanının üniformasıyla Kral Ananda Mahidol (1925–1946) ve Kral Bhumibol'un VIII. Rama Köprüsü ile Sampheng'i ziyareti 3 Mart 2003
50 baht 144 × 72 mm Mavi Kral Mongkut (1804–1868), astronomik aletler, Phra Pathom Chedi 19 Mart 2004
100 baht 150×72 mm Kırmızı 21 Ekim 2005
500 baht 156×72 mm Mor Laan Phlub Phla Maha Jedsada Bodin'deki Kral Nangklao Heykeli (1788–1851), Wat Ratchanatdaram'daki Loha Prasat 1 Ağustos 2001
1.000 baht 162 × 72 mm Kahverengi Kral Bhumibol Adulyadej, Pa Sak Jolasid Barajı 25 Kasım 2005

16. seri[değiştir | kaynağı değiştir]

16. seri banknotlar [5]
Değer Boyutlar Ana renk Tanım İlk çıkış tarihi
Ön yüz Arka yüz
20 baht [6] 138 × 72 mm Yeşil Kral Bhumibol Adulyadej, Chakri Kraliyet Evi elbisesiyle Manangkhasila Asana Tahtı anıtındaki Kral Ram Khamhaeng (1247–1298), Tay alfabesinin icadı, Ramkhamhaeng steli 1 Nisan 2013 [7]
50 baht [8] 144 × 72 mm Mavi Kral Naresuan (1555–1605) bağımsızlık ilanı anıtı için su dökerken, savaş filinin üzerindeyken Naresuan, Phra Chedi Chai Mongkol 18 Ocak 2012 [9]
100 baht [10] 150×72 mm Kırmızı Wongwian Yai dairesindeki Kral Büyük Taksin (1734–1782) anıtı, Thonburi sarayı, Wi Chai Prasit Kalesi 26 Şubat 2015
500 baht [11] 156×72 mm Menekşe Saphan Phut'taki Kral Buddha Yodfa Chulalok (1737–1809) anıtı, Wat Pho'daki Stupa, Phra Sumen Kalesi 12 Mayıs 2014
1.000 baht [12] 162 × 72 mm Kahverengi Kral Chulalongkorn, Kraliyet Plazası'ndaki Kral Chulalongkorn'un atlı heykeli, Ananta Samakhom Taht Salonu, Siyam'ın köleliğin lağvediliş ilanı 21 Ağustos 2015

16. seri (özel)[değiştir | kaynağı değiştir]

2016 yılında, Kral Bhumibol'un vefatından sonra Tayland Bankası, "Büyük Kral Bhumibol'a saygı" özel serisini yayınladı. Arka yüz, hayatı boyunca Kral Bhumibol'u gösteren farklı portrelerle değiştirildi. Banknotlar ilk basıldığında nadirdi. Bununla birlikte, 2018 itibarıyla, banknotlar Tayland'da yaygın olarak bulunmakta ve dolaşımadadır. Hatta bazı Taylar, yanlışlıkla bunların yeni kalıcı banknot serisi olduğunu düşündü.

16. seri banknotlar (özel) [5]
Değer Boyutlar Ana renk Tanım İlk çıkış tarihi
Ön yüz Arka yüz
20 baht [6] 138 × 72 mm Yeşil Kral Bhumibol Adulyadej, Chakri Kraliyet Evi elbisesiyle İsviçre'nin Lozan kentindeki genç prens Bhumibol ve aile üyeleri; Prens Mahidol, Prenses Annesi Srinagarindra, Prens Ananda, Galyani Vadhana 20 Eylül 2017
50 baht [8] 144 × 72 mm Mavi Kral Bhumibol kitap okurken, taç giyme töreni, Kraliçe Sirikit ile evliliği, keşişliği
100 baht [10] 150×72 mm Kırmızı Kral, kırsal alanları ziyaret ederken, Sirikit, Vajiralongkorn, Ubolratana Rajakanya ve Sirindhorn ile birlikte
500 baht 156x72 mm Menekşe Tarımsal çalışmaları ve icatları; Chai Pattana su değirmeni ve Fon Luang projesi
1.000 baht [12] 162 × 72 mm Kahverengi Bhumibol Adulyadej'in tahta çıkışının 60. yıldönümü kutlamaları, Bhumibol Köprüsü

17. seri[değiştir | kaynağı değiştir]

