Kul Himmet Türbesi
Kul Himmet Türbesi, 16.-17. yüzyılda yaşamış tasavvuf şairi Kul Himmet'in Tokat’ın Almus ilçesinin Görümlü köyünde bulunan türbesidir.[1]
Eski adı "Varzıl" olan Görümlü Köyü'nden doğan ölümü hakkında bilgiler kesin değildir.[2] Hayatı boyunca birçok yeri dolaşıp zaman zaman sürgün edilen, zindanlara atılan ve kaçak bir hayat yaşayan Himmet'in köyüne döndüğü, 17.yüzyıl başında köyünde vefat ettiği düşünülür.[2] Ölümü hakkındaki söylencelere göre mezarı uzun süre gizli tutulmuştur.[3] Halk kültürü araştırmacısı İbrahim Aslanoğlu, 1997 tarihli Kul Himmet adlı çalışmasında türbesi ile ilgili şu bilgileri verir:[3]
“…türbesi köyün mezarlığında. Duvarları kerpiçle örülmüş, damı kiremitli. Taş ve kerpiçten ibaret sandukası kilimle kapatılmış. Çimentoyla sıvalı baş taşının tepesin Bektaşi külahı şeklinde. Şahidesinde yeni harflerle “Goca Kul Himmet-1958” yazılı. Toprak zemin oldukça temiz.”
Alevi inancını halka anlatan Yedi Ulu Ozan'dan biri olan Kul Himmetin mezarı geçmişte ardıç ağaçları ile çevrili ve kabrin yanı başında bir kiren (zoğal) ağacının bulunduğu toprak yığını şeklindedi. 1967 yılında dönemin muhtarı Ali Çoban ve Kul Himmet evlatlarından Abbas Ali Şahin’in destekleriyle türbe şekline dönüştürülmüştür.[4] Mezarının yanında bitip büyüyen kiren ağacı kutsal bir ağaç olarak görülür. Kabrin baş tarafında top veya gülle mermisine benzeyen yuvarlak bir taş parçası bulunmaktadır. Köy halkı bu taş parçasının Horasan’dan buraya atıldığına inanmaktadır.[4]
Kul Himmet’in türbesinin hemen on metre güney batısında oğlu Hacı Yakub’un Türbesi, elli metre doğusunda Molla Habib diye bilinen Yel ve Sızı Tekkesi bulunmaktadır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Dağıdır, Mustafa (25-26 Eylül 2014). "Alevilik Çalışmalarında Arşiv Kayıtlarının Kullanımına Bir Örnek Olarak Kul Himmet Ocağı ve Görümlü Beldesi" (PDF). Gaziosmanpaşa Üniversitesi Tokat Tarihi ve Kültür Sempozyumu Bildiri Kitabı. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Ocak 2023.
- ^ a b Özcan, Selay (2011). "Kul Himmet'in şiir dünyası, şiirlerinde gelenek, etkileşim ve eğitim". Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Dursun, Çetin (2017). "Kul Himmet şiirlerinde mitik unsurlar". Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b Banaz, Şaban (30 Haziran 2020). "Alevî-Bektaşî Yolunun Tokatlı Bir Ulu Ozanı: Kul Himmet". Tokat İlmiyat Dergisi. 8 (1): 277-297. doi:10.5281/zenodo.3894598.