Haseke Çatışması (2022)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Haseke Çatışması
Suriye İç Savaşı

Cezaevine yapılan saldırı sonrası askeri durum (21 Ocak 2022)
Tarih20-31 Ocak 2022 (1 hafta ve 4 gün)
Bölge
Sonuç

Taktiksel SDG Zaferi

  • es-Sina'a Hapishanesi tamamen yıkıldı
  • En az 1,100 mahkum ve savaşçı teslim oldu veya tutuklandı, yüzlerce mahkum kaçtı
  • IŞİD ağır kayıplar verdi
  • En az 2 IŞİD Emiri kaçtı
Taraflar
Irak ve Şam İslam Devleti

Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi

Birleşik Ortak Görev Gücü-Doğal Kararlılık Harekâtı

Komutanlar ve liderler

Ebu İbrahim el-Haşimi el-Kureyşi

Ebu Abayda

Osman Mahmut Osman (ölü)

Mazlum Kobani
Güçler
  • 100-200+ militan
  • 2 intihar bombacısı
  • ~3,500-4000 mahkum
  • 9,000 SDG askeri
  • ABD ve Birleşik Krallık kara birlikleri
  • Koalisyon hava güçleri
Kayıplar

SİHG'ye göre:
346 ölü
1,100 firari mahkum tutuklandı


SDG'ye göre:

374 ölü
3,600 firari mahkum tutuklandı

SİHG'ye göre:
154 ölü[2][3]
120 yaralı
50 rehine


SDG'ye göre:
121 ölü [4]


IŞİD'e göre:
260 ölü
4-7 sivil öldü
40+ kimliği belirsiz kişi öldü
45,000 sivil yerinden oldu

Haseke Çatışması veya bilinen adıyla Haseke İsyanı, 20 Ocak 2022 tarihinde, Suriye'nin kuzeyindeki Kürt Yönetimi'nin kontrolü altındaki Haseke şehrinin Guvayran bölgesindeki es-Sina'a hapishanesinden IŞİD'in tutuklu savaşçılarını kurtarmayı amaçlayan, kısmen başarılı, geniş çaplı bir IŞİD saldırısı ve hapishane isyanıdır.[5][6] Önemli Emirler de dahil olmak üzere yüzlerce mahkûmun esaretten kurtarılması IŞİD için stratejik zafer ve büyük propaganda zaferidir. Saldırı, SİHG tarafından IŞİD'in 2019'da Suriye'deki son kilit bölgesini kaybetmesinden bu yana gerçekleştirdiği en büyük saldırı olarak tanımlandı.

IŞİD ve SDG, bir haftadan fazla bir süre es-Sina'a hapishanesinde savaştı. Çatışmalarda 346 IŞİD militanı öldü, SDG ve Koalisyon, yıkılan hapishanenin kontrolünü yeniden ele geçirmeye çalışırken 154 kişi hayatını kaybetti. SDG 1.100 kaçan mahkûmu tutuklamayı başardı, çatışmalarda toplam 400 mahkûm kayıp olarak bulundu.

Kronoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

20 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

Saldırının ilk dalgası, 20 Ocak gecesi geç saatlerde, IŞİD güçlerinin hapishaneyi hedef alan bir bombalı araç saldırısı başlatması ve IŞİD savaşçılarının hapishaneye ağır silahlarla ateş açmaya başlamasıyla gerçekleşti. Hapishane yönünden gelen yangınlar şehrin dört bir yanından görülebiliyordu.

Saldırı, mahkûmların cephanelikten silah almayı başardığı ve ardından cezaevi personeline tam kapsamlı bir saldırı başlattığı bir hapishane isyanını tetikledi. Hapishane daha sonra silahlı mahkûmlar tarafından işgal edildi ve birkaç mahkûm kaçmayı başardı.

21 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

Çatışmalar ertesi gün devam etti ve IŞİD savaşçıları Haseke şehrinin ez-Zuhur bölgesine yayıldı ve Guvayran hapishanesinin kontrolünü sağlamlaştırdı. Şehirde savaşan Kürt güçlerini desteklemek amacıyla Uluslararası Koalisyon güçleri bölgeye askeri uçaklar gönderdi.[7]

SDG ayrıca cezaevinden firar eden 89 mahkûmun izini sürdüklerini ve tutukladıklarını açıkladı.[8] Çatışmalar nedeniyle Haseke kentinin çeşitli yerlerinde elektriğin kesildiği de bildirildi.[8] Çatışmalar sırasında ABD savaş uçaklarının IŞİD'in kentteki binalarına 2 hava saldırısı düzenlediği bildirildi.[9]

SİHG, IŞİD ile Kürt güçleri arasında cezaevi ve çevresindeki alanların kontrolü konusunda çatışmaların devam ettiğini bildirdi.[7]

