Lena Platonos

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Lena Platonos
Doğum21 Ekim 1951
Girit, Yunanistan
MilliyetYunan
MeslekMüzisyen, piyanist, elektronik müzik

Lena Platonos (21 Ekim 1951 doğumlu) Yunan piyanist ve elektronik ve sanat müziği bestecisidir.[1] 1980'lerin Atina'da elektronik müzik alanında öncü bir rol üstlendi. Çalışmaları, sonraki yıllarda Yunan elektronik müzisyenleri için kalıcı bir ilham kaynağı oldu. Kendisi en çok Yunan Radyo Televizyonu'nun (ERT) çocuklara yönelik müzikal programı "Lilipoupoli"ye katılımı ve benzersiz kişisel çalışmalarıyla tanınıyor.

Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]

1951'de Girit'in Kandiye kentinde doğan (ancak Atina'da büyüyen) Platonos, George Platon ve Antigone Atrinaki'nin kızıdır. Babası George tanınmış bir besteci ve Yunan Ulusal Operası'nın ilk piyanistiydi. Lena iki yaşında piyano çalmaya başladı ve ardından babasından ders aldı.[2]

Çalışmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Atina Konservatuarı'nda Phoebe Vallinda ve Marika Papaioannou'nun rehberliğinde okudu. On sekiz yaşında profesyonel piyanist oldu, 1963'te Katie Papaioannou Yarışması'nda Birincilik Ödülü'nü kazandı. Burslu olarak yurt dışına gitti. Önce Viyana Akademisi'ne, ardından Berlin'e giderek burada rock, caz ve doğu müziğiyle tanıştı. Diktatörlük döneminde Yunanistan'a döndü ve Herakles Triantaphyllidis ve grubu "DNA" ile çalıştı. 1975'te Berlin'e geri döndü ve nihayet 1978'de Yunanistan'a geri döndü. O zamanki kocası Dimitris Marangopoulos ile birlikte Yunan Radyo Televizyonu'nun (ERT) Üçüncü Kanalında çalışmaya başladı ve burada o dönemde Üçüncü'nün yöneticisi olan Manos Hacıdakis ile de tanıştı. Onunla uzun süredir devam eden profesyonel ve dostane bir ilişki geliştirdi ve ″Lilipoupoli″ yayınının yapımında yer aldı. Burada şiir ve müzik yazan sanatçının besteleri yer aldı. 'Roza-Rozalia' ve 'Bezelyenin Dansı' gibi şarkılar yayının enbilinenleridir.[3]

Kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]

Kayıtlara ilk çıkışı 1981 yılında Lilipoupoli'de de birlikte çalıştığı Marianina Kriezis, Savina Yannatou ve şarkıcı Yiannis Palamidas ile birlikte yarattığı "Sabotage" albümüyle başladı. Plak, Yunan müziğinde, hem kompozisyon ve dizem açısından hem de Platonos'un kısa bir süre önce denemeye başladığı synthesizerin Yunanca kayıtta ilk kez yoğun kullanımı açısından öncü olarak kabul edildi.[4] Bunu Kostas Karyotakis'in 13 şiirinin müziğe uyarlanmış hali izledi. Bu eser Sabotaj'dan önce tamamlanmıştı, ancak Lyra'nın yönetmeni Alekos Patsiphas'ın ısrarı üzerine ondan sonra dağıtıldı. Sonraki yıl, bestecinin 12 şarkının minimal elektronik aranjmanlarından oluşan "Manos Hatzidakis '62" albümü çıktı.[5]

Bunu Yunan elektronik müziğine damgasını vuran ve gelecekteki girişimleri için bir referans noktası oluşturan üç kişisel kayıt takip etti: "Sun Masks" (1984), "Gallop" (1985) ve "Lepidoptera" (1986). Bu kayıtlarda Platonos tamamen elektronik müziğe ve biçim, orkestrasyon ve dizelerde deneysel yönlere yöneldi. Kompozisyonları, yoğun klavye kullanımıyla minimalist motifleri takip etti ve dikkatlice sahnelenen ses yapılarını kullandı. Sık sık elektronik filtrelerden geçen ses bazen merkezi bir rol oynar, ancak aynı zamanda basit bir eşlik enstrümanı olarak da kullanılabilir.[6]

