Guantanamo Körfezi Deniz Üssü
| Guantanamo Körfezi Deniz Üssü Guantanamo Bay Naval Base Base Naval de la Bahía de Guantánamo GTMO | |
|---|---|
 Guantanamo Körfezi Deniz Üssü'nün karargah ve yönetim binası olan Bulkeley Hall'un havadan görünümü | |
 Guantanamo Körfezi Deniz Üssü Arması | |
| Özet | |
| Sahibi/İşleticisi | Küba ( hukuki ) ABD ( fiili ) |
| İşletici | |
| Yer |  Guantánamo Körfezi |
| İnşa tarihi | 1903 |
| Komutan | Samuel White |
| Kullanıcılar | Amerika Birleşik Devletleri Donanması |
| Rakım (ODS) | 17 m / 56 ft |
| Koordinatlar | 19°55′03″K 75°09′36″B / 19.91750°K 75.16000°B |
| Web sitesi | cnrse.cnic.navy.mil/Inst… |
| Harita | |
 | |
Guantanamo Körfezi Deniz Üssü (İngilizce: Guantanamo Bay Naval Base, İspanyolca: Base Naval de la Bahía de Guantánamo), halk ve ordu arasında GTMO olarak da bilinen Amerika Birleşik Devletleri Ordusu'nun kullanımında olan askeri bir üstür. Küba'nın güneydoğu ucunda, Guantanamo Körfezi kıyısında, 117 km 2 üzerine kuruludur. İlk olarak Amerika Birleşik Devletleri tarafından bir kömür istasyonu ve deniz üssü olarak kullanılmak üzere kiralandı. 1903 yılından beri kullanıldığından ABD'nin en eski denizaşırı deniz üssüdür. Kira, ödemenin dolar cinsinden altın değeriyle eşleşecek şekilde ayarlandığı 1934 yılına kadar yıllık olarak 2.000 dolardı kira ücreti vardı bu miktar 1974'te yıllık 4.085$'a yükseltildi.
1959'da iktidara geldiğinden beri Küba hükûmeti, üssün "Küba'yı zorla işgal ettiğini" ve uluslararası hukuka göre yasadışı olduğunu savunarak, ABD'nin Küba topraklarındaki varlığını sürekli protesto etti ve üssün kapatılmasını istedi fakat ABD Hükûmeti bu istekleri her zaman geri çevirdi. 2002'den bu yana, deniz üssünde Afganistan, Irak ve Terörizmle Savaş sırasında diğer ülkelerde yakalanan yasadışı savaşçıların mahkûm olarak tutulduğu bir de hapishanesi mevcuttur. ABD ordusu tarafından mahkûmlara işkence yapıldığı ve Cenevre Sözleşmesine uyulmadığı iddia edilerek ABD Hükûmeti uluslararası platformlarda sürekli eleştirildi.
8.500 civarındaki personel sayısı ile Amerika Birleşik Devletleri'nin komünist bir ülkede bulunan tek askeri üssü konumundadır.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Deniz Üssü üç ana coğrafi bölümü kaplar: Leeward Point, Windward Point ve Guantánamo Körfezi. Guantánamo Körfezi, Donanma İstasyonunu fiziksel olarak bölümlere ayırır. Körfez, üssün sınırlarını geçerek, körfezin daha sonra Bahía de Guantánamo olarak anıldığı Küba'ya kadar uzanır. Guantanamo Körfezi, Hospital Cay, Medico Cay, North Toro Cay ve South Toro Cay olarak tanımlanan birkaç cay içerir.
Donanma İstasyonunun Leeward Noktası, aktif hava sahasının bulunduğu yerdir. Leeward Point'teki başlıca coğrafi özellikler arasında Mohomilla Körfezi ve Guantánamo nehri vardır. Leeward tarafında üç plaj vardır. Bunlardan ikisi üssün sakinlerinin kullanımına açıkken, üçüncüsü olan Hicacal Plajı kapalıdır.