21 Ocak akşamı ve gecesi, Koalisyon jetleri Haseke'nin üzerinde işaret fişeği ateşlerken, IŞİD kontrolündeki Guvayran hapishanesi ve işgal altındaki Guvayran ve ez-Zuhur mahalleleri çevresinde şiddetli çatışmaların meydana geldiği bildirildi. Hapishaneyi kontrol eden IŞİD militanlarının da çok sayıda rehine aldığı bildirildi. Koalisyon jetleri, hapishanenin yanındaki 'İktisat Fakültesi' binasını işgal eden bir grup IŞİD militanını da hedef aldı.[10]

22 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

Çatışma gece boyunca devam etti ve Koalisyon helikopterlerinin çatışmanın üzerindeki bölgelerin etrafında dönmesiyle sabahın erken saatlerine kadar devam etti; Bir gecede çıkan çatışmalarda 5 Kürt savaşçı ve 6 IŞİD savaşçısı daha öldürüldü. SDG ayrıca kaçan 41 mahkûmun daha izini sürdüklerini ve tutukladıklarını ve toplamın 130'a ulaştığını iddia etmişti, ancak 3.500'e kadar IŞİD mahkûmunu barındıran gözaltı merkezinden kaç IŞİD mahkûmunun kaçtığı hala bilinmiyor.[11]

Gün boyunca, Guvayran hapishanesinin çevresindeki alanlarda şiddetli çatışmalar meydana geldi ve Koalisyon güçleri IŞİD'in elindeki mevzilere ve binalara hava saldırıları düzenledi. Bölgeye bir Amerikan Apache saldırı helikopteri gönderildi ve yakındaki bir mezarlıkta mevzi kuran bir grup IŞİD savaşçısını hedef almaya başladı.[12] Günün ilerleyen saatlerinde Koalisyon kara kuvvetleri de IŞİD'in işgal ettiği bölgelerin geri alınmasına yardımcı olmak amacıyla Haseke'ye doğru yola çıktı. Devam eden çatışmalarda 11 IŞİD üyesi daha öldürüldü ve firar eden 6 mahkûm daha tutuklandı.

Ayrıca SDG güçleri hoparlör aracılığıyla kuşatma altındaki IŞİD savaşçılarının teslim olmasını talep etti, bu talep reddedildi.[9]

Gün içinde devam eden çatışmaların ardından, devam eden çatışmalarda 5 IŞİD militanı, 6 Kürt savaşçı ve 2 sivil daha hayatını kaybetti. Ayrıca, IŞİD'e bağlı Amaq Haber Ajansı, hapishanedeki rehineleri ve öldürülen birkaç cezaevi personelinin cesetlerini gösteren görüntüleri yayınladı.[13] ABD Dışişleri Bakanlığı, tarafından yapılan bir basın açıklamasında, Haseke'deki çatışmalara "hızlı yanıt" verdiği için SDG'yi övdü.[14]

23 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

Sabahın erken saatlerinde, hapishane ve çevresinde şiddetli çatışmalar yaşanırken, SDG ve Koalisyon güçleri civar mahallelerde hala savaşan IŞİD unsurlarını ortadan kaldırmaya çalışıyor. Çatışmalarda 16 IŞİD savaşçısı ve 5 Kürt savaşçı daha öldü.[15]

Günün ilerleyen saatlerinde, Kürt güçleri ve Koalisyon güçleri hapishanenin çevresinin kontrolünü yeniden ele geçirdiler ve hapishaneye girmeyi başardılar ve bina içinde Kürt askerleri ile IŞİD savaşçıları arasında birkaç çatışma çıktı. Hapishanenin çevresindeki bölgelerde de çatışmalar devam etti. Çatışmada 7 IŞİD militanı ve 6 Kürt savaşçı öldürüldü.[16]

SDG, 150-200 civarında IŞİD mensubunun hapishanede ve çevresinde hala aktif olarak savaştığını ve henüz rehineleri serbest bırakmadıklarını tahmin ediyor. Ayrıca IŞİD hücrelerinin takviye kuvvet göndermesini önlemek için tüm şehri etkileyen bir haftalık sokağa çıkma yasağı ilan edildi.[17][18]

24 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

Sabah saatlerinde Koalisyon uçakları, hapishanedeki IŞİD mevzilerine yönelik saldırılarına yeniden başladı ve silahlı IŞİD güçlerinin işgali altında bulunan bölgeleri vurdu. SDG daha sonra teslim olmayı reddeden silahlı IŞİD savaşçılarının elindeki hapishanenin geri kalan kısımlarını bastı ve çok sayıda rehineyi serbest bıraktı. Çatışmalar, çok sayıda IŞİD savaşçısının hala teslim olmayı reddettiği hapishanenin dışındaki alanlarda da devam etti.