17. seri banknotlar, 2018 yılından itibaren Tayland'da tedavüle çıkarılan güncel banknotlardır. Tayland'ın mevcut kralın portresini ön yüze basma geleneğinden bu yana, Kral Bhumibol'un vefatı, Tayland Bankası'nın yeni kral Vajiralongkorn'un portresini içeren yeni versiyonu yeniden çıkarmasına yol açtı. Banknotların arka yüzleri, Çakri hanedanının katkıları ve ülkeyi kalkındırma çalışmalarında yer alan on kralın fikrinden yola çıkılarak tasarlanmıştır. Her banknotun tersi, sırasıyla I. Rama'dan X. Rama'ya, 20 baht'tan 1.000 baht'a kadar sıralanan iki kral ve eserlerini içerir.

24 Mart 2022'de 20 bahtlık banknot, polimer banknot olarak yeniden çıkarıldı. 20 baht, en yaygın kullanılan banknot olduğu ve bu nedenle hızla kirlenip hasar gördüğü için kaliteyi artırmak amacıyla kağıttan polimere dönüştürülmek üzere seçildi. Yeni banknot, bazı ek polimer banknot güvenlik özelliklerinin dışında eskisi ile tamamen aynıdır.[13]

17. seri banknotlar [14]
Değer Boyutlar Ana renk Tanım İlk çıkış tarihi
Ön yüz Arka yüz
Sol Sağ
20 baht 138 × 72 mm Yeşil Tayland Kraliyet Hava Kuvvetleri komutanının üniformasıyla Kral Vajiralongkorn I. Rama ve Büyük Saray II. Rama ve Enau'dan bir sahnenin duvar resmi 6 Nisan 2018
50 baht 144 × 72 mm Mavi III. Rama ve Çinli bir jong Kral Mongkut ve Khao Wang 6 Nisan 2018
100 baht 150×72 mm Kırmızı Kral Chulalongkorn ve Norveç Kralı VII. Haakon'u ziyaret etmek için yaptığı kraliyet gezisi. Banknotta Kral Chulalongkorn ve Norveç'e kraliyet gezisi tasvir edilir, resim onu Sam Eyde ile birlikte Notodden, Norveç'te arabaya binerken gösteriyor. Kral, Norveç'ten döndükten sonra Siyam'da elektrik kullanımını başlattığı için elektrik hakkında tartışıyorlardı.[15] Kral Vajiravudh ve Tayland İzcilerininkuruluşu 6 Nisan 2018
500 baht 156×72 mm Mor Kral Prajadhipok (1893–1941) ve ilk anayasayı kabul etmesi Kral Ananda Mahidol ve o sırada Prens Bhumibol ile Sampheng'i ziyareti 28 Temmuz 2018
1.000 baht 162 × 72 mm Kahverengi Kral Bhumibol Adulyadej ve yaşlı Thoum tarafından verilen bir nilüfer alarak Nakhon Phanom'u ziyareti Kral Vajiralongkornve Tayland kırsalında bir yere yaptığı ziyaret 28 Temmuz 2018

Kralların portrelerinde sergilenen resimler, her birinin şu şekilde tanımlanabilecek eserlerinin anlarıdır:

