Hollandlı Bertha
| Hollandalı Bertha | |
|---|---|
 | |
| Fransa Kraliçesi | |
| Hüküm süresi | 1072–1092 |
| Doğum | C. 1055 Vlaardingen, Hollanda |
| Ölüm | 15 Ekim 1094 Montreuil, Pas-de-Calais, Fransa |
| Eş(ler)i | Fransa Kralı I. Philip |
| Çocuk(lar)ı | VI. Louis |
| Hanedan | Gerulfing |
| Babası | I. Floris , Hollanda Kontu |
| Annesi | Saksonyalı Gertrude |
| Dini | Roma Katolikliği |
Hollandalı Bertha (c. 1055 - 15 Ekim 1094), aynı zamanda Frizyalı Berthe olarak da bilinir, 1072'den 1092'ye kadar Fransa Kralı I. Philip'in ilk karısı olan Fransa Kraliçesiydi. Bertha'nın 1072'de kralla evlenmesi, kendisi ile üvey babası Flanders'lı Kont I. Robert arasındaki barış müzakerelerinin bir sonucuydu. Dokuz yıllık çocuksuzluktan sonra, kraliyet çiftinin Philip'in halefi VI. Louis de dâhil olmak üzere üç çocuğu oldu. Ancak Philip, 1090'da karısından bıktı ve 1092'de onu redd ederek Bertrade de Montfort ile evlendi. Bu evlilik bir skandaldı çünkü hem Philip hem de Bertrade zaten başka insanlarla evliydi, en azından Kraliçe Bertha gelecek yıl ölene kadar.
Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]
Bertha, Hollandalı Kont I. Floris ile Saksonyalı Gertrude'nin kızıydı.[1] Bertha'nın altı kardeşi vardı ve her iki ebeveyni de geniş ailelerden geliyordu. Babası, Bertha'nın çocukluğunu geçirdiği yer olan ve belirsiz bir şekilde "Vlie'nin batısındaki Friesland" olarak tanımlanan bir bölgeyi yönetiyordu.[2] Kont I. Floris, 1061'de suikasta kurban gitti[2] ve iki yıl sonra annesi, Flanders'lı Robert ile yeniden evlendi. Artık Frizyalı Robert olarak bilinen Robert, Bertha ve altı kardeşinin koruyucusu oldu.[3] 1070 yılında, Frizyalı Robert, Fransa Kralı I. Philip ile bir savaşa girdi. İki yıl içinde Robert ve Philip, evlilikle sonuçlanacak bir barış anlaşması imzaladılar. Robert'ın kendi kızları çok küçüktü ama üvey kızı Bertha tam uygun yaştaydı.[2] Robert böylece üvey kızının Kral Philip ile evlenmesini kabul etti. Bertha, Philip ile evlendi ve muhtemelen 1072'de Frankların kraliçesi oldu.[3]
Kraliçelik[değiştir | kaynağı değiştir]
Bertha, o zamanlar bir Fransız kralıyla evlenen en düşük rütbeli kadındı. Çünkü kral için uygun bir prenses bulunamadı, hepsi Philip ile çok yakın akraba olduğundan, herhangi biriyle evliliğin Kilise tarafından tamamen geçerli olarak görülmesi mümkün değildi. Bertha'nın ataları arasında hiç kral yoktu ve Carolingian'la iddia edebileceği zayıf bağları bile yoktu. Sonuç olarak, çağdaş tarihçiler onun soyunu bir kontun kızınınkinden daha yüce olarak sunmaya çalışmadılar bile. Yine de kraliyet adaylarının azlığı Bertha'yı uygun bir seçim haline getirdi.[4] Bu evlilikle kazandığı kraliyet unvanı prestijliydi, ancak kocasının küçük kraliyet alanıyla sınırlı olduğu için pek bir anlamı yoktu.[2]
Bertha'nın kraliçeliği hakkında çok az şey biliniyor. Sadece üç bağış sözleşmesi imzaladı. Hagiografi, kraliyet gücünü (vi regia) Saint-Médard'lı Başrahip Gerard'ı kovmak ve manastırı kötü yönetmesi nedeniyle görevden alınan eski başrahip Pontius'u eski durumuna getirmek için nasıl kullandığını anlatıyor. Soissons'lu Aziz Arnulf, bunu yapmanın Tanrı'nın gazabına uğrayacağı ve krallıktan sürgüne gönderilmesine yol açacağı ve orada hor görülerek ve sefil bir şekilde öleceği konusunda onu uyardı. Kraliçe öfkeyle onu dinlemeyi reddetti.