Ayrıca, Sina hapishanesinde tutulan IŞİD savaşçılarına karşı ilerleme kaydeden SDG, düzinelerce IŞİD savaşçısı ve mahkûmunun Kürt ve Koalisyon güçlerine teslim olduğu bildirildi.

Günün ilerleyen saatlerinde SDG güçleri ile silahlı tutsaklardan sorumlu IŞİD Emiri arasında IŞİD'in cezaevinde tuttuğu rehinelerin durumuyla ilgili görüşmeler yapıldı. İki taraf, yaralı IŞİD savaşçılarının bir sahra kliniğinde tedavi edilmesi karşılığında bazı rehinelerin serbest bırakılması konusunda anlaştı. 5 IŞİD savaşçısı tedavi göremeden yaralarından öldü. Ayrıca bir grup yabancı IŞİD savaşçısının teslim olmayı reddettiği ve cezaevinin bir bölgesinde Kürt güçleriyle savaşmaya devam ettiği bildirildi.[19]

25 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

IŞİD ile SDG arasında varılan anlaşmanın ardından 15 rehine IŞİD tarafından serbest bırakılırken, 27 rehine de hala IŞİD'in elinde kaldı. Teslim olan veya yeniden tutuklanan IŞİD mahkûm ve savaşçılarının sayısının da en az 600'e ulaştığı bildirildi. Kürt ve Koalisyon güçlerinin tarama operasyonları sırasında cezaevi çevresindeki alanlarda da çatışmalar yeniden başladı ve 7 IŞİD savaşçısı daha hayatını kaybetti.[20]

Günün ilerleyen saatlerinde SDG ve Koalisyon, Es-Sina'a hapishanesinin tamamını IŞİD militanlarından temizledi. Koalisyon zırhlı araçları, IŞİD militanlarından ateş alırken cezaevi kompleksine girdi. SDG ayrıca bölgeden 50 IŞİD mahkûmunu daha tahliye etti.[21]

Guvayran semtindeki tarama operasyonları sırasında başka çatışmalar da yaşandı. 5 IŞİD savaşçısı ve 1 SDG mensubu öldürüldü.[22]

26 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

Kürt ve Koalisyon güçleri, kalan IŞİD savaşçılarının kökünü kazımak için bir dizi tarama operasyonu başlatırken, Zuhur ve Ghuwayran mahallelerinde çatışmalar devam ediyordu. Bu operasyonlar sırasında 5 IŞİD savaşçısı ve 4 SDG savaşçısı öldürüldü. Ayrıca, Es-Sina'a hapishanesinde 17 mahkûmun daha IŞİD esaretinden kurtarıldığı bildirildi.[23]

27 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

27 Ocak'a kadar SDG ve Koalisyon güçleri es-Sina'a hapishanenin çoğunu geri almıştı ve IŞİD güçlerinin çoğu ya teslim oldu ya da öldürüldü, ancak 20-40 IŞİD savaşçısı hala teslim olmayı reddetti ve kuşatma altına aldığı için çatışmalar devam etti. hapishanenin hücre bloklarından birinin bodrum katı. 26 Ocak akşamı ile 27 Ocak sabahı arasındaki cezaevi baskınında 26 IŞİD militanı ve 5 SDG savaşçısı öldürüldü.[24]

Günün ilerleyen saatlerinde, Es-Sina'a hapishanesi ve çevresinde Kürt güçleriyle çıkan şiddetli çatışmalarda 17 IŞİD savaşçısı daha öldürüldü.[25]

28 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

Guvayran ve ez-Zuhur mahallelerinde IŞİD savaşçıları ile SDG güçleri arasında çatışmalar devam etti. Çatışmalar, 'onlarca' IŞİD savaşçısının hala teslim olmayı reddettiği ve hapishanenin bodrum katında hava saldırılarının erişemeyeceği bir yerde tutulduğu es-Sina'a hapishanesinin belirli bölgelerinde de devam etti. Çatışmalarda 18 SDG savaşçısı ve 7 IŞİD militanı öldü.

Günün ilerleyen saatlerinde, yakınlardaki mahallelerden birinde düzenlenen bir tarama operasyonu sırasında, bir SDG Özel Kuvvetler savaşçısı, saklandığı yeri SDG güçleri tarafından havaya uçurulduktan sonra kendisi de öldürülen bir IŞİD militanı tarafından vurularak öldürüldü.

29 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

Haseke'nin Kumin semtinde 3 kişilik bir intihar bombacısı grubunun, mahalle muhtarı da dahil olmak üzere 4 sivili rehin aldığı bildirildi. İşgal ettikleri bina kısa sürede SDG savaşçıları tarafından kuşatıldı. Bu, hapishaneyi çevreleyen alanlarda yeniden başlayan çatışmalardan sonra geliyor.  SDG savaşçıları, daha sonra Amerikan güçlerinin gözetiminde tutukluları serbest bırakmak için bir operasyon başlattı. IŞİD bombacılarından 2'si intihar etti ve üçüncüsü SDG güçleri tarafından vurularak öldürüldü.