  • I. Rama: Büyük Saray ve Vat Phrakeo, Çakri hanednaının kuruluşunu ve Rattanakosin döneminin başlangıcını temsil eder. İki yer, Bangkok'un kurulması için ana merkez ve simge olarak kabul edilir.
  • II. Rama: Enau'dan bir sahnenin duvar resmi edebiyattaki, keskinliğini temsil ediyor, Enau tercüme edildi ve Cavaca "Panji" den Tay şiirleri olarak kendisi tarafından yeniden yazıldı. Saltanatı sırasında Siyam, edebiyatın altın çağındaydı.
  • III. Rama: Çin jong'u, zengin olan anlamına gelen "Jao Sua" (เจ้าสัว) lakabını alması da Çin ile ticaret yapma konusundaki hevesini temsil ediyor.
  • Kral Mongkut: Phetchaburi'deki Khao Wang, astrolojiye olan bağlılığını temsil ediyor ve onu Tay biliminin babası yapıyor. Khao Wang, kendisi tarafından inşa edilen sarayların ve tapınağın bulunduğu yerdir, alan aynı zamanda bir gözlemevi de içerir.
  • Kral Chulalongkorn: Rusya'ya yaptığı kraliyet gezisi, Çar II. Nikolay'ı ziyaret etmesi, batı imparatorluklarıyla bağ ilişkilerine öncülük etme konusundaki büyük çabasını temsil ediyor.
  • Kral Vajiravudh: İzcilik teşkilatı (Luk Suae - ลูกเสือ) ve Vahşi Kaplan Kolordusu'nun (Kong Suae Pah - กองเสือป่า) kuruluşunu işaret eden at binerken resmedilişi. Bu olay aynı zamanda Tayland'daki eğitimi geliştirmeye olan bağlılığı anlamına da geliyor, Tayland'da izciliği kurmanın yanı sıra krallığın ilk üniversitesi olan Chulalongkorn Üniversitesi'ni kurdu.
  • Kral Prajadhipok: 1932 Siyam devriminin bir sonucu olarak ilk anayasanın ilanı. Tayland'daki uzun mutlak monarşinin sonunu işaret eden anayasal monarşi rejimi altında olan ilk kraldı.
  • Kral Mahidol: O sırada kardeşi Prens Bhumibol ile Sampheng mahallesinin kraliyet ziyareti. Sampheng, Bangkok'taki en büyük Çinli Tay merkezidir ve ziyareti, yüzyıllar sonra ilk kez Tayland'daki Çinli Tay nüfusunun kabulüne işaret etmektedir.
  • Kral Bhumibol: yaşlı Thoum'dan bir nilüfer alarak Nakhon Phanom ilini ziyareti. Resim Tayland'ın her yerinde ikoniktir ve Tayland kırsalındaki insanları ziyaret etme nezaketini ve yaşlılara karşı alçakgönüllülüğünü gösterir.

Hatıra notları[değiştir | kaynağı değiştir]

Halen dolaşımda olan banknotlara ek olarak, çok sayıda hatıra notu basılmıştır:

  • 5 baht (1969): Para basım işlerinin açılış tarihi, Tayland Bankası (normal 5 bahtlık banknotlara eklenen hatıra metni)
  • 10 baht (1969): Para basım işlerinin açılış tarihi, Tayland Bankası (normal 10 bahtlık banknotlara eklenen hatıra metni)
  • 60 baht (1987): Kral Bhumibol Adulyadej'in 60. doğum günü
  • 50 baht (1990): Prenses Annesi Srinagarindra'nın 90. doğum günü (50 bahtlık normal banknotlara hatıra metni eklendi)
  • 500 baht (1990): Srinagarindra'nın 90. doğum günü (500 bahtlık normal banknotlara hatıra metni eklendi)
  • 1000 baht (1992): Kraliçe Sirikit'in 60. doğum günü (normal 1000 bahtlık banknotlara hatıra metni eklendi)
  • 10 baht (1996): Maliye bakanlığının 120. yıl dönümü (normal 10 bahtlık banknotlara eklenen hatıra metni)
  • 50 baht (1996): Kral Bhumibol Adulyadej'in tahta çıkışının 50. yıldönümü (polimer not)
  • 500 baht (1996): Kral Bhumibol Adulyadej'in tahta çıkışının 50. yıldönümü (polimer not)
  • 500 baht (1996): Kral Bhumibol Adulyadej'in tahta çıkışının 50. yıldönümü (farklı bir amblem)
  • 1000 baht (1999): Kral Bhumibol Adulyadej'in 72. doğum günü (farklı bir amblem)
  • 50 baht (2000): Kral Bhumibol Adulyadej ve Kraliçe Sirikit'in kraliyet düğününün 50. yıl dönümü
  • 500.000 baht (2000): Kral Bhumibol Adulyadej ve Kraliçe Sirikit'in kraliyet düğününün 50. yıl dönümü
  • 100 baht (2002): Tayland banknotlarının basıma başlanmasının yüzüncü yılı
  • 100 baht (2004): Kraliçe Sirikit'in 72. doğum günü
  • 60 baht (2006): Bhumibol Adulyadej'in tahta çıkışının 60. yıl dönümü
  • 16 baht (2007): Kral Bhumibol Adulyadej'in 80. doğum günü (1, 5, 10 baht)
  • 100 baht (2010): Kral Bhumibol Adulyadej'in taç giyme gününün 60. yıldönümü ve Kral ve Kraliçe Sirikit'in 60. evlilik yıldönümü
  • 100 baht (2011): Kral Bhumibol Adulyadej'in 84. doğum günü
  • 80 baht (2012): Kraliçe Sirikit'in 80. doğum günü [16]
  • 100 baht (2012): Veliaht Prens Maha Vajiralongkorn'un 60. doğum günü [16]
  • 100 baht (2015): Prenses Maha Chakri Sirindhorn'un 60. doğum günü
  • 70 baht (2016): Kral Bhumibol Adulyadej'in tahta çıkışının 70. yıl dönümü [17]
  • 500 baht (2016): Kraliçe Sirikit'in 84. doğum günü [18]
  • 20 ila 1.000 baht (2017): Kral Bhumibol Adulyadej'in vefatı
  • 100 baht (2020): Maha Vajiralongkorn'un (X. Rama) taç giyme töreninin 1. yıl dönümü
  • 1.000 baht (2020): Maha Vajiralongkorn'un (X. Rama) taç giyme töreninin 1. yıl dönümü