1986'da Gianni Rodari'nin şiirlerinde çocuk şarkılarının yer aldığı ″Ses ve Hataları″ albümü çıktığında, Platonos Yunanistan'daki elektronik müziğin diğer öncüleri olan Michalis Grigoriou ve Vangelis Katsoulis'in ″Klavyeler için müzik″ adlı eserinde de çalıştı.[7] 1989'da Andersen'in aynı adlı masalına dayanan "İmparatorun Bülbülü" adlı çocuk operası çıktı. Bunu daha yumuşak tonlara ve karanlık üsluba sahip iki kayıt daha izledi: 1989'da piyano ve elektronik olmayan enstrümanlara dayanan Yiannis Palamidas ile To Spasimo Ton Pagon ("Buzun Kırılması") ve 1991'de Mi Mou tous Kiklous Tarate ("Çevrelerimi Rahatsız Etmeyin"). 1990'da Platonos, Dionysis Savvopoulos'la canlı performanslarda ve ″Retrospection '63-'89" albümünde beraber çalıştı. 1991'de Dimitra Galani ile ″Myths of Europe"da John Lennon ve Kurt Weill'in şarkılarının aranjmanını yaptı.[8]

Bir süre üretimden uzak durduktan ve tanıtımlardan yavaş yavaş uzaklaştıktan sonra Lena Platonos, 1997'de Savina Yannatou ile işbirliği içinde, elektronik müzik yerine sanat müziği ve caza yakın orkestrasyonlar ve hafif tonlu aşk şarkıları içeren bir albüm olan "Breaths" ile geri döndü. Aynı zamanda, ″Lena Platonos' Blender″ koleksiyonunda şarkıları özellikle Yunan elektronik müziğindeki yeni (Coti K, Constantinos Veta, Michalis Delta, ΙΟΝ, vb.) sanatçıların aranjmanlarıyla ortaya çıktı. o zaman. 2000 yılında, Thodoros Poalas'ın şiirlerinin müziğe uyarlandığı ve Maria Farantouri tarafından seslendirildiği "Üçüncü Kapı" albümü yayınlandı. Mart 2003'te eserlerinin tamamını Atina Konser Salonu'nda (Megaron Mousikis Athinon) düzenlenen bir gösteride sundu ve biletleri yok sattı.[9]

Aralık 2005'te şarkılarından dizelerin yer aldığı "Sözlerim" (ed. Odos Panos) kitabı yayınlandı. Şubat 2008'de "Seni Sevdim" CD'si Eleftherotypia (Kyriakatiki Eleftherotypia) gazetesinin Pazar baskısı ile birlikte 160.000 kopya halinde çıktı. 18 Mart 2008'de ise otobiyografik karakterli yeni albümü "Günlükler" çıktı. 28 Temmuz 2008'de Herodes Attikus Odeon'unda çalışmaları için retrospektif bir konser düzenlendi. Burada kendisi dışında Elli Paspalas, Martha Phridzilas, Constantinos Veta ve Yiannis Palamidas ve Vassilikos ( Raining Pleasure'dan ) yer aldı.[10]

2010 yılında, ünlü işbirlikçileri Savina Yannatou ve Yiannis Palamidas'ın katılımıyla Pallas'taki performansın canlı kaydını içeren çift diskli bir performans yayınlandı. aynı yılın Aralık ayında Lena Platonos, Konstantin P. Kavafis'in şiirlerini müziğe yansıttı. Dimitris Papaioannou'nun yönettiği, Mısırlı-Yunan şairin doğumunun 150. yılı münasebetiyle Pallas'ta gerçekleştirilen performansda bunlar seslendirildi.[11]

Ekim 2014'te Lena Platonos, Pantelis Theocharidis ve Melina Kanas'ın katılımıyla George Chronas'ın seçilmiş şiirlerini ″Sacred Pain″ albümünde seslendirdi.[12]

2015 yılında Dark Entries Records tarafından yeniden yayımlanan "Gallop" albümü, uluslararası basının ve Yunan olmayan seçkin DJ'lerin dikkatini çekti. 'Bloody Shadows from Afar', 'Witches' ve 'Ruby Liqueur' gibi şarkılar, ünlü Dior evinin defilelerinin müzikleri olarak Boiler Room ve Beats in Space setlerinden Paris podyumlarına kadar yayınlandı.[13]