Günün ilerleyen saatlerinde, ss-Sina'a hapishanesinde SDG güçleriyle çıkan çatışmalarda 5 IŞİD savaşçısı öldürüldü. Kısa bir süre sonra, IŞİD Emiri Ebu Abayda ve diğer 20 savaşçıdan oluşan bir grup, sonunda es-Sina'a hapishanesinde SDG güçlerine teslim oldu.

30-31 Ocak[değiştir | kaynağı değiştir]

Çatışmalar bir gün daha devam etti. 30 Ocak'ta SDG, es-Sina'a Hapishanesi ve çevredeki mahallelerin tam kontrolünü yeniden ele geçirdi ve 10 gün süren savaşı sona erdirdi. 4 SDG savaşçısı öldürüldü, 3 IŞİD militanı tutuklandı.[26] 31 Ocak'ın başlarında SDG, bölgenin tam kontrolünü tekrar ele geçirdiğini duyurdu.[27] Daha sonra, SDG güçleri şehri ve komşu kasabaları ilave IŞİD militanları için süpürdü. Hapishaneden kaçış saldırısı, IŞİD'in son kalelerini kaybettikleri 2019'un başından bu yana bölgedeki en büyük ve en kanlı savaştı.[27]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 
  2. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; SOHR8 isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  3. ^ "Death toll update Seven civilians among over 100 deaths in Ghuwayran prison and nearby neighbourhoods in 48 hours". SOHR. 22 Ocak 2022. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2022. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2022. 
  5. ^ "Haseke'de neler oluyor? İşte bölgede son durum". www.rudaw.net. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  6. ^ "Haseke Cehennemi: Üç günde 102 ölü". Halk TV. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  7. ^ a b "ISIS control Ghuwayran prison | Ongoing attempts by military forces to restore control of the prison, while death toll rises to 25". 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  8. ^ a b MacDiarmid, Campbell (21 Ocak 2022). "Islamic State fighters free jihadists in Syria jail attack". The Telegraph (İngilizce). ISSN 0307-1235. 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  9. ^ a b "Prison break | Confrontations escalate over besieged ISIS members refusing to surrender". 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  10. ^ "Amid combing operations | Clashes renew near Ghuwayran prison, with International Coalition jets flying over the area". 21 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  11. ^ "IŞİD'in Suriye'de cezaevine düzenlediği saldırı sonucunda çatışmalar devam ediyor". BBC News Türkçe. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  12. ^ "Amid attempts to regain control of Ghuwayran prison | US helicopter attacks ISIS hideouts in Al-Hasakah city". 22 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  13. ^ "Confirming SOHR director reports | ISIS broadcasts videos showing guards hostages". 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  14. ^ "ISIS Attacks in Syria". United States Department of State (İngilizce). 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  15. ^ "Backed by International Coalition | Military forces continue their efforts to fully control Ghuwayran prison and eliminate ISIS members in its vicinity". 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022. 
  16. ^ "Three days of violent clashes with ISIS | Military forces close to regain control of Ghuwayran prison". 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2022. 
  17. ^ "SOHR: Standoff near Syrian prison holding IS militants continues". 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2022. 
  18. ^ "Preventing infiltration of ISIS | "Autonomous Administration" imposes complete curfew in Al-Hasakah". 24 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2022. 
  19. ^ "Amid ongoing negotiations with ISIS | SDF evacuate a group of "Caliphate Cubs" from Ghuwayran prison". 25 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2022. 
  20. ^ "Ghuwayran prison attack five days on | New fatalities among ISIS members in ongoing combing operations". 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  21. ^ "Latest developments | Coalition armoured vehicles break into Ghuwayan prison, while military forces control one wing out of five". 25 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  22. ^ "Update - The Peoples' Hammer Operation has culminated with our entire control of the al-Sina'a prison in al-Hasaka and the surrendering of all Daesh terrorists". Twitter. 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  23. ^ "32 freed so far | More hostages evacuated from Ghuwayran prison, some appeared in video circulated by ISIS". 26 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2022. 
  24. ^ "Fearing suicide bombers and mines | Military forces comb cautiously Ghuwayran prison, amid exchanges of fire with ISIS members inside and outside the prison". 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022. 
  25. ^ "Comping Ghuwayran prison vicinity | Death toll rises to 235 casualties in Al-Hasakah". 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022. 
  26. ^ "The Battle of Heseke 2022: Timeline and Analysis". 7 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2022. 
  27. ^ a b "Prison break: ISIS fighters launched a brazen attack to free their comrades". 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2022.