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Wararat; Sumit (26 Şubat 2012). "Thai Banknote Evolution". Bank of Thailand. 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. By Royal Command, the Siamese Currency Notes Act, R.E. 121 was promulgated on June 24, 1902.  Yazar eksik |soyadı2= (yardım)[ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ "Banknotes, Series 1". Bank of Thailand. 26 Şubat 2012. 4 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. The design was printed only on one side; so the note was called 'Uniface banknote'. There were 7 denominations.... 
  3. ^ "Banknotes, Series 2". Bank of Thailand. 26 Şubat 2012. 4 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. on the back side was the picture of the Royal Ploughing Ceremony. This type of banknote was called "Ploughing Ceremony Note". 
  4. ^ Duncan Stearn (27 June – 3 Temmuz 2003). "Rise of state-sponsored militarism and socialism". Pattaya Mail. Pattaya: Pattaya Mail Publishing Co. XI (26). 1 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2012. Does Japan dominate Siam?" I asked a leading Englishman in Bangkok. He laughed quietly: "Have you any Siamese money?" he asked. I drew out a five-ticul note (about 2 dollars 50c). "Read what is printed at the foot of the note", he commanded. I read, "Thomas de la Rue and Co., London". With calm confidence he said: "As long as the word 'London' stands on that Siamese bill, it is not Japan but another little island which will have the larger say in the Kingdom of Siam. 
  5. ^ a b "Circulating Banknotes". 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 
  6. ^ a b "20_16". www.bot.or.th. 23 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 
  7. ^ "ธปท.เปิดตัวแบงก์ 50 ใหม่ เริ่มใช้ 18 ม.ค.-ปลอมยาก!". ASTV Manager Daily. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2012. 
  8. ^ a b "50_16". www.bot.or.th. 2 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 
  9. ^ "ธปท.ออกใช้ธนบัตรชนิดราคา 20บาท แบบใหม่". Than Setthakij. 20 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2013. 
  10. ^ a b "100_16". www.bot.or.th. 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 
  11. ^ "500_16". www.bot.or.th. 23 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 
  12. ^ a b "1000 Baht Series 16". www.bot.or.th. 23 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2018. 
  13. ^ "The Bank of Thailand will start issuing 20 Baht Polymer Banknote on 24 March 2022". Bank of Thailand. 20 Ocak 2022. 20 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2022. 
  14. ^ "The Bank of Thailand Launches New Series of Thai Banknotes (Series 17), BOT Press Release No. 17/2018" (PDF) (İngilizce). 10 Mart 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2018. 
  15. ^ "King Chulalongkorn of Thailand's visit to Norway in 1907". 5 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2022. 
  16. ^ a b "The Introduction of Two Commemorative Banknotes on the Auspicious Occasions of Her Majesty the Queen's 80th Birthday Anniversary 12 August 2012 and His Royal Highness Crown Prince Maha Vajiralongkorn's 5th Cycle Birthday Anniversary" (PDF). Bank of Thailand. 3 Temmuz 2012. 1 Eylül 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2012. 
  17. ^ "Banknote to commemorate King's 70-year reign". Bangkok Post. 30 Mayıs 2016. 22 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2016. 
  18. ^ "The Bank of Thailand to Launch Commemorative Banknote in the Celebrations on the Auspicious Occasion of Her Majesty the Queen's 7th Cycle Birthday Anniversary 12th August 2016" (PDF). The Bank of Thailand. 22 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2016. 

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Tayland_bahtı_banknotları&oldid=30476406" sayfasından alınmıştır