Windward Point, Naval Station'daki etkinliklerin çoğunu içerir. Üs personelinin kullanabileceği dokuz plaj vardır. Tabandaki en yüksek nokta, toplam 495 fit (151 m) ile John Paul Jones Tepesidir (adını Bağımsızlık Savaşı aynı adlı kahraman'dan almıştır).[1]
Windward Point'in coğrafyası öyledir ki körfez kıyı şeridi boyunca gemileri demirlemek için ideal alanları olan birçok koy ve yarımada vardır. Stephen Benz'e göre Stephen Crane, bölgeyi "sarp" ve "dağ geçitleriyle kesilmiş" olarak tanımladı.[2] Ayrıca kıyı şeridini sırtlarla ve "kireçli kayalıklarla" kaplı olarak tanımladı.[2]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
İspanyol dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]
Guantanamo Körfezi'ni çevreleyen bölgede başlangıçta Taíno halkı yaşıyordu.[3] 30 Nisan 1494'te Kristof Kolomb ikinci yolculuğunda geldi ve geceyi geçirdi. Kolomb'un karaya çıktığı yer artık Fisherman's Point (tr:Balıkçının Noktası) olarak biliniyor. Kolomb, körfezi Puerto Grande ilan etti.[4] Körfez ve çevresi, Jenkins'in Kulağı Savaşı sırasında kısa süreliğine İngiliz kontrolü altına girdi. Çatışmanın patlak vermesinden önce, körfez İngiliz haritacılar tarafından "Walthenham Limanı" olarak anılıyordu. İngiliz keşif kuvvetleri körfezin adını "Cumberland Körfezi" olarak değiştirdi. Santiago de Cuba'ya yürüme girişimi İspanyol birlikleri tarafından geri püskürtüldükten sonra sonunda bölgeden geri çekildiler.[4]
İspanyol-Amerikan Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]
İspanyol-Amerikan Savaşı sırasında, A.B.D. filosu Santiago'ya saldırarak[5] Guantánamo limanını 1898 Atlantik kasırga mevsimi boyunca koruma altına aldı. Deniz Kuvvetleri, deniz desteğiyle Guantanamo körfezi'ne çıktı ve Amerikan ve Küba kuvvetleri savunan İspanyol birliklerini bozguna uğrattı. McCalla Tepesi'nde, Guantanamo Körfezi'ndeki savaşta ölen bir Donanma subayı ve beş Deniz Piyadesine ait bir anıt vardır.[6]
Savaş, İspanya'nın Küba'nın kontrolünden resmen feragat ettiği 1898 Paris Antlaşması ile sona erdi. Savaş bitmiş olmasına rağmen, Amerika Birleşik Devletleri adada güçlü askeri varlığını sürdürdü. 1901'de Amerika Birleşik Devletleri hükûmeti Platt Değişikliği'ni Ordu Ödenek Yasası'nın parçası olarak onayladı.[7] Bu değişikliğin VII. Bölümü aşağıdaki yazıldığı gibidir
Amerika Birleşik Devletleri'nin Küba'nın bağımsızlığını sürdürmesini sağlamak ve Küba halkını ve kendi savunmasını korumak için, Küba hükümeti, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı ile üzerinde anlaşmaya varılacak belirli belirli noktalarda kömür veya deniz istasyonları için gerekli arazileri Amerika Birleşik Devletleri'ne satacak veya kiralayacaktır.[8]
Küba Anayasa Konvansiyonu'nun ilk direnişinden sonra Platt Değişikliği, 1901'de Küba Cumhuriyeti'nin 1901 Küba Anayasası'na dahil edildi.[9] Anayasa 1902'de yürürlüğe girdi ve ertesi yıl ABD'ye Guantanamo Körfezi'ndeki bir deniz üssü için arazi verildi.[10]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Guantanamo Bay [GTMO] "GITMO"". GlobalSecurity.org. 13 Kasım 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2012.
- ^ a b Benz, Stephen (2018). "Overlooking Guantánamo". New England Review (İngilizce). 39 (4): 114-128. doi:10.1353/ner.2018.0116. ISSN 2161-9131.
- ^ Poole, Robert M. (October 2011). "What Became of the Taino". Smithsonian Magazine. 16 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2012.
- ^ a b Murphy, M. E. "The History of Guantanamo Bay 1494–1964". United States Navy. 31 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2012.
- ^ "The Santiago Campaign | Battlefields | Cuban Battlefields of the Spanish-Cuban-American War". cubanbattlefields.unl.edu. 6 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2019.
- ^ "Dayhoff: Happy Birthday, United States Marine Corps". 9 Kasım 2018. 17 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2021.
- ^ 1901 Platt Amendment commentary 14 Ocak 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. at the United States Archives online
- ^ "Our Documents - Transcript of Platt Amendment (1903)". www.ourdocuments.gov. 23 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2021.
- ^ "The Platt Amendment is Accepted by Cuba" (PDF). The New York Times. 13 Haziran 1901. 4 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Şubat 2016.
- ^ Agreement Between the United States and Cuba for the Lease of Lands for Coaling and Naval stations 29 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., 1903.
