Landsgemeinde

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Glarus'ta bir landsgemeinde (2009)

Landsgemeinde ("kanton meclisi"), doğrudan demokrasinin en eski biçimlerinden birini oluşturan, çoğunluk kuralına göre çalışan, halka açık, gizli olmayan bir oylama sistemidir. İsviçre'de ulus-altı siyasi düzeyde hâlâ birkaç yerde kullanılmakta olup pratik nedenlerden dolayı hala en yüksek siyasi otoriteye sahip olduğu Appenzell Innerrhoden ve Glarus kantonları dışında kanton düzeyinde kaldırılmıştır. Landsgemeinde ayrıca Appenzell Innerrhoden, Graubünden ve Schwyz'in bazı bölgelerinde yerel sorunları oylamak için toplandı.

Landsgemeinde Almanca bir terim olup Pictorius'un 1561 sözlüğünde en azından 16. yüzyıldan kalmadır. Land "kara, kanton; kırsal kanton" ve Gemeinde "topluluk, komün" anlamına gelmektedir.

Kanton veya ilçenin hak sahibi vatandaşları belirli bir günde açık havada buluşarak belirli konularda karar verirler. Oylama, kişinin bir önerge lehine elini kaldırmasıyla gerçekleştirilir. Tarihsel olarak, erkeklerin oy verme alanına girmeleri için gereken tek vatandaşlık kanıtı tören kılıçlarını veya İsviçre askeri silahlarını (süngü) göstermekti; bu onların silah taşımasına ve oy kullanmasına izin verilen özgür bir adam olduklarının kanıtını vermekteydi. Oy kartları tanıtılmış olsa da, Appenzell'de bir tabanca sunmak hâlâ erkekler için oy kartına geçerli bir alternatiftir.

Landsgemeinde, Orta Çağ'ın sonlarından beri İsviçre kırsal kantonlarının egemen kurumu olmuştur. Luzern, Schaffhausen veya Bern gibi şehir kantonlarında ise hiçbir zaman tüm vatandaşların katıldığı bir genel kurul kurulmamıştır.

Bağımlı bölgelerdeki benzer meclisler Talgemeinde (Ursern, Hasli, Obersimmental'de kullanılan Talschaften için), Teding (Engelberg), Parlamento (Leventina) ve Zendgemeinden (Zenden veya Valais'nin ilçeleri) gibi terimler altında biliniyordu.

Bibliyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Marabello, Thomas Quinn (February 2023). "The Origins of Democracy in Switzerland," Swiss American Historical Society Review, Vol. 59: No. 1. Available at: https://scholarsarchive.byu.edu/sahs_review/vol59/iss1/4
  • T. Favre-Bulle. (2015) The Urban Diffusion of Local Direct Democracy between Switzerland and the United States.
  • H. Ryffel. (1903) Die schweizerische Landsgemeinde nach geltendem Rechte.
  • W.-A. Liebeskind. (1971) L. et suffrage féminin, pp. 371–375.
  • S. Duroy. (1987) «Les "Landsgemeinden suisses"», in Les procédés de la démocratie semi-directe dans l'administration locale en Suisse, pp. 1-94.
  • Schaub, Hans-Peter. (2012) Maximising Direct Democracy – by Popular Assemblies or by Ballot Votes? Swiss Political Science Association.
  • H.R. Stauffacher. (1989) Herrschaft und Landsgemeinde.
  • P. Blickle. (1990) «Friede und Verfassung, Voraussetzungen und Folgen der Eidgenossenschaft von 1291», in Innerschweiz und frühe Eidgenossenschaft 1, pp. 15–202.
  • U. Kälin. (1991) Die Urner Magistratenfamilien.
  • L. Carlen. (1996) «Die Landsgemeinde», in Die Ursprünge der schweizerischen direkten Demokratie, ed. A. Auer, pp. 15–25 (with Bibl.).
  • F. Brändle. (2005) Demokratie und Charisma.
  • B. Adler. (2006) Die Entstehung der direkten Demokratie.
  • B. Wickli. (2006) Politische Kultur und die "reine Demokratie".