Jamaica Hanı (film)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Jamaica Hanı
Jamaica Inn
YönetmenAlfred Hitchcock
YapımcıErich Pommer
Charles Laughton
YazarSidney Gilliat
Joan Harrison
Alma Reville
J. B. Priestley
UyarlamaJamaica Hanı
1936 tarihli roman
–Daphne du Maurier
OyuncularCharles Laughton
Maureen O'Hara
Leslie Banks
Robert Newton
MüzikEric Fenby
Görüntü yönetmeniBernard Knowles
Harry Stradling
KurguRobert Hamer
StüdyoMayflower Productions
DağıtıcıMayflower Productions
Çıkış tarih(ler)i15 Mayıs 1939 (1939-05-15) (Birleşik Krallık)
13 Ekim 1939 (1939-10-13) (ABD)
Süre108 dakika
Ülke Birleşik Krallık
 ABD
Dilİngilizce

Jamaica Hanı (İngilizce: Jamaica Inn), Alfred Hitchcock'un yönettiği, Daphne du Maurier'in 1936'daki aynı adlı romanından uyarlanan 1939 tarihli Birleşik Krallık ve ABD yapımı macera ve gerilim filmidir. Filmin başrollerinde Charles Laughton ve ilk büyük rolünü oynayan Maureen O'Hara yer alıyor. Film aynı zamanda Hitchcock'un Amerika Birleşik Devletleri'ne taşınmadan önce Birleşik Krallık'ta yaptığı son film olma özelliğini taşıyor. Hitchcock bu filmden sonra du Maurier'in iki eserinin daha sinema uyarlamasını (Rebecca ve Kuşlar) yönetti.

Film, 1820'da İngiltere'deki Cornwall bölgesindeki gerçekte de var olan "Jamaica Inn" (Jamaica Hanı) adlı bir pubda geçen bir dönem filmidir.

Olay örgüsü[değiştir | kaynağı değiştir]

Film 1820'de, IV. George'un saltanatının başlarında geçiyor.

Jamaica Hanı, hancı Joss Merlyn (Leslie Banks) liderliğindeki cinayet işleyen ve hırsızlık yapan bir çetenin gizli karargahına ev sahipliği yapan bir handır. Bu çete gemilerin karaya oturmasını sağlayıp bu gemileri yağmalamaktadır. Kıyı uyarı işaretlerini söndürerek gemilerin yollarını şaşırmasına yol açmaktadırlar. Daha sonra kazadan hayatta kalan denizcileri öldürüp yüklerini çalmaktadırlar.

Bir akşam, genç bir İrlandalı kadın Mary Yellan (Maureen O'Hara), yolculuk ettiği arabadan Jamaica Hanı'nın yakınlarında, aristokrat ve yargıç Sör Humphrey Pengallan'ın (Charles Laughton) evinin önünde iner. Patience teyzesinin (hancı Joss Merlyn'in karısı) yanına gidebilmek için ödünç at ister. Pengallan'ın uyarılarına rağmen, ölen annesinin kız kardeşinin yaşadığı Jamaica Hanı'na yerleşmeyi planlamaktadır. Pengallan hanı gizlice ziyaret eder ve Pengallan'ın hırsızlık çetesinin arkasındaki gizli suç dehası olduğunu öğreniriz; hali vakti yerinde arkadaşlarından ve tanıdıklarından yük dolu gemilerin kıyıdan geçeceği zamanı öğrenmekte ve bu bilgiyi çetenin lideri olan hancı Joss Meryln ile paylaşmaktadır. Pengallan'ın çete ile ilişkisini sadece Joss Meryln bilmektedir, çetenin diğer üyelerinin bu ilişkiden haberi yoktur. Gelirlerin aslan payını ihtişamlı yaşam tarzını finanse etmek için kullanır ve gelirin küçük bir kısmını ise Joss ve çeteye aktarır.

Hanın bir başka bölümünde çete, çabaları karşılığında neden bu kadar az para aldıklarını tartışmak için toplanır. Sadece iki aydır çete üyesi olan Jem Trehearne'in (Robert Newton) paraları çaldığından şüphelenirler. Onu hanın kirişlerinden birine asarlar ama odadan ayrılmalarından sonra Mary gelip ipi keser ve hayatını kurtarır. Trehearne ve Mary, yakalanmaktan kıl payı kurtularak çeteden kaçarlar. Ertesi sabah, çetenin arkasındaki isim olduğundan habersiz Pengallan'ın yanına gidip ondan yardım isterler. Trehearne, Pengallan'a aslında gemi kazalarını araştırmak için görevde olan gizli polis olduğunu açıklar. Pengallan paniğe kapılır ancak soğukkanlılığını korur ve Trehearne ile güçlerini birleştiriyormuş gibi yapar. Trehearne'u oyalamak için ona askerlere haber vereceği yalanını söyler. Mary onların konuşmalarına kulak misafiri olur ve teyzesinin suç ortağı olarak tutuklanmasını engellemek için hana gidip kaçması için onu uyarır. Ancak teyzesi, kocasını terk etmeyi reddeder.

