Man Adası davası
Man Adası davası, Cumhuriyet Halk Partisi genel başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun partisinin TBMM'deki 21 Aralık 2017 tarihli grup toplantısında, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın yakınlarının Man Adası'ndaki bir şirkete para aktararak vergi kaçırdığını iddia etmesi ve sonrasında her iki tarafın da konuyu yargıya taşıması olayıdır.[1]
Konu, Türkiye gündeminde yer edinmiş ve çok sayıda siyasetçi tarafından tartışma konusu yapılmıştır. İddiaya ilişkin birden fazla sayıda dava açılmasına karşın açılan davalar neticesinde iddiaları doğrulayan bir mahkeme kararı bulunmamaktadır. Ancak 2022 yılında mahkeme, Kılıçdaroğlu hakkındaki tazminat kararlarını bozdu.[2] Bu durum Yargıtay'ın Man Adası iddiasını doğruladığı şeklinde yorumlandı.[3]
Öncesi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kemal Kılıçdaroğlu partisinin 21 Kasım 2017 tarihli grup toplantısında Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ailesinin yurtdışındaki banka hesaplarında parası olduğunu iddia etmiştir.[4] Erdoğan ise 26 Kasım 2017'de bu iddiaya "ispatlarsan hem siyaseti, hem de Cumhurbaşkanlığını bırakacağım" diyerek yanıt vermiştir.[5] Konu daha sonra Türkiye gündeminde siyasi polemik haline gelmiş, para transferi yapıldığına dair belgelerin açıklanması üzerine yargıya taşınmıştır.
İddia[değiştir | kaynağı değiştir]
Kemal Kılıçdaroğlu, 21 Aralık 2017 tarihinde parti grup toplantısındaki konuşmasında 15 Aralık 2011-4 Ocak 2012 tarihleri arasında Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın kardeşi Mustafa Erdoğan ve oğlu Ahmet Burak Erdoğan'ın da aralarında bulunduğu yakınlarının[6] Türkiye'den Man Adası'na 15 milyon dolar aktardıklarını öne sürerek, bu yolla kamunun vergi kaybına uğradığını söylemiştir. Konuşmasında Man Adası'ndaki "Bellway Limited" isimli şirkete aktarılan dolarların dekontlarını da göstermiştir.[7]
Adli süreç[değiştir | kaynağı değiştir]
Konunun gündeme gelmesinden sonra çok sayıda dava açılmış ve suç duyurusunda bulunulmuştur. Bu davalardan bazıları halen devam etmektedir.
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı Kaçakçılık ve Örgütlü Suçlar Bürosu tarafından "suçtan kaynaklanan mal varlığını aklamak veya yurt dışına çıkarmak", "gelirin beyan edilmemesi suretiyle vergi ziyanına sebebiyet vermek" ve "vergi kaçakçılığı" suçlarından resen soruşturma başlatılmış ve başsavcılık tarafından kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiştir.[8] Savcılık kararında, iddia olunan para transferlerinin gerçekleşmediği ve kamunun vergi kaybına uğramadığı ifade edilmiştir.[9]
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve şirket tarafından gösterilen belgelerin sahte olduğu gerekçesiyle suç duyurusunda bulunulmuştur.[10]
Davalardan biri Temmuz 2020'de sonuçlanmıştır. İstanbul Anadolu 20. Asliye Hukuk Mahkemesi kararında Kemal Kılıçdaroğlu'nun toplamda 359.000TL manevi tazminat ödemesine karar verilmiştir.[11] Açıklanan kararda, Recep Tayyip Erdoğan'a 150 bin, Özdemir Bayraktar'a 60 bin, Esra Erdoğan'a 22 bin, Sümeyye Erdoğan'a 22 bin, Bilal Erdoğan'a 20 bin, Ahmet Burak Erdoğan'a 16 bin, Mustafa Erdoğan'a 15 bin, Sadık Albayrak'a 14 bin, Ziya İlgen'e 14 bin, Orhan Uzuner'e 13 bin, Osman Ketenci'ye 13 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.
Bir diğer dava Temmuz 2020'de sonuçlanmıştır. İstanbul Anadolu 5. Asliye Hukuk Mahkemesi kararında Kemal Kılıçdaroğlu'nun toplamda 197.000TL manevi tazminat ödemesine karar verilmiştir.[12] Recep Tayyip Erdoğan'a 110 bin, Ahmet Burak Erdoğan'a 15 bin, eniştesi Ziya İlgen'e 17 bin, kardeşi Mustafa Erdoğan'a 25 bin, dünürü Osman Ketenci'ye 20 bin TL, iş insanı arkadaşı Mustafa Gündoğan'a ise 10 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verilmiştir.[12]
2022 yılında mahkeme, Kılıçdaroğlu hakkındaki tazminat kararlarını bozdu.[2]
Tartışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Bazı Ak Parti'li siyasetçiler bu iddiaların bir kumpas olduğunu söylemiştir. Dönemin Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, sahte olarak nitelenen bu evrakların öne sürülerek Fetullahçı Terör Örgütü'nün amaçlarına katkı sağlandığını ifade etmiştir.[13]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Köker, İrem (26 Aralık 2017). "Türkiye'de 10 kelimede 2017". BBC News Türkçe. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ a b "Man Adası trafiği doğrulandı". Birgün. 14 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2022.
- ^ "Yargıtay'ın Man Adası kararı ne ifade ediyor? – DW – 14.04.2022". dw.com. 15 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2022.
- ^ "Erdoğan, Kılıçdaroğlu'na 1 Milyon 500 Bin TL'lik Tazminat Davası Açtı". Haberler.com. haberler.com. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ "Erdoğan'dan Kılıçdaroğlu'na rest: İspatlarsan makamımı bırakacağım, ispatlayamazsan..." www.hurriyet.com.tr. hurriyet.com.tr. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ "Man Adası nerede, vergi sistemi nasıl işliyor?". BBC News Türkçe. BBC Türkçe. 13 Kasım 2018. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ Şimşek, Berza (2 Ağustos 2018). "AKP'nin Meclis'te reddettiği araştırma önergeleri". BBC News Türkçe. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ "Kılıçdaroğlu'nun 'Man adası' iftirasına takipsizlik". Sabah. Sabah Gazetesi. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ "Man Adası soruşturmasına takipsizlik kararı". birgun.net. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ "Man Adası'ndaki şirketin sahibi konuştu". CNN Türk. CNN Türk. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ "Kılıçdaroğlu, Erdoğan ve yakınlarına 359 bin TL daha tazminat ödeyecek". birgun.net. Birgün. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ a b "Yeniden görülen Man Adası davasında Kılıçdaroğlu tazminata mahkûm edildi". birgun.net. Birgün. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2020.
- ^ "Bakan Özhaseki'den 'belge' yorumu: 'Bunlar paçavra'". birgun.net. 19 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2020.