Tartışma:Awa’uq Katliamı

Birkaç yıldır bu "olayı" arıyordum

Yıllar önce bir televizyon kanalında (TRT miydi yoksa NTV mi, bilemiyorum) genç bir arkeolog (görünüşü tipik Eskimo) bir kalıntı üzerinde atalarından kalan izleri sürüyordu. Ok uçlarını bulduğunda gözündeki sevinç ve hüzün görülebiliyordu. O proğramda Rusların yaptığı bir katliamdan bahsediliyordu ve saklanan Eskimoların (ya da hatırlıyamıyorum belki de "Aleut" kelimesi geçiyordu; zira Supik Eskimolarına da Unangan Aleutlarına da bugün bile "aynı ad" veriliyor yanlış olarak) yeri başka bir Eskimo tarafından Ruslara gösterildiğinden ve çoluk çocuk vahşice katledildiğinden bahsediliyordu. Ben vikiye Eskimo maddelerini açmaya başlayınca bu proğramı hatırladım, fakat adını dahi bilmediğim bu katliama ulaşamamıştım. Supikler maddesini de henüz bitirmeden ara vermiştim. Dün NTV Haberleri izlerken 2013'ün ilk çevre 'felaketi' haberi dikkatimi çekti, Alaska'dan ve buradaki Sitkalidak adasından bahsediliyordu. Zaten vikiye yazı (Kızılderili Savaşları) yazdığım anda seyrettiğim için hemen Sitkalidak araması yaptım İngilizce vikide ve Türkçesini Sitkalidak olarak açtım. Bilgi az olduğu için internet taramasıyla o katliamın kırıntısına ulaştım. Biraz didikleyince "tamam" dedim, yıllarca "aradığım katliam bu!" Gerçekten buymuş. Rahatladım. Üzücü olan, İngilizce en:Sitkalidak Island maddesi ile en:Grigory Shelikhov maddesinde bu katliamdan bahsedilmemesidir. Nasıl olur bu ya! Supikleri Doğu-Batı diye ikiye ayır, sonra da bu ayırdıklarının her birini tekrar Kuzey-Güney diye ikiye ayır ve ortaya iki ana grup ve dört alt grup çıksın. Bu dört alt gruptan Kodiak adasında olanının (Güney-Batı) yaklaşık 4000 (telaffuz edilen en üst rakam) kişinin katliama maruz kaldığını ve bütün geleneksel ekolojik bilgi ile şivesinin yok edildiğini düşünün. Böylesine büyük bir "soykırımvari" olayın vikide düne kadar adının dahi anılmıyor olması gerçekten esef verici. İngilizce vikide Sitkalidak maddesine bu bilgiyi ilk kez ben girdim ve en:Awa'uq Massacre maddesini de dün gece açtım. --Kmoksy (mesaj) 10:11, 3 Ocak 2013 (UTC)

• Ellerinize sağlık gerçekten harika bir madde olmuş. Anlatılanlar her ne kadar iç sızlatıcı olsa da. Ben de televizyonda bir şeyler izlerken bir taraftan da burayı kontrol ediyorum, şu var mı bu var mı diye :).. Tekrar ellerinize sağlık kaliteli bir maddemiz daha olacak sanırım . Kolay gelsin. --Boyalikus (mesaj) 19:57, 4 Ocak 2013 (UTC)

• Fransa'da kesinlikle unutulmaması gereken Fransız Devrimi ne ise Alaska'da da unutulmaması ve "üstüne basa basa" vurgulanaması gereken "Alaska'nın en büyük tarihi olayı" budur gerçekten. Supikler, Alaska tarihinde Ruslara "uzun süre" direnebilen tek halktır. Fakat, "kapitalizm" ruhları öylesine kör etmiş ki Dünyada bu olayı "bir avuç insan" dışında kimsenin duyduğunu sanmıyorum. Holywood film yapımcıları bunun filmini muhakkak bir gün çekerler. Kendini "Sugpiaq" olarak gören fakat %25 Rus kanı taşıyan Supikler ile kendini Rusların verdiği Alutiiq adıyla adlandıran ve %75 Rus kanı taşıyan Supikler nasıl seyrederler, bilemem. Awa’uq kayalığına öğrendiğime göre devasa Rus Ortodoks Haçı dikilecekmiş. Sahi, bu haç kimin anısına dikilecek? Rusların topa tuttuğu, kafası kolu parçalanan insanları gören kadınların cinnet geçirerek kendilerini çocuklarıyla birlikte kayalıklardan aşağıya attığı Supikler için mi, hiç sanmıyorum. Gözü kürklerin parasında olan Rus tüccarların yok ettiği ya da % 70'den fazla "Rus kanı bulaştırdığı" yerli Alaska halkları (Eyaklar, Denağinalar, Haydalar, Tlingitler, Kaliforniyadaki bir iki kabile) bu haçı nasıl karşılar, onu da bilemiyorum. Türkçede güzel bir deyim var: Yüzsüzlük. --Kmoksy (mesaj) 21:05, 4 Ocak 2013 (UTC)

