Saverio Mercadante

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Saverio Mercadante
Doğum17 Eylül 1795
Altamura, İtalya
Ölüm17 Aralık 1870 (75 yaşında)
Napoli, İtalya
Diğer ad(lar)ıGiuseppe Saverio Raffaele Mercadante
MeslekMüzisyen, Opera bestecisi

Saverio Mercadante (tam adıyla Giuseppe Saverio Raffaele Mercadante) (d. 17 Eylül 1795, Altamura, İtalya - ö. 17 Aralık 1870, Napoli) özellikle romantik dönem opera eserleriyle tanınmış bir İtalyan muzisyen ve besteci.

Yaşamı[değiştir | kaynağı değiştir]

Mercandante bir dul kadın ile bir devlet memurunun gayrimeşru çocuğu olarak Bari yakınlarında bir köyde doğdu. 1808'de bir 1797 tarihli bir sahte vaftiz vesikası kullanarak Napoli Konservatuvarı'na girdi. Orada sonradan Bellini'nin de hocaları olan "Giovanni Furno", "Giacomo Tritto" ve sonra "Niccolò Zingarelli"den dersler aldı. Konservatuvar öğrencileri orkestrasının şefliğini yaptı ve bu orkestranın verdiği bir konserde kendi bestelediği bazı eserleri cslindi. Bu konserlerde yardımcılığını ünlü Rossini yapmıştı.

Halka sunulan ilk müziksel eeserleri Napoli'de Teatro San Carlo'da sahnelene üçü kısa bale eseri olmuştur. 1819'da ise aynı tiyatroda 'The Apoteosis Ercole adlı ilk opera eseri yapımlanmış ve sahnelenmede zamanın ünlü şarkıcıları roller almışlardır. 1920'de de aynı tiyatroda ikinci opera eseri Viölenza e Costanza yapımlanmıştır. Her ikisi de seyirci tarafından çok tutulmuştur.

Dört diğer opera eseri bunları takip etmiş ve bunlar sadece Napoli'de değil Roma ve Bologna'da da yapımlanmıştır, 1621'de Milano'da La Scala'da prömiyeri yapılan Elisa e Claudio Mercadante için büyük bir sükse olmuştur. Bu son operası Viyana çok büyük başarı ile ssahnelendikten hemen sonra Viyana'da "Kärntnertörtheater" tiyatrosu ona üç yeni opera siparişi vermiştir. Bu eserlerine paralele olarak tanınmış İtalyan opera-evleri için de yeni opera eserleri hazırlamıştır: 1822de Milano La Scala için Amleto ve 1826da Venedik La Fenice Tiyatroosu için Çaritea, regina di Spağna.

1827'de Lizbon, Portekiz; de yapımlanan La testa di bronzo adlı eseri onun İberik yarımadasına davet edilmesine yol açmıştır. Bu görevi sırasında yeni eserler de hazırlamış; 1828'de Gabriella di Vergy adlı eseri Lizbon yapımlanınmış ve prömiyeri verilmiş; 831'de ise Francesca da Rimini eseri Madridde sahnelenmiştir.

İtalya'ya geri döndüğü zaman İtalyan opera evlerinin yeni eser repertuvarlarının sanki Bellini ve Donizetti egemenliği altında olduğunu görmüştür. Eski süksesini yenilemeyeceğini anlayan Mercandante Kuzey İtalya'da Piyemontda Novarra Katedrali "müzik direktörlüğü@ görevini almış ve burada 1840'a kadar kalmıştır.

Bu arada opera bestelemeye devam etmiştir: Torinoda prömiyeri yapılan I Normanni a Parığı (1832), Francesca Donato (1835); Milano'da La Scala'da prömiyerleri yapılan Francesca Donato (1835) ve arka arkaya 6 diğer yeni operalr (İsmalia (1832), İl conte d'Essex (1833), 1833]]), La gioventù d'Enrico V (1834) ve diğerleri) ve Venedik La Fenice'de prömiyeri sahnelenen Emma d'Antıochia (1834).

Bu arada geçici olarak 1836da Rossini'nin daveti üzerine Paris'e gitmiş ve orada "Theatre italien" de İ briganti adlı eseri yapımlanmıştır. Bu ziyaretinde Fransız grande opera janrının hazırlanıp yapımlanması ile çok yakından ilgilenmiş ve Halévy'nin "La Juive" eserinin ve Meyerbeer eserlerinin sahnelenme hazırlıklarına şahsen katkıda bulunmuştur.

İtalya'ya geri döndüğünde Milano, La Scala tiyatrosunda prömiyeri yapılan ve Mercandate'in en iyi eserlerinin başında geldiği kabul edilen İl giuramento (1837) bir başarı zaferi kazandı. Boşalan "Napoli Konservatuvarı" direktörlüğü görevine 1840'ta atandı ve aynı görevi almak isteğini açıkça ifade eden Donizetti'ye tercih edilmişti. Bu durumdan hoşlanmayan Donizetti Napoli'yi terk edip Paris'e yerleşti. Bellini ise öleli 3 yıl olmuştu. Böylece 1840li yıllar başında Mercandante hiç rakibi kalmadan sadece Napoli'de değil bütün İtalya'da opera bestecisiliğinin zirvesine erişmiş oldu.

Yeniden Napoli'de San Carlo Tiyatrosu'na davet edilen Mercandate'nin Elena da Feltre (1839) adlı eserini hazırladı. Aynı yıl ise hazırladığı İl bravo operası Milano, La Scala Tiyatrosu'nda büyük bir sükse kazandı. Fakat Saffo (1840) eseriyle Giovanni Pacını'nın rekabeti ile karşılaşdir. Tan o sıralarda Giuseppe Verdi kariyerine başlamakta idi ve büyük bir ilgi çekmişti ve 1842de hazırladığı Nabucco adlı operasıyla Mercandante'yi opera bestecilik zirvesinden indirdi. Mercandate bazı yeni eserleri ile başarı kazandı Orazi e Curiazı (1846) ise de bu eserler eski moda olduğu açıktı. Eski havalar ancak yaşlı seyirciyi çeker olmuştu ve böylece Mercandante'nin müziği popülerliğini de kaybetti.