2015 yılında Fact Magazine, dünyada yılın en iyi 25 yeniden basımı listesine "Gallop"u dahil etti.[14] Aynı yıl Lena Platonos, Onassis STEGI'deki konserinde ilk kez İngilizce şarkılardan oluşan bir diziyi "Hope is the thing with feathers" başlığıyla sundu. Şarkı Emily Dickinson'ın şiirine dayanıyordu. Şarkıcı olarak Sissi Rada ve Athina Routsi ve anlatıcı olarak Karyophyllia Karambeti yer aldı. Orkestrasyon ise Lena Platonos ve Sterios Tsirliagos tarafından yapıldı.[15] Ocak 2016'da Lena Platonos, Eva Koumarianou'nun hayatına dayanan bir eser olan 'My name is Eva' performansı için Eleni Photaki'nin sözlerini içeren ve Tania Tsanaklidou tarafından yorumlanan başka bir şarkı besteledi. Gösteri, Antonis Boskoitis yönetimindeki Alcmene Tiyatrosu'nda gösterildi.[16]

2016'nın sonlarına doğru DJ Red Axes'ın 'Galop' albümünden 4 remiks içeren bir EP'si piyasaya sürülmesi planlandı. Bunu takiben yine Dark Entries Records'tan 'Sun's Masks' plağının da yeniden dağıtılması bekleniyor.[17]

2017 yılında Columbia Üniversitesi Karşılaştırmalı Edebiyat ve Toplum Profesörü Stathis Gourgouris, 'Müzikal Poiesis, Erotik Kozmoloji ve Emtia Hayatı: Lena Platonos Fenomeni' adlı kitabı bölümünde Platonos'un modern Yunan elektronik müziğine katkısını takdir ederek onu Laurie Anderson ile karşılaştırdı.[18]

2021 yılında "Hope is the thing with feathers" şarkısı albüm olarak yayınlandı. Ardından 1982-1985 yılları arasında kaydedilen daha önce yayınlanmamış materyallerden oluşan bir LP olan Balancers derlemesi geldi.[19]

Lena Platonos aynı zamanda tiyatro, bale ve televizyon için müziklerin yanı sıra klasik müzik eserleri de yazmıştır. Müziğin yanı sıra resim ve minyatürle de uğraşan sanatçı, zaman zaman eserlerini sergiliyor, ayrıca pek çok plağının kapaklarını da kendisi yapıyor.[20]

Diskografi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Sabotage (Lyra 1981, Yiannis Palamidas ve Savina Yannatou ile birlikte, şarkı sözleri Marianina Kriezi'ye ait).
  • Karyotakis-13 Songs (Lyra 1982, Savina Yannatou ile birlikte, Kostas Karyotakis'in şiiri).
  • The '62 of Manos Hatzidakis (Lyra 1983, Savina Yannatou ile birlikte).
  • Sun Masks (Lyra 1984).
  • The Sound and its Errors (Seirios 1985, Savina Yannatou ile birlikte, Gianni Rodari'nin metinlerine dayanmaktadır)
  • Gallop (Lyra 1985, Dark Entries Records 2015'in yeniden basımı).
  • Lepidoptera (Lyra 1986).
  • The Emperor's Nightingale (Lyra 1989, çocuk operası, Hans Christian Andersen'in masalının düzenlemesi).
  • The Breaking of the Ice (Seirios 1989, Yiannis Palamidas ile birlikte).
  • Do Not Disturb My Circles (Akti 1991, Katerina Kouka ve Katerina Nitsopoulou ile birlikte).
  • Breaths (Lyra 1997, Savina Yannatou ile birlikte).
  • The Third Doorway (MINOS 2000, Thodoros Poalas'ın şiirinde Maria Farantouri ile birlikte).
  • A Thousand and One Tunes (Lyra 2000, koleksiyon).
  • I Loved You (Οdos Panos 2008, CD-tek).
  • Diaries (Odos Panos 2008).
  • Lena Platonos – Pallas Konseri (Lyra 2010).
  • Constantinos Kavafis 13 Şarkı (Inner Ear kayıtları 2010, Yiannis Palamidas ile birlikte, CP Cavafis'in şiirinde).
  • Sacred Pain (Οdos Panos 2014, Pantelis Theodoridis ve Melina Kanas ile birlikte).
  • Balancers (Karanlık Girişler, 2021)
  • Hope Is The Thing With Feathers (Biz Amfiyiz, 2021)

Katılımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Edo Lilipoupoli (Minos 1980).
  • Klavyeler için Müzik (Music Box 1987).
  • Geçmişe Bakış '63-'89, Dionyssis Savvopoulos (Polydor 1990).
  • Avrupa Mitleri, Dimitra Galani (Minos 1991).

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ ThePressProject. "ΟΤΑΝ Η ΛΕΝΑ ΠΛΑΤΩΝΟΣ ΣΥΝΑΝΤΗΣΕ ΤΟΝ ΜΑΝΟ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙ » e-tetRadio". 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  2. ^ "Συγκροτήματα - Λένα Πλάτωνος". rockap.gr. 20 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2010. 
  3. ^ "Lena Platonos from Heraklion". www.artisttrove.com. 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  4. ^ "Λένα Πλάτωνος - Σαμποτάζ". 17 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  5. ^ "Λένα Πλάτωνος - Σαβίνα Γιαννάτου - Καρυωτάκης - 13 Τραγούδια / Το '62 Του Μάνου Χατζιδάκι". Discogs. 8 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  6. ^ "Λένα Πλάτωνος, η ιέρεια της ελληνικής electronica επιστρέφει, Του Δημητρη Ρηγοπουλου | Kathimerini". 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  7. ^ "Τζιάνι Ροντάρι: ο μαύρος ήλιος". oiko.wordpress.com. 30 Temmuz 2012. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2024. 
  8. ^ "Λένα Πλάτωνος – Σαβίνα Γιαννάτου και Γιάννης Παλαμίδας στον Μύλο στη Θεσσαλονίκη". 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  9. ^ "Lena Platonos - europopmusic". www.europopmusic.eu. 10 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  10. ^ "Η Λένα Πλάτωνος στο Ηρώδειο, τη Δευτέρα 28 Ιουλίου 2008 και ώρα 21.00 μαζί με τον Κωνσταντίνο Β". CAMERA STYLO ONLINE. 26 Temmuz 2008. 13 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  11. ^ TEAM, MC. "Λένα Πλάτωνος – Η συναυλία στο Παλλάς" (Yunanca). 11 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  12. ^ "Λένα Πλάτωνος, «Ιερός πόνος», ποίηση: Γιώργος Χρονάς, εκδ. Οδός Πανός 2014". www.poiein.gr. 10 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  13. ^ Interactive, Pegasus. "Με μουσική της Λένας Πλάτωνος περπάτησαν τα μοντέλα του Dior στο Παρίσι [vds]". ethnos.gr. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  14. ^ "The 25 Best Reissues of 2015". factmag.com. 3 Aralık 2015. 14 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2020. 
  15. ^ "Είδα: τη Λένα Πλάτωνος στη Στέγη". toSpirto.net. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  16. ^ "Απονομή Queer Awards V 2016 - Φωτογραφικό Υλικό". 9 Haziran 2016. 5 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  17. ^ "Dark Entries Records | Women's History Month releases: Lena Platonos and Moral". www.darkentriesrecords.com. 15 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
  18. ^ Gourgouris, Stathis (2019). "Part III: Greekness beyond Greekness - Chapter 7 Musical Poiesis, Erotic Cosmology and Commodity Life - The Lena Platonos Project". Tragaki, Dafni (Ed.). Made in Greece: Studies in Popular Music. Routledge Global Popular Music Series. Routledge. ISBN 978-1-317607-99-1. 
  19. ^ "Balancers, by Lena Platonos". Lena Platonos (İngilizce). 30 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2023. 
  20. ^ "ΤΕΧΝΗΣ ΑΝΕΜΟΣ -@rtwind: Λένα Πλάτωνος". naxosartwind.blogspot.gr. 16 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Lena_Platonos&oldid=32917385" sayfasından alınmıştır