Bu arada Pengallan, yakında kıyının yakınlarından geçecek değerli yüklerle dolu bir gemi olduğunu öğrenir. Joss'u bilgilendirir ve Joss çeteyle birlikte sahile iner ve uyarı ışığını kapatırlar. Ancak Mary uyarı işaretini yeniden yakar böylelikle geminin mürettebatı kayalardan kaçar ve zarar görmeden yelken açar. Ekip öfkeyle kazayı önlemesinin intikamını almak için Mary'yi öldürmeye karar verir; ancak eniştesi Joss onu kurtarır ve ikisi at arabasıyla kaçarlar. Kaçarlarken Joss arkadan vurulur ve Jamaica Hanı'na ulaştıklarında yere yığılır. Teyzesi Patience, Mary'ye Pengallan'ın hırsızlık çetesinin gizli lideri olduğunu söylemek üzereyken Pengallan, Patience'ı vurur ve öldürür. Joss da yarasından dolayı ölür. Pengallan daha sonra Mary'yi rehin alır, onu bağlar ve ağzını tıkar ve artık bu dünyada başka kimsesi kalmadığı için onu yanında tutmayı planladığını söyler. Mary'yi eli kolu bağlı bir şekilde Fransa'ya gitmek üzere limanda bekleyen büyük bir gemiye götürür.

Jamaica Hanı'nda Trehearne ve bir düzine asker, Joss'un çetesini gözaltına alır. Trehearne daha sonra Mary'yi kurtarmak ve kaçmaya çalışan Pengallan'ı yakalamak için limana gider. Kovalamaca sonrasında Pengallan geminin direğine tırmanır ve oradan ölümüne atlar.

Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

Yapım[değiştir | kaynağı değiştir]

Film setinden, Charles Laughton ve Alfred Hitchcock

Charles Laughton, bu filmin ortak yapımcısıydı ve söylenene göre Hitchcock'un yönetmenliğine büyük ölçüde müdahale etti. Laughton başlangıçta Joss rolüne atanmıştı ancak daha sonra kendisi filmin kötü kahramanı Pengallan rolünü almak istedi. Pengallan karakteri aslında iki yüzlü bir vaiz olarak yazılmıştı ama Hollywood kuralları gereği filmde bir din adamı kötü gösterilemeyeceği için karakter aristokrat olarak yeniden yazıldı.[1] Film ile kitap arasında farklardan bir diğeri ise kitapta Mary'nin aşık olduğu karakter Jem'in Joss Meryln'in küçük kardeşi olması.[2] Laughton daha sonra Hitchcock'tan karakterine daha fazla ekran süresi vermesini istedi. Bu nedenle Hitchcock, Pengallan'ın kaçakçılarla işbirliği içinde kötü adam olduğunu planladığından çok daha önce filmde göstermek zorunda kalmıştı.[3]

Laughton ile Hitchcock arasında Laughton'ın oyunculuğu ile ilgili de bir anlaşmazlık oldu. Laughton, Pengallan'ın yürüyüşünü kafasında çaldığı Alman valsinin ritmine göre yapıyordu[4] ve Hitchcock bunun Pengallan karakterine uygun olmadığını düşündü. Maureen O'Hara'nın başrol olarak seçilmesini de Laughton istedi. Çekimler bittikten sonra Laughton onu Hollywood'a getirdi ve O'Hara, 1939 yapımı Notre Dame'ın Kamburu filminde Esmeralda'yı canlandırdı ve uluslararası bir yıldız haline geldi. Filmde Quasimado karakterini ise Laughton canlandırdı.

Mart 1939'da Hitchcock, David O. Selznick ile sözleşmesini başlatmak için Hollywood'a taşındı. Böylece Jamaica Hanı, 1970'lere kadar çekeceği son İngiliz filmi oldu. Film aynı zamanda Hitchcock'un en başarılı filmlerinden biriydi.[4][5]

Yorumlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Eleştirmenler, filmi kitaptaki atmosferi ve gerilimi taşımaması ve kitapta tasvir edilen karanlık karakterlerin filmde yansıtılmaması nedeniyle kötülediler.[6][7] Hitchcock daha bitmeden filmden hoşlanmadı ve bunun "tamamen saçma" bir fikir olduğunu belirtti.[8] Bununla birlikte, film gişede yine de büyük bir kâr elde etti. Film 3,7 milyon ABD doları hasılat elde etti ki bu o zamanlar için büyük bir başarıydı.[3] Daphne du Maurier filmin bitmiş halinden memnun olmadı, bu nedenle bir süre kitabı Rebecca'nın film haklarını vermemeyi düşündü.[4] Daha sonra Rebecca'nın film haklarını vermeye karar verdi ve filmi yine Alfred Hitchcock yönetti.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ The Complete Films of Alfred Hitchcock. revised. Citadel Press Film Series. 1 Aralık 2002. 10 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. 
  2. ^ "Jamaica Inn (1939) - Turner Classic Movies" (İngilizce). 10 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. 
  3. ^ a b The Encyclopedia of Alfred Hitchcock: From Alfred Hitchcock Presents to Vertigo. Facts on File. 31 Mayıs 2002. 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. 
  4. ^ a b c "Jamaica Inn (1939)". filmonline. British Film Institute. 15 Eylül 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Kasım 2007. 
  5. ^ "The Lady Vanishes". Allmovie. 21 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2019. 
  6. ^ The Dark Side of Genius: The Life of Alfred Hitchcock. Da Capo. 1999. ss. 184-185. ISBN 0-306-80932-X. 
  7. ^ The Men Who Knew Too Much: Henry James and Alfred Hitchcock. Oxford University Press. 1 Mart 2012. s. 204. ISBN 978-0-19-976442-6. 1 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2012. 
  8. ^ A Year of Hitchcock: 52 Weeks With the Master of Suspense. Scarecrow Press. 2009. s. 113. ISBN 978-0-8108-6388-0. 14 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2021. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Jamaica_Hanı_(film)&oldid=28114548" sayfasından alınmıştır