David M. Dennison
David Mathias Dennison (1900, Oberlin, Ohio - 3 Nisan 1976) kuantum mekaniği, spektroskopi ve moleküler yapı fiziğine katkıda bulunmuş Amerikan fizikçidir.[1]
Eğitimi[değiştir | kaynağı değiştir]
1917 yılında Swarthmore Kolejine girdi ve 1921 yılında mezun oldu. Daha sonra fizik okumak için Walter F. Colby ve Oskar Klein ile birlikte Ann Arbor’daki Michigan Üniversitesine gitti. Klein zaten Kaluza-Klein teorisi ile ilgileniyordu (1921) ve Kopenhag Üniversitesinde Niels Bohr’un altında 6 yıl Teorik Fizik Enstitüsü için kaldıktan sonra 1922 yılında Michigan’da fakülteye katıldı. Dennison’ın Avrupa’daki teorik fiziğin gelişimini Klein sayesinde daha çok duydu ve öğrendi. Bu da onda daha fazla çalışma için Kopenhag’a özlem duymasına neden oldu. Moleküler yapı ve metan molekülünün kızılötesi spektrumu üzerindeki tezi ve 1924 yılındaki doktorası ödüllendirildi.[2][3][4]
Dennison lisansüstü çalışması ve Avrupa’daki araştırma için 1924’ten 1926’ya kadar Uluslararası Eğitim Kurumu (UYK) tarafından burs aldı. Bu dönemin sonunda Michigan Üniversitesi fizik bölümü başkanı, Harrison McAllister Randall, Dennison’ın Avrupa’da bir yıl daha kalabilmesi için Michigan Üniversitesinden burs ayarladı. Ekim 1924’te Kopenhag Üniversitesi Teorik Fizik Enstitüsüne geldi. Avrupa2daki üç yılı süresince Kopenhag’ta çoğunlukla lisansüstü araştırması yaptı. Kopenhag’a çalışma amacıyla ziyarette bulunan Paul Dirac, Samuel Abraham Goudsmit, Werner Heisenberg, Walter Heitler, Ralph H. Fowler, Friedrich Hund, Hendrik Anthony Kramers, Yoshio Nishina, Wolfgang Pauli ve George Eugene Uhlenbeck gibi fizikçiler ile de ortaklaşması vardı. 1925 yılının ikinci yarısında Heisenberg ve Max Born [[kuantum mekaniğindeki matris mekaniği formülasyonlarını yayınladılar. 1926 sonbaharında Dennison Erwin Schrödinger, yılın başlarında kuantum mekaniğindeki dalga mekaniği formülasyonu üzerine olan kağıdını yayınladı, ile birlikte çalışmak için Zürih Üniversitesine gitti. 1927 yılı ilkbahar başlarında Dennison Kopenhag’a geri döndü ve ilkbaharın sonlarında 6 haftalığına Ralph Fowler ile çalışmak için Cambridge Üniversitesine gitti. Bu zaman zarfında Ernest Ruthrford, Nevill Francis Mott, Pyotr Kapitsa, Patrick Blackett ve John Cockcroft da oradaydı. Bursunun son haftaları Leiden Üniversitesinde Paul Ehrenfest ile birlikte harcandı.[3][4]
1925 yılında George Eugene Ehlenbeck ve Samuel Abraham Goudsmit spin ve Wolfgang Pauli Pauli ilkesini önermişti. 1926 yılında Enrico Fermi ve Paul Dirac Fermi-Direc istatistiklerini tanıttılar. Cambridge’te iken Dennison protonların tıpkı elektronlar gibi Fermi-Dirac istatistiklerine, spin-½ sahip, tabi yani Pauli ilkesine uyduklarını moleküler hidrojen üzerinde kuantum mekaniği hesaplamaları kullanarak gösterdi.[5][6]
Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]
1927 yılında Dennison Avrupa’dan dönmesi sonrasında Michigan Üniversitesinde ömrü boyunca süren kariyerine başladı.[7] 1926’da Otto Laporte Michigan’a geldi, 1927 yılında ise George Uhlenbeck ve Samuel Goudsmit geldiler. Bu dört adam kuantum mekaniği de dahil olmak üzere teorik fiziği geliştirmek için yıllarca takım olarak çalıştılar. Onlar buraya bölümün teorik açıdan kapasitesini arttırmak için fizik bölümü başkanı, Harrison McAllister Randall, tarafından getirtildiler.[4][8]