Altı yıl boyunca, Kral Philip ve Kraliçe Bertha’nın, çocukları olmadı. Bu, Capet Hanedanı'nın erkek üyeleri arasında alışılmadık bir durum değildi.[5] Ancak Kraliçe'nin art arda üç çocuğu olduğunda işler aniden farklı bir yön aldı: 1078'de Constance adında bir kızı ve 1081'de Louis adında uzun zamandır beklenen varis olan ilk oğlunu ve 1083'te doğan ve bebeklikte ölen ikinci oğlu Henry’yi doğurdu.[3] Uzun zamandır beklenen varisin doğumu o kadar büyük bir etki yarattı ki, etrafında bir mucize hikâyesi gelişti. Bildirildiğine göre, çiftin doğurganlığı ancak bir keşiş olan Soissons'lu Aziz Arnulf'un duaları sayesinde geri geldi. Arnulf, Kraliçe Bertha'ya bir erkek çocuk beklediğini ve ona Carolingian Louis adını vermenin uygun olacağını bildirdi.[2]
Reddetme[değiştir | kaynağı değiştir]
Üç çocuğun doğumundan sonra evlilik dağılmaya başladı. Kral, karısından bıktı ama nedenleri belirsizdi. Çağdaş tarihçiler farklı açıklamalar vermektedir. İngiliz tarihçi Malmesbury'ye göre Philip, kendisi ata binemeyecek kadar obez olmasına rağmen Bertha'nın "çok şişman" olduğundan şikayet etmekteydi.[2]
1092'de Philip, "Hollanda Kontu Florent'in asil ve erdemli kızı ve Frizyalı Robert'ın üvey kızı"ndan boşanacağını ve zaten evli olan Bertrade de Montford ile evleneceğini duyurdu. Reddedilen kraliçe, çeyizinin bir parçası olan Montreuil-sur-Mer Kalesi'ne çekildi. Philip böyle yaparak Bertha'nın üvey babasını çileden çıkardı. Bertha kısa süre sonra 15 Ekim 1094'te öldü. Artık yeniden evlenmekte özgür olan Philip için işleri basitleştirdi, ancak kocası Fulk'un hâlâ hayatta olduğu Anjou Kontesi için durum aynı değildi.[6]
1108'de Philip öldü. Görünüşte obezite nedeniyle reddedilen kraliçenin oğlu, VI. Louis Fransız tahtına çıktı. Hem kendisi hem de yeğeni, Hollandalı Kont II. Floris, "şişman" lakaplıydı.[2]
Çocukları[değiştir | kaynağı değiştir]
I. Philippe ve Hollandlı Bertha çiftinin çocukları:
- Constans, 1097'den önce Champagne'lı I. Hugh ile evlenmiştir; boşandıktan sonra 1106 yılında I. Boemondo ile evlenmiştir.
- VI. Louis (1 Aralık 1081 – 1 Ağustos 1137), Fransa kralı
- Henry (d. 1083) (genç yaşta ölmüştür)
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Gesta regum Anglorum: The History of the English Kings, 1. William of Malmesbury, R. A. B. Mynors, R. M. Thomson, M. WinterbottomGesta regum Anglorum: The History of the English Kings, 2: General Introduction and Commentary. William of Malmesbury, R. M. Thomson, M. Winterbottom". Speculum. 76 (3): 815-818. Temmuz 2001. doi:10.2307/2903963. ISSN 0038-7134.
- ^ a b c d e f g "[Oproep van de regering van Holland om dienst te nemen ter verdediging van Nederland]". Dutch Pamphlets Online. 13 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023.
- ^ a b c Neumayer, Dénes (1 Haziran 2009). "John Kearns (ed) Translator and Interpreter Training. Issues, Methods, Debates". Across Languages and Cultures. 10 (1): 161-164. doi:10.1556/acr.10.2009.1.11. ISSN 1585-1923.
- ^ Bouchard, Constance Brittain (2001). Those of my blood : constructing noble families in medieval Francia. Philadelphia: University of Pennsylvania Press. ISBN 0-585-43619-3. OCLC 51322040. 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2023.
- ^ The New Cambridge medieval history. Rosamond McKitterick. Cambridge [England]: Cambridge University Press. 1995-2005. ISBN 0-521-36291-1. OCLC 29184676.
- ^ Nieuwenhuijsen, Kees (2016). Strijd om West-Frisia : de ontstaansgeschiedenis van het graafschap Holland: 900-1100. Utrecht. ISBN 978-94-019-0756-9. OCLC 950014650.
