Jomsvikingler

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Fýrisvellir Muharebesi sırasında Jomsvikinglerin Uppsala'ya saldırısını anlatan Sjörup Runik Taşı: Saxi bu taşı Ásbjörn Tófi'nin/Tóki'nin oğlunun anısına dikti. Uppsala'ya kaçmadı, elinde silahıyla direndi ve burada katledildi.

Jomsvikingler, 10. ve 11. yüzyıllarda etkinlik gösteren Viking paralı asker ve eşkıya topluluğu. Odin ve Thor gibi tanrılara ibadet eden pagan bir topluluk olan Jomsvikingler Hristiyanlara karşı savaştığı gibi ücretlerini karşılayan Hristiyan idareciler adına da savaşmışlardır. Orta Çağ'ın geç dönemlerinde ortaya çıkan şövalye tarikatları bazı yönleriyle bu topluluğu andırmaktadır.[1]

12. ve 13. yüzyıllarda yazıya geçen İzlanda destanlarında adı geçen Jomsvikingler, bunlardan edinilen bilgilere göre Baltık Denizi'nin güney kıyısında kurulu Jomsborg adlı bir kalede konuşluydular. Bu kalenin konumu günümüzde tartışmalı olup genel görüş günümüz Polonya'sındaki Wolin adasında yer alan aynı adlı yerleşim yerinin yakınlarındaki Silberberg Tepesi'nde yer aldığıdır. Bazı araştırmacılar ise Orta Çağ Cermen ve Dan belgelerinde adı geçen Jumne, Julin ve Vineta ile Jomsborg'un aynı yer olduğunu öne sürmektedir.[2][3][4][5]

Jomsborg'a dair arkeolojik bir kanıt bulunamadığından dolayı Jomsvikinglere dair tarihî kayıtların sahihliği tartışmalıdır. Dönemine ait hiçbir kaynakta Jomsvikingler ya da Jomsborg ile ilgili bir kayıt bulunmamakla beraber daha sonraki dönemlere ait Eski İskandinav şiirlerinde bahisleri geçmekte ve Lausavísa'da girdikleri muharebeler anlatılmaktadır. Akademisyen Gwyn Jones, söz konusu kaynaklardaki anlatıların kurgusal olduğunu düşünmektedir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Blake, N. F. "The Sagas of the Jomsvikings" (PDF) (İngilizce). 14 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2020. 
  2. ^ Koczy, Leon (Yaz 1960). Jomsborg (The Polish Review. Vol. 1, No. 1 - Vol. 60, No. 3)
  3. ^ Jones, Gwyn (2001) A History of the Vikings 127; Otto Kunkel (1941) Jumne, Vineta, Jomsburg, Julin, Wollin.
  4. ^ Johannes Hoops, Herbert Jankuhn, Heinrich Beck, Reallexikon der germanischen Altertumskunde Band 16, 2nd edition, Walter de Gruyter, 2000, ss.120-121, 3-11-016782-4
  5. ^ Duczko, Władysław. "Viking-Age Wolin (Wollin) in the Norse Context of the Southern Coast of the Baltic Sea" (PDF) (İngilizce). Heimskringla, The Chronicle of The Kings of Norway. 14 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015.