Koksartroz

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Kalça eklemi vücudun en fazla ağırlık taşıyan eklemlerinden biridir, osteoartritin el ve diz ekleminden sonra en sık etkilenen üçüncü eklemdir.[1] Kalça kireçlenmesinde eklem kıkırdağının ilerleyici kaybıyla ortaya çıkan dejeneratif sürece, reaktif kemik oluşumu ve yeniden yapılanma ile onarıcı bir süreç eşlik eder. Dinamik yıkım ve onarım süreci hastalığın nihai tablosunu belirler.

Koksartrozun (kalça kireçlemesi) hastalık süreci, ilerleyici eklem kıkırdağı kaybı, subkondral kistler, osteofit oluşumu, periartiküler bağ gevşekliği, kas zayıflığı ve olası sinovyal inflamasyonu içerir.[2] Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine göre yaşam boyu semptomatik koksartroz riski erkeklerde %18,5, kadınlarda ise %28,6'dır.[3]
Kalça osteoartriti primer ve sekonder olarak ayrılır. Primer koksartrozun sebebi tam olarak bilinmemektedir.[4] Risk faktörleri arasında, ileri yaş, obesite, cinsiyet (50 yaş altı erkeklerde, 50 yaş üstü kadınlarda daha sık), genetik faktörler, ağır iş yapanlar, yüksek düzey spor yapanlar, kalça travması geçirenler ve kalça eklemi displazileri sayılabilir.[5]
Kalça kireçlenmesinin en sık görülen semptomu kalça eklemi çevresinde (genellikle kasık bölgesinde yer alan) ağrıdır. Ağrı ve sertlik sabahları veya oturduktan veya dinlendikten sonra gelişebilir. Sertlik genellikle yalnızca birkaç dakika sürer genellikle 30 dakikadan az sürer. Eklemi gevşeten hareket ve aktivite genellikle koksartroz semptomlarını iyileştirir. Hastalığın ilerleyen dönemlerinde, dinlenme sırasında veya geceleri de ağrı ortaya çıkabilir. Hareket kısıtlılığı, günlük aktivitelerde azalma ve yaşam kalitesinde düşüşte ileri evre hastalarda karşılaşılır.
Koksartrozun Semptomları;[6]

  • Sabahları veya oturduktan veya dinlendikten sonra kötüleşen ağrı ve sertlik
  • Kasıkta veya uylukta kalçaya veya dizine yayılan ağrı
  • Şiddetli aktivite ile alevlenen ağrı
  • Kalça ekleminde yürümeyi veya eğilmeyi zorlaştıran sertlik
  • Eklemin "kilitlenmesi" veya "sıkışması" ve hareket sırasında gevşek kıkırdak parçalarının ve diğer dokuların düzgün kalça hareketini engellemesinden kaynaklanan sürtünme sesi (krepitus)
  • Yürüme yeteneğini etkileyen ve topallamaya neden olabilecek kalça hareket aralığının azalması

Kosartroz sıklıkla yalnızca klinik sunumla ve muayene ile teşhis edilebilir, ancak görüntüleme araştırmaları (en sık pelvis ve iki yönlü kalça grafileri) hem tanıyı doğrulamak hem de hastalığın ilerlemesini izlemek için yararlı olabilir. 10.15585/mmwr.mm6609e1
Tedavi Seçenekleri;
Farmakolojik Olmayan Tedaviler[7]

Farmakolojik Tedaviler[4] 10.1016/j.joca.2021.09.010

Cerrahi Tedaviler

  • Eklem Koruyucu Cerrahiler ve Kalça Artroskopisi
  • Kalça Protezi

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Zhang, Yuqing; Jordan, Joanne M. (1 Ağustos 2010). "Epidemiology of Osteoarthritis". Clinics in Geriatric Medicine (İngilizce). 26 (3): 355-369. doi:10.1016/j.cger.2010.03.001. PMC 2920533 $2. PMID 20699159. 5 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  2. ^ Hutton, C W (1 Kasım 1989). "Osteoarthritis: the cause not result of joint failure?". Annals of the Rheumatic Diseases (İngilizce). 48 (11): 958-961. doi:10.1136/ard.48.11.958. ISSN 0003-4967. PMC 1003922 $2. PMID 2688566. 
  3. ^ Murphy, Nicholas J.; Eyles, Jillian P.; Hunter, David J. (1 Kasım 2016). "Hip Osteoarthritis: Etiopathogenesis and Implications for Management". Advances in Therapy (İngilizce). 33 (11): 1921-1946. doi:10.1007/s12325-016-0409-3. ISSN 0741-238X. PMC 5083776 $2. PMID 27671326. 
  4. ^ a b Hall, M.; van der Esch, M.; Hinman, R.S.; Peat, G.; de Zwart, A.; Quicke, J.G.; Runhaar, J.; Knoop, J.; van der Leeden, M.; de Rooij, M.; Meulenbelt, I. (1 Ocak 2022). "How does hip osteoarthritis differ from knee osteoarthritis?". Osteoarthritis and Cartilage (İngilizce). 30 (1): 32-41. doi:10.1016/j.joca.2021.09.010. 11 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  5. ^ Lespasio, Michelle J; Sultan, Assem A; Piuzzi, Nicolas S; Khlopas, Anton; Husni, M Elaine; Muschler, George F; Mont, Michael A (1 Mart 2018). "Hip Osteoarthritis: A Primer". The Permanente Journal (İngilizce). 22 (1). doi:10.7812/TPP/17-084. ISSN 1552-5767. PMC 5760056 $2. PMID 29309269. 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  6. ^ Katz, Jeffrey N.; Arant, Kaetlyn R.; Loeser, Richard F. (9 Şubat 2021). "Diagnosis and Treatment of Hip and Knee Osteoarthritis: A Review". JAMA (İngilizce). 325 (6): 568. doi:10.1001/jama.2020.22171. ISSN 0098-7484. PMC 8225295 $2. PMID 33560326. 9 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2023. 
  7. ^ Quinn, Robert H.; Murray, Jayson; Pezold, Ryan; Hall, Quinn (15 Ekim 2018). "Management of Osteoarthritis of the Hip". Journal of the American Academy of Orthopaedic Surgeons (İngilizce). 26 (20): e434-e436. doi:10.5435/JAAOS-D-18-00351. ISSN 1067-151X.