Concerti grossi, Op. 6 (Handel)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
George Frideric Handel, Thomas Hudson'ın bir tablosu üzerine John Faber tarafından yapılmış gravür

Op. 6 Konçerto Grosso'lar veya On İki Büyük Konçerto, HWV 319–330, George Frideric Handel'in iki keman ve viyolonselden oluşan bir solist üçlü ve sürekli bas için klavsenin de yer aldığı dört partili bir yaylı orkestrası eşliği için hazırladığı 12 konçerto içeren eser dizisi. İlk olarak 1739'da John Walsh tarafından Londra'da yayımlandı, 1741'in ikinci baskısında Op. 6 eser sayısı ile yayımlandı. Johann Sebastian Bach tarafından tercih edilen Antonio Vivaldi'nin üç bölümlük Venedik konçertosundan ziyade, Arcangelo Corelli'nin eski kilise konçertosu ve oda konçertolarını model almış, oratoryolarının performansları sırasında çalınmak üzere yazılmıştır. Geleneksel modele rağmen, Handel, trio (üçlü) sonatalar, operatik aryalar, Fransız uvertürleri, İtalyan tarzı sinfoniler, fügler, temalar ve varyasyonlar ve çeşitli danslar da dahil olmak üzere beste tarzlarının tamamını bölümlere dahil etti. Konçertolar büyük ölçüde yeni malzemelerden oluşuyordu: Barok konçerto grosso türünün en güzel örneklerindendirler.

Tarih ve köken[değiştir | kaynağı değiştir]

On İki Konçerto Grosso Op. 6 Başlık sayfası, 1740

1735 yılında Handel oratoryolarının performanslarına org konçertolarını dahil etmeye başladı. Kendisini besteci-icracı olarak sergileyerek, rakip şirket Asalet Operası'nın İtalyan kastratolarıyla eşleşecek bir çekicilik sağlayabilir. Bu konçertolar, 1738'de John Walsh tarafından yayınlanan Op. 4 eser sayılı org konçertolarının temelini oluşturmuştur.

Bu altı konçertodan ilki ve sonuncusu, HWV 289 ve HWV 294, ilk olarak 1736'da, Handel'in John Dryden'ın ode Alexander's Feast veya 'The Power of Musick' (Müziğin Gücü) sırasında seslendirilmek üzere – oda orgu ve orkestra, ikincisi arp, yaylılar ve sürekli bas için yazılmıştır. Ayrıca Ocak 1736'da Handel, geleneksel olarak "Alexander's Feast Konçertosu" olarak anılan HWV 318 Do majör yaylılar için kısa ve hafif bir konçerto grosso besteledi ve Ode'nin iki perdesi arasında çalındı. İki keman ve viyolonsel için solo kısımları olan yaylı orkestrası için yazılmıştır, dört bölümlüdür ve daha sonra Walsh'un 1740 tarihli 'Select Harmony' koleksiyonunda yayınlandı. İlk üç bölümü (Allegro, Largo, Allegro) solo ve tutti pasajlar arasındaki dönüşüm ile çağdaş bir İtalyan konçertosu biçimindedir. Daha az geleneksel olan, Andante olarak işaretlenmiş, Presto olmayan dördüncü bölüm, iki keman için zarif varyasyonlara sahip büyüleyici ve görkemli bir Gavotte'dur.[1][2]

Popüler zevklerdeki değişiklikler nedeniyle, 1737 sezonu hem 'Asalet Operası' hem de Handel'in o zamana kadar tek başına idare ettiği kendi şirketi için felaketti. Sezonun sonunda Handel, bir yandan parmakların felç olmasına neden olan bir tür fiziksel ve zihinsel çöküş yaşadı. Arkadaşları tarafından Aix-la-Chapelle'de tam bir iyileşme yaşadı. Bundan sonra, Giove in Argo (1739), Imeneo (1740) ve Deidamia (1741) haricinde, büyük ölçüde yarattığı yeni bir müzik türü olan İngiliz oratoryosu lehine İtalyan operasını terk etti. 1739 yılında, büyük oratoryosu Saul'un ilk performansını, John Dryden'ın St. Cecilia Günü için Övgü'sünü ve pastoral İngiliz operası veya serenata Acis ve Galatea'nın yeniden icra edildi. Önceki yıl 'Israel in Egypt' (İsrail Mısır'da) adlı koral eserini yazdı ve 1740'da John Milton'un şiirinin kantata benzeri bir biçimde olan ''L'Allegro, il Penseroso ed il Moderato''yu yazdı.

Marco Ricci, 1709: Londra Haymarket Tiyatrosu'nda Barok opera provası
Op. 6 On İki Konçerto Grosso'nun başlık sayfasında Arcangelo Corelli'nin portresi
George Shepherd, 1811: Handel'in Op. 6 serisinden birçok konçertonun ilk kez 1739-40 kışında seslendirildiği Lincoln's Inn Fields Theatre.

Handel, Lincoln'un Inn Fields tiyatrosundaki 1739-1740 sezonu için,[3] seyircilerin ilgisini çekecek bir özellik olarak, bu maskeli balolar ve oratoryoların aralarında icra edilecek on iki büyük konçerto besteledi: Yeni konçertoların gelecekteki performansları Londra günlük gazetelerinde ilan edildi. Op. 4 Org konçertolarının başarısının ardından, yayıncısı John Walsh, Handel'i özel olarak satın alınmış bir Kraliyet Lisansı altında abonelik yoluyla satın almak üzere yeni bir konçerto seti oluşturmaya teşvik etmişti. Kraliyet ailesinin üyeleri, arkadaşlar, patronlar, besteciler, organizatörler ve tiyatro yöneticileri de dahil olmak üzere 100'den fazla abone vardı, bazıları daha büyük orkestra için birden fazla set satın aldı. Handel'in kendi performansları genellikle iki sürekli bas çalgısı kullanıyordu, ya iki klavsen ya da bir klavsen ve bir oda orgu; bazı imzalı el yazmalarında oratoryolar sırasındaki performanslar için ekstra güçlendirmeler olan ek obua partileri yazmıştı. 1741'in ikinci baskısı için aynı eser numarasının daha sonra seçilmesi, konçertoların sayısı ve müzik biçimi tamamen tesadüfi olamaz; daha da önemlisi Handel, Roma'daki ilk yıllarında Corelli ve İtalyan okulunun etkisiyle karşılaştı ve etkisi altına girdi. On iki konçerto, Eylül sonu ve Ekim 1739'da beş haftalık bir sürede üretildi ve tamamlanma tarihleri 9 No.lu hariç hepsinde kaydedildi. Setin büyük ölçüde yeni bestelenen on konçertosu, ilk olarak sezonun ilerleyen dönemlerinde oratoryoların icrasında duyuldu. Kalan iki konçerto, org konçertolarının yeniden işlenmesiydi, Fa majör HWV 295 (org kısmındaki kuş ötüşlerinin taklitlerinden dolayı takma adı "Guguk Kuşu ve Bülbül") ve La majör HWV 296, 1739'un başlarında Londra izleyicileri her ikisini de zaten duymuştu. 1740'da Walsh, bu iki konçertonun solo org için kendi aranjmanlarını ve Op. 6 konçerto grossolardan No. 1, 4, 5 ve 10'u düzenledi.[4]

Bununla birlikte, konçertoların kompozisyonu, bestelenmesi için ayrılan eşi benzeri görülmemiş bir süre nedeniyle, Handel'in genel yayın için bir dizi orkestral "başyapıt" üretmek için bilinçli bir çabası gibi görünüyor: Corelli'nