Melina Merkuri

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Melina Merkuri
Μελίνα Μερκούρη
Melina Merkuri 1982'de Stockholm'de
DoğumMaria Amalia Merkuri
18 Ekim 1920
Yunanistan Krallığı Atina, Yunanistan Krallığı
Ölüm6 Mart 1994 (73 yaşında)
Amerika Birleşik Devletleri New York, ABD
Ölüm sebebiAkciğer kanseri
MeslekAktris
politikacı
EvlilikPanos Harokopos (1941-1962; boşanma)
Jules Dassin (1966-1994)
ÖdüllerCannes Film Festivali En İyi Kadın Oyuncu Ödülü Pazarları Asla (1960)
İmza

Melina Merkuri (Yunanca: Μελίνα Μερκούρη; 18 Ekim 1920, Atina - 6 Mart 1994; New York) veya gerçek adıyla Maria Amalia Merkuri (Yunanca: Μαρία Αμαλία Μερκούρη), Yunanistan'ın ilk sosyalist hükûmetinde kültür ve bilimler bakanı (1981) olarak görev yapan Yunan oyuncu.

Yaşamı ve kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Yunanistan Ulusal Tiyatrosu'nun Tiyatro Okulu'nu bitirdi. İlk önemli rolü, 20 yaşında oynadığı Eugene O'Neill'in "Mourning Becomes Electra" (Elektra'ya Yas Yaraşır) oyunundaki Lavinia'ydı. Unutulmaz kompozisyonlarını ise "A Streetcar Named Desire" (İhtiras Tramvayı) oyunundaki Blanche ve kocası Jules Dassin'in "Pote tin kiriyaki" (1960; Pazarları Asla) filmlerindeki iyi kalpli fahişe rollerinde çizdi. Bu filmdeki rolüyle, 1960 Cannes Film Festivali'nde en iyi kadın oyuncu ödülünü J. Moreau ile paylaştı.

Ardından, Jules Dassin'in İstanbul'da geçen Topkapı (1964) filminde rol aldı. 1967'deki darbe sırasında yurt dışında bulunan Merkuri Avrupa ve ABD'de Albaylar Cuntası'na karşı muhalefet oluşturmak amacıyla var gücüyle çalışmaya başladı. Sonunda bu etkinlikleri nedeniyle Yunan vatandaşlığından çıkarıldı. 1974'te sivil yönetime geçilmesi üzerine ülkesine döndü ve Andreas Papandreu'nun Panhelenik Sosyalist Hareketi'ne (PASOK) katıldı. Aynı yıl kendisine ün kazandıran Pazarları Asla filminin geçtiği yoksul Pire bölgesinden adaylığını koyduysa da seçimleri kazanamadı. 1977'de yapılan seçimleri kazanarak meclise girdi. 1981'de PASOK genel seçimleri kazanınca, Papandreu tarafından kültür ve bilimler bakanlığına getirildi. Bu görevdeyken en önemli girişimlerinden biri, İngiliz hükûmetini Elgin Mermerleri'ni Yunanistan'a geri vermeye zorlamak oldu. 1989'daki hükûmet değişikliğiyle bakanlıktan ayrılan Merkuri'nin otobiyografisi "I Was Born Greek" (Yunan Doğmuşum) başlığıyla 1971'de yayımlandı. Merkuri'nin ayrıca 1988'de yayımlanan Cuntayla Savaşım adlı bir yapıtı vardır.

1994'te tedavi gördüğü akciğer kanseri nedeniyle öldü.

Filmografisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıl Film Rolü Notlar
1955 Stella Stella
1957 Celui qui doit mourir Katerina
1958 The Gypsy and the Gentleman Belle
1959 The Law Donna Lucrezia
1960 Never on Sunday (Pazar Günü Asla) Ilya Cannes Film Festivali En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
Adaylık — En İyi Kadın Oyuncu Akademi Ödülü
Adaylık — BAFTA En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
1961 Long Live Henry IV... Long Live Love Marie de Médicis
The Last Judgement Yabancı Kadın
1962 Phaedra Phaedra Adaylık — BAFTA En İyi Kadın Oyuncu Ödülü
Adaylık — Sinema Dalında En İyi Aktris Altın Küre Ödülü - Drama
1963 The Victors Magda
1964 Topkapi Elizabeth Lipp Adaylık — Sinema Dalında En İyi Aktris Altın Küre Ödülü - Müzikal veya Komedi
1965 The Uninhibited Jenny
1966 A Man Could Get Killed Aurora
10:30 P.M. Summer Maria
1969 Gaily, Gaily Lil
1970 Promise at Dawn Nina Kacew Adaylık — Sinema Dalında En İyi Aktris Altın Küre Ödülü - Drama
1974 The Rehearsal Belle
1975 Once Is Not Enough Karla
1977 Nasty Habits Sister Gertrude
1978 A Dream of Passion Maya
1981 Gynaikes stin exoria Anlatıcı