60 yaşına geldiğinde gözleri çok çabuk bozuldu; görme yeteneğini hızla kaybetmeye başladı ve 1863'te hemen hemen kor oldu. Ölümü 1870 sonlarına doğru oldu. Bu dönemde genellikle eskiden hazırladığı güzel eserleri dolayısıyla beğenilmekteydi. Ancak zamanın çabuk geçimiyle bestelerinin modası geçmeye başladı ve ancak birkaçı opera evleri repertuvarlarında ancak nadir yapımlanan eserler arasına girdi.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Operalar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • L'apoteosi d'Ercole (19 Agustos 1819, Teatro San Carlo, Napoli)
  • Violenza e costanza, ossia I falsi monetari (19 Ocak 1820, Teatro Nuovo, Napoli) [also as: Il castello dei spiriti (1825, Lisbon)]
  • Anacreonte in Samo (1 Ocak 1820, Teatro San Carlo, Napoli)
  • Il geloso ravveduto (Ekim 1820, Teatro Valle, Roma)
  • Scipione in Cartagine (26 Aralik 1820, Teatro Argentina, Roma)
  • Maria Stuarda regina di Scozia (29 Mayis 1821, Teatro Comunale, Bologna)
  • Elisa e Claudio, ossia L'amore protetto dall'amicizia (30 Ekim 1821, Teatro alla Scala, Milano)
  • Andronico (26 Aralik 1821, Teatro La Fenice, Venedik)
  • Il posto abbandonato, ossia Adele ed Emerico (21 Eylul 1822, Teatro alla Scala, Milano)
  • Amleto (26 Aralik 1822, Teatro alla Scala, Milano)
  • Alfonso ed Elisa (26 Aralik 1822, Teatro Nuovo, Mantua) [rev.: Aminta ed Argira (1823, Reggio Emilia)]
  • Didone abbandonata (18 Ocak 1823, Teatro Regio, Torino)
  • Gli sciti (18 Mart 1823, Teatro San Carlo, Napoli)
  • Costanzo ed Almeriska (22 Kasim 1823, Teatro San Carlo, Napoli)
  • Gli amici di Siracusa (7 Subat 1824 Teatro Argentina, Roma)
  • Doralice (18 Eylul 1824 Karntnertortheater, Viyana)
  • Le nozze di Telemaco ed Antiope (5 Kasim 1824, Karntnertortheater, Viyana) [pasticcio]
  • Il podestà di Burgos, ossia Il signore del villaggio (20 Kasim 1824, Karntnertortheater, Viyana)
  • Nitocri (26 Aralik 1824 Teatro Regio, Torino)
  • Ipermestra (29 Aralik 1825, Teatro San Carlo, Napoli)
  • Erode, ossia Marianna (12 Aralik 1825, Teatro La Fenice, Venice)
  • Caritea, regina di Spagna (Donna Caritea), ossia La morte di Don Alfonso re di Portogallo (21 Şubat 1826 Teatro La Fenice, Venedik)
  • Ezio (3 Subat 1827, Teatro Regio, Torino)
  • Il montanaro (16 Nisan 1827, Teatro alla Scala, Milano)
  • La testa di bronzo, ossia La capanna solitaria (3 Aralik 1827, Barone di Quintella'nin özel tiyatro salonunda, Laranjeiras, Lizbon) [libretto Soliva için hazırlandı 1816]
  • Adriano in Siria (24 Subat 1828, Theatre S. Carlos, Lisbon)
  • Gabriella di Vergy (8 Agustos 1828, Theatre S. Carlos, Lisbon) [rev: 1832, Genova]
  • La rappresaglia (21 Subat 1829, Teatro Principal, Cadiz)
  • Don Chisciotte alle nozze di Gamaccio (10 Subat 1830, Teatro Principal, Cadiz)
  • Francesca da Rimini (1831, muhtemelen sahnelenmedi)
  • Zaïra (31 Agustos 1831, Teatro San Carlo, Napoli) [libretto Bellini için hazırlanmıştır]
  • I normanni a Parigi (7 Subat 1832, Teatro Regio, Torino)
  • Ismalia, ossia Amore e morte (27 Ekim 1832, Teatro alla Scala, Milano)
  • Il conte di Essex (10 Mart 1833, Teatro alla Scala, Milano)
  • Emma d'Antiochia (8 Mart 1834, Teatro La Fenice, Venedik)
  • Uggero il danese (11 Agustos 1834, Teatro Riccardi, Bergamo)
  • La gioventù di Enrico V (25 Kasim 1834, Teatro alla Scala, Milano)
  • I due Figaro (26 Ocak 1835, Teatro Principe, Madrid) [besteleme 1826]
  • Francesca Donato, ossia Corinto distrutta (14 Subat 1835, Teatro Regio, Torino) [rev.1845, Teatro San Carlo, Napoli]
  • I briganti (22 Mart 1836, Théâtre Italien, Paris) [eklerle rev. 1853]
  • Il giuramento (3 Kasim 1837, Teatro alla Scala, Milano)
  • Le due illustri rivali (3 Ekim 1838, Teatro La Fenice, Venedik)
  • Elena da Feltre(1 Ocak 1839, Teatro S. Carlo, Napoli)
  • Il bravo (La veneziana) (9 March 1839, Teatro alla Scala, Milano)
  • La vestale (10 Mart 1840, Teatro San Carlo, Napoli)
  • La solitaria delle Asturie, ossia La Spagna ricuperata (12 Mart 1840, Teatro La Fenice, Venedik)
  • Il proscritto (4 Ocak 1842, Teatro San Carlo, Napoli)
  • Il reggente (2 Subat 1843, Teatro Regio, Turin) [eklerle rev. 11 November 1843, Trieste]
  • Leonora (5 Aralik 1844, Teatro Nuovo, Napoli)
  • Il Vascello de Gama (6 Mart 1845, Teatro San Carlo, Napoli)
  • Orazi e Curiazi (10 Kasim 1846, Teatro San Carlo, Napoli)
  • La schiava saracena, ovvero Il campo di Gerosolima (26 Aralik 1848, Teatro alla Scala, Milan) [rev. 1850 Teatro San Carlo, Napoli]
  • Medea (3 Ocak 1851, Teatro San Carlo, Napoli)
  • Statira (8 Ocak 1853, Teatro S. Carlo, Napoli)
  • Violetta (10 Ocak 1853, Teatro Nuovo, Napoli)
  • Pelagio (12 Subat 1857, Teatro S. Carlo, Napoli)
  • Virginia (7 Nisan 1866, Teatro S. Carlo, Napoli) [besteleme Aralik 1849 - Mart 1850]
  • L'orfano di Brono, ossia Caterina dei Medici [sadece 1. perde]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]