Elbaşoğlu Camii

Elbaşoğlu Camii, Tokat ili Zile ilçesinde yer almaktadır. Caminin giriş kapısında yer alan kitabesine göre 1800-1801 yılında Elbaşoğlu Ahmet Ağa tarafından yaptırılmıştır. Caminin girişi kuzey duvarı ortasına yakın bir yerde yer almaktadır. Cami, ahşap yapılıdır. Aynı zamanda cami kesme taştan yapılmıştır. Yapımında çivi kullanılmamıştır. Anadolu'da çivisiz inşa edilen camilerden biri olma özelliğini taşımaktadır. Yapı dört cephelidir. Kuzey batı köşesinde tek şerefeli bir minaresi yer almaktadır. Toplamda 22 penceresi vardır. Caminin üzeri kiremit kaplıdır. Caminin beden duvarları kesme taşın yanı sıra moloz taşla da inşa edilmiştir. Yarım daire şeklinde nişli mermer bir mihraba ve ahşap bir minbere sahip olma özelliği taşımaktadır. Caminin minberi oldukça sade bir özellik göstermektedir. Mihrabın taç kısmı barok tarzında işlenmiştir. Yine caminin mihrabında renkli mermerler kullanılmıştır. Elbaşoğlu Ahmet Ağa camiye bir Hatıra Defteri bırakmıştır. Duvarlarda kullanılan bitkisel motifli kalem işi süslemelere rastlanmaktadır. Caminin yapımında mekanda yer alan sekizgen bir göbekten görüldüğü üzere oyma tekniği kullanılmıştır. 2011 yılında ustalar tarafından yapılan basit onarım sırasında tesadüf eseri yağlı boyaların 3 milim şeklinde düştüğüne rastlanmıştır. Boyalar düştükten sonra muazzam bir işlemenin yanı sıra kök boya bezemelerinin ortaya çıktığı görülmüştür. Sonrasında kurula ihbar edilerek onarım durdurulmuş ve Vakıflar Genel Müdürlüğünce yeniden ahşap kısımlar kazılmıştır. Vakıflar Genel Müdürlüğü, camiyi büyük bir özenle restore etmiş, kalem işçiliği ihale etmişlerdir. Aynı zamanda tavandan bir Fetih Suresinin çıktığına rastlanmıştır. Camii, Vakıflar Genel Müdürlüğünün en nadide eserlerinden biri olma özelliğini taşımasının yanı sıra, dönemin en zengin örneklerinden birisidir.

Kaynakça

1. "Elbaşoğlu Camii - Tokat". 3 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
2. "Vali Dr. Ozan Balcı, Elbaşoğlu Camisini Ziyaret Etti". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
3. "Zile Elbaşoğlu Cami". 31 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
4. "Camiler". 1 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
5. YouTube'da Zile Elbaşoğlu Cami
6. Ali Murat AKTEMUR (2013), "Zile Elbaşoğlu Camii'nin Sıvalar Altında Kalan Gizemi", Turkish Studies, International Balkan University, 8 (8), ss. 1621-1642, eISSN 1308-2140, 27 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 27 Şubat 2023