Eliptik dönen değişenler

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Eliptik dönen değişenler, değişen yıldızların bir sınıfıdır. Bunlar, tutulma göstermeyen çift yıldız sistemleridir. Bileşenlerinden biri veya her ikisi de karşılıklı tedirginlik kuvvetleri etkisi altında, birbirlerini birleştiren doğrultu boyunca uzamış ve "dönel eliptik" şeklini almıştır. Bu şekilde bir geometriye sahip bileşen yıldızlar, bir yörünge dönemi boyunca çift minimum ve çift maksimumlu bir ışık eğrisi vermektedir. İleri ölçüde şekil bozulmasına uğramış bileşenlerin sivri uçlarına yakın bölgelerinde (L1 noktası yönünde) daha güçlü kenar kararması etkisi gösterdikleri izlenmiştir ve bu bölgelerin oluşturduğu minimumlar göreli olarak daha derin olabilmektedir. Tipik parlaklık dalgalanmaları 0,1 büyüklüğü aşmamaktadır.

En parlak eliptik dönen değişen yıldız Spica'dır (α Virginis). Aşağıdaki tabloda, bu türden dikkati çeken bazı değişen yıldızlar listelenmiştir.

Adı Değişen yıldız belirtmesi Tayf sınıfı Maksimum görünen büyüklük Büyüklük değişimi
Spica* Alfa Virginis B1III-IV+B2V 0,95 0,1
ν Centauri* Nu Centauri B2IV 3,38 0,03
π5 Orionis Pi5 Orionis B3III 3,72 0,07
σ Lupi Sigma Lupi B2III 4,42 0,02
b Puppis / HD 64503 QZ Puppis B2.5V 4,47 0,07
2 Lacertae NSV 14130 B6V 4,55 0,03
HD 74560 HY Velorum B3IV 4,8 0,07
δ Circini Delta Circini O8.5V 5,08 0,1
31 Crateris TY Corvi B2IV 5,19 0,04
14 Cephei LZ Cephei O9V 5,55 0,1
35 Piscium UU Piscium F0V 6,01 0,04

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Samus N.N., Durlevich O.V., et al. Combined General Catalog of Variable Stars (GCVS4.2, 2004 Ed.)