Dennison Niels Bohr’un öğrencisiydi ve Hans Bethe, Wolfgang Pauli, Enrico Femi dünya çapında ünlü olmadan tanıdığı kişiler arasındaydı.[9] Dennison’ın çalışmalarından çoğu moleküler yapı üzerineydi. 1925 yılında George Uhlenbeck ve Samuel A. Goudsmit tarafından elektronun spinini keşfetmesinden sonra hidrojenin spesifik ısısı çözülmemiş büyük problemlerden biri haline geldi. Dennison ölçümleri boyunca protonun spininin sık geçiş yapmadığını varsayarak 1927 yılında bu problemi çözdü. Bu yeni teori protonun spininin ½ olduğunu veren deneylerde kesin olarak kabul edildi. 1932 yılında Dennison ve Uhlenbeck azotun amonyaktaki yeri için iki problemi çözdüler. Bu sonuç mikrodalga dalga boylarındaki emilimden, bu Neal Williamsa moleküler mikrodalga spektrografı yapmasında ilham vermiştir, tespit edildi. İkinci Dünya Savaşı sırasında Dennison VT radyo fitili üzerine yaptığı çalışmadan dolayı Amerika Birleşik Devleti Ordusundan ileti aldı. Savaştan sonra tıpkı Michigan’daki yeni sinkrotronu tasarımı çalışması gibi moleküler yapı üzerindeki çalışmasına da geri döndü. Theodore H. Berlin ile birlikte sinkrotrondaki düz bölümlerle kararlı yörüngeler teorisini geliştirdiler.
Michigan Üniversitesi kampüsündeki David M. Dennison Binası onun onuruna isimlendirildi. Fakat Ron Weiser tarafından büyük miktarda nakit bağışından dolayı ismin değişimi planlanıyor.[10] Crystal Sound Antarktika’daki Dennison Resfi de onun onuruna isimlendirilmiştir.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- Özel
- ^ Crane, H. Richard; Hecht, Karl T. (Temmuz 1976). "David M. Dennison". Physics Today. 29 (7). s. 71. Bibcode:1976PhT....29g..71C. doi:10.1063/1.3023597. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ocak 2016.
- ^ Kragh, 2002, p. 160
- ^ a b David M. Dennison, Recollections of Physics and of Physicists During the 1920s, Am. J. Phys. 42 1051–1056 (1974)
- ^ a b c Author Catalog: Dennison 5 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – American Philosophical Society
- ^ Jammer, 1966, p. 343.
- ^ David M. Dennison A Note on the Specific Heat of the Hydrogen Molecule Proceedings of the Royal Society of London. Series A, Containing Papers of a Mathematical and Physical Character Vol. 115, No. 771 s. 483-486 (1927). Communicated by R. H. Fowler; received 3 June 1927.
- ^ Instructor 1927-1928, Assistant Professor 1928-1930, and Associate Professor starting in 1930.
- ^ Otto Laporte 7 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. – National Academy of Sciences Press
- ^ University of Michigan (2013). "Bentley Historical Library: Tappan's Vision." http://bentley.umich.edu/exhibits/tappan/panel8.php 22 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ [1] 27 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - McKinley founder Ron Weiser donates $50 million to University of Michigan
- Genel
- Kragh, Helge Quantum Generations: A History of Physics in the Twentieth Century (Princeton University Press, fifth printing and first paperback printing, 2002) ISBN 0-691-01206-7
- Max Jammer The Conceptual Development of Quantum Mechanics (McGraw-Hill, 1966)
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Oral History interview transcript with David Dennison 27, 28 & 30 January 1964, American Institute of Physics, Niels Bohr Library and Archives 12 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- National Academy of Sciences Biographical Memoir 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