National Geographic DVD

internette "Battle of Refuge Rock" ile ilgili National Geographic video/DVD "The Island of the Giant Bears" geçiyor. Neyin nesi, bilmiyorum. --Kmoksy (mesaj) 21:53, 4 Ocak 2013 (UTC)

Filmmakers Explore Story of Refuge Rock

Kodiak Adasındaki yerel en:KMXT (FM) radyosunun haberine göre Filmmakers Explore Story of Refuge Rock: Kodiak a year ago to document her quest It s a story that Francis says brought the duo back this summer for a second year of filming Alutiiq Documentary 2 24 There are lots of complications not just to the story of refuge rock but Isabella had breast cancer and she has passed away since we were here last year So we re back this year to fill out a lot of the context for the story and to bring I guess a broader scope of identity to the things Isabella expressed so well to us last year in our trip here But Kjellstrand says the story of refuge rock is complicated and conveying a history that was only recently rediscovered is no easy task Alutiiq Documentary 3 47 We aren t the experts on that but the basics of the story are that when Russian fur traders and Russian explorers came to this area they met quite fierce resistance from the Alutiiq And over a period of time there was conflict over that Refuge rock was a place where people went to escape invading peoples and many Alutiiq people went to refuge rock to escape the Russians who were coming and it was the first time according to what we re hearing that the Russians had cannons and muskets There was essentially a massacre at refuge rock And it was in many people s eyes and I think in ours at this point where the conquest of Alaska by the Russians began or Kodiak Island anyway that began While oral and written records have conveyed the story of the Battle of Refuge Rock Kjellstrand it wasn t until the early 1990s that the location matching the descriptions was found Alutiiq Documentary 4 25 It was not known where it.

Bu belgeseli ne zaman seyredeceğiz? --Kmoksy (mesaj) 22:22, 4 Ocak 2013 (UTC)

Erişemediklerim

• Plenum Press, 1997. Archaeology and the capitalist world system: a study from Russian America → GOGGLE BOOKS (izlemesiz)

İki anlamlı "Aleut" kelimesi

Rusların Alaska'yı keşif sürecinde yanlarında getirdikleri Sibiryalılardan Çukçiler'in dilindeki A´lvayê´lilit (harfiyen «yabancı dilliler») nitelemesinden gelen Алеутъ (Aleut) adı Rus Amerikası döneminde hem Aleutlar (kendi adlarıyla: Unangan) hem de Supikler (kendi adlarıyla Sugpiaq ya da daha sonraları "Aleut" anlamına gelen Alutiiq) için kullanılmıştır ve o zamana ait kayıtlar günümüze İngilizce olarak aktarılırken bu ayrımın yapılıp yapılmadığını bilmiyorum. Sitka Savaşı'nda (en:Battle of Sitka) yüzlerce "Aleut" yardımcı savaşçıdan bahsediliyor. Daha sonraki yıllarda da geçen bu "Aleut" kelimelerini hep Aleut Adalarındaki gerçek Aleutlar olarak çevirmek doğru olmaz. --Kmoksy (mesaj) 16:56, 8 Ocak 2013 (UTC)

Katliamdan 67 yıl sonra 1851 yılında Kodiak Adasını ziyaret eden Finli doğa bilimci Henrik Johan Holmberg genç Supiklerin (Holmberg'in deyimiyle: Die Konjagen < from an Unangan designation: Kanaaĝin) kendilerini adlandırırken Aljutik dışında bir isim bilmediklerini kaydeder (Holmberg 1856:282). Bunun anlamı, 67 yıl gibi kısa bir sürede yaşlılar hariç genç Supiklerin hızlı bir şekilde "Aleutlaştıkları" demektir. Atasözü güzel demiş: Bir adama kırk gün ne dersen o olur. --Kmoksy (mesaj) 22:41, 8 Ocak 2013 (UTC)

Giris

Giriş cümlesi gereksiz yere uzun ve karışık. Basitleştirilmesi daha dogru olur diye düşünüyorum.Nedim Ardoğa (mesaj) 16.23, 18 Ağustos 2020 (UTC)