Savunma diplomasisi
Uluslararası ilişkilerde savunma diplomasisi diğer adıyla askeri diplomasi olarak da bilinir,[1] askeri ve savunma kaynak ve kabiliyetlerinin barışçıl bir şekilde kullanılması yoluyla dış politika hedeflerinin takip edilmesi anlamına gelir.
Kavramın kökeni[değiştir | kaynağı değiştir]
Savunma diplomasisi, geçmişte askeri yardım veya askeri işbirliği olarak tanımlanan bir dizi faaliyeti kapsar. Avrupa sömürge imparatorlukları sömürgecilik sırasında güçlü askeri bağlar geliştirmiştir. Birleşik Krallık 1922 yılında Britanya İmparatorluğu'nda ortak bir askeri doktrin oluşturmak amacıyla İmparatorluk Savunma Koleji'ni (şimdiki adıyla Kraliyet Savunma Çalışmaları Kolejini) kurmuştur. Fransa'da École Supérieur de guerre - şimdi École Militaire'in bir parçası - benzer amaçlara sahipti. Sömürgeciliğin sona ermesiyle birlikte, başta Birleşik Krallık ve Fransa olmak üzere birçok ülke önemli askeri ilişkilerini sürdürmüştür. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Batı ve Doğu Bloku arasındaki çatışmanın ardından NATO ve Varşova Paktı gibi yeni askeri ittifaklar ortaya çıktı ve küresel çapta askeri toplantılar ve ittifaklar arttı. Soğuk Savaş'ın son yirmi yılında, Batı bloğu ile komünizm sonrası yeni Rusya arasındaki askeri işbirliği artmaktaydı. Hem NATO askeri ittifakı ile çok taraflı olarak hem de bağımsız anlaşmalar ve toplantılar yoluyla bu işbirliği geliştirilmeye çalışılıyordu.[2]
Modern anlamda savunma diplomasisi, savunma ile ilgili uluslararası faaliyetleri organize eden bir kavram olarak, Soğuk Savaş sonrası Birleşik Krallık Savunma Bakanlığı öncülüğünde Batı savunma kurumlarının yeniden değerlendirilmesinden doğmuştur ve "Batı'nın yeni uluslararası güvenlik ortamıyla uzlaşmasına yardımcı olmak için kullanılan bir ilkedir."[3] Terim Batı'da ortaya çıkmış olsa da, savunma diplomasisinin yürütülmesi hiçbir şekilde Batı ülkeleriyle sınırlı değildir.[4]
Geliştirmesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Savunma diplomasisinin henüz genel kabul görmüş bir tanımı olmamakla birlikte, bir ülkenin ikili ve çok taraflı ilişkilerinin geliştirilmesinde olumlu sonuçlar elde etmek için savunma yelpazesindeki kaynakların barışçıl bir şekilde uygulanması olarak anlaşılabilir. "Askeri diplomasi" sadece askerî ataşelerin rolüne ve ilgili faaliyetlerine atıfta bulunma eğiliminde olan bir alt kümedir. Savunma diplomasisi askeri operasyonları içermez, ancak uluslararası personel değişimleri, gemi ve uçak ziyaretleri, üst düzey katılım (bakanlar[5] ve üst düzey savunma personeli gibi), ikili toplantılar ve personel görüşmeleri,[6] eğitim ve tatbikatlar, bölgesel savunma forumları (Shangri-La Diyaloğu, Halifax Forumu gibi), sosyal yardım, güven ve güvenlik artırıcı önlemler ve yayılmayı önleme faaliyetleri gibi diğer savunma faaliyetlerini kapsar.
Birleşik Krallık savunma diplomasisini ordunun sekiz savunma misyonundan biri olarak tanımlamıştır ve "düşmanlığı ortadan kaldırmayı, güven inşa etmeyi ve sürdürmeyi ve demokratik olarak hesap verebilir silahlı kuvvetlerin geliştirilmesine yardımcı olmayı" ve "çatışmanın önlenmesi ve çözümüne önemli bir katkı" sağlamayı amaçlamaktadır.[7] Savunma diplomasisi, hükûmet genelinde tutarlılık ve odaklanma sağlamak için genellikle dışişleri ve kalkınma bakanlıkları ile yakın koordinasyon içinde geliştirilir ve uygulanır.
Singapur Cumhuriyeti Hava Kuvvetleri Komutanı Tümgeneral Ng Chee Khern bunu şu şekilde özetlemiştir: "Savunma diplomasisinde, istikrarlı bir uluslararası ve bölgesel ortama katkıda bulunmak için dost ülkeler ve silahlı kuvvetlerle karşılıklı fayda sağlayan ilişkiler geliştirmeye çalışıyoruz."[8]
Savunma diplomasisi genellikle çatışmaların önlenmesi[9] ve güvenlik sektörü reformu ile ilişkilendirilir.[10] Genellikle potansiyel düşmanların gözünü güç ile korkutmayı hedefleyen gambot diplomasisi kavramından farklıdır.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "The use of military diplomacy in great power competition". Brookings (İngilizce). 15 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2023.
- ^ Cottey, Andrew (13 Eylül 2013). Reshaping Defence Diplomacy: New Roles for Military Cooperation and Assistance (İngilizce). Routledge. s. 6. ISBN 978-1-136-05600-0. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.
- ^ Koerner, Wolfgang. Security Sector Reform: Defence Diplomacy. Library of Parliament, Parliamentary Information and Research Services PRB 06-12E. p. 2.
- ^ See, for example, Defence diplomacy 11 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Indian Express, December 8, 2010 or Keep defence diplomacy alive, Brunei Times, July 6, 2011.
- ^ "Conference of Defence Ministers of the Americas". Conference of Defense Ministers of the Americas. 18 Eylül 2010. 18 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017.
- ^ For example, the Canada-US Permanent Joint Board on Defence, "The Permanent Joint Board on Defence". www.forces.gc.ca. 16 Mart 2011. 16 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017.
- ^ UK Ministry of Defence Policy Paper, “Paper no. 1: Defence Diplomacy”, p. 2
- ^ Major General Ng Chee Khern, Chief of Air Force, Republic of Singapore, cited in Pointer 34:1 (2008)
- ^ "Afri 2002, Volume Iii - the "Defence Diplomacy", Main Component of the Preventive Diplomacy. Toward a New Symbiosis Between Diplomacy and Defence". www.afri-ct.org. Centre Thucydid. January 2003. 23 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2017.
- ^ Wolfgang Koerner (17 Mayıs 2006). "Security Sector Reform: Defence Diplomacy" (PDF). parl.gc.ca. Parliamentary Information and Research Service. 5 Ocak 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2011.