Malefica

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Malefica
Yaşadığı dönem aralığı: 81-77 myö
Kampaniyen-Maastrihtiyen 
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem: Animalia
Şube: Chordata
Klad: Dinosauria
Takım: Ornithischia
Alt takım: Ornithopoda
Familya: Hadrosauridae
Cins: Malefica
İkili adlandırma
Malefica deckerti
Prieto-Márquez & Wagner, 2022

Malefica (anlamı: "cadı" veya "büyücü"), Teksas'ın Geç Kretase (Kampaniyen) Aguja Formasyonundan bir hadrosaurid dinozor cinsidir. Tip ve tek türü Malefica deckerti'dir.[1]

Keşif ve adlandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Malefica'nın holotipi, TxVP 41917-1, Big Bend Ulusal Parkı'ndaki Bruja Kanyonu'ndan çıkarılan parçalı bir sol maksilladır. 2002 yılında Kritosaurus cinsine atanmıştır, bkz. K. navajovius. Yirmi yıl sonra, parçalı olmasına rağmen yeni bir takson olarak tanımlanmasına izin veren bir dizi yararlı tanısal özellikler içerdiği keşfedildi. Seçilen cins adı olan "Malefica", "cadı" veya "büyücü" anlamına gelir ve aynı zamanda "zararlı" sözcüğünün de köküdür ve Bruja Kanyonu'ndaki keşfine atıfta bulunur (bruja , İspanyolca "cadı" anlamına gelir). Tür adı olan "deckerti", örneğin kaşifi ve Big Bend Ulusal Parkı'nın eski yöneticisi Frank Deckert'i onurlandırmaktadır.[1]

Sınıflandırma[değiştir | kaynağı değiştir]

Prieto-Márquez, Malefica'yı Lambeosaurinae ve Saurolophinae gibi önemli alt aileleri içeren Saurolophidae (=Euhadrosauria) soyunun dışında, Hadrosauridae'nin temel bir üyesi olarak değerlendiren bir filogenetik analiz yaptılar. Bu, Hadrosauridae'nin tabanında birkaç hadrosauromorf taksonun değerlendirilmesiyle birlikte, Santoniyen'den Maastrichtian'a kadar bilinen saurolophid olmayan hadrosauridlerin daha büyük bir çeşitliliğine katkıda bulunur.[1]

Hadrosaurus

Lophorhothon

Plesiohadros

Fylax

Gobihadros

Penelopognathus

Eotrachodon

Malefica

Yamatosaurus

Aquilarhinus

Saurolophidae

Paleoçevre[değiştir | kaynağı değiştir]

Aguja Formasyonu hem Teksas'ta hem de komşu Meksika eyaletleri Chihuahua ve Coahuila'da yüzeylenir. Malefica, Teksas tarafından biliniyor. Bu bölgede bulunan diğer hayvanlar arasında çağdaş ilkin hadrosaurid Aquilarhinus, lambeosaurin Angulomastacator, pachycephalosaur Texacephale, ceratopsid Agujaceratops, Sauornitholestes'e benzer bir dromaeosaurid ve dev timsah Deinosuchus yer alır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b c "A new 'duck-billed' dinosaur (Ornithischia: Hadrosauridae) from the upper Campanian of Texas points to a greater diversity of early hadrosaurid offshoots". Cretaceous Research. 2022. doi:10.1016/j.cretres.2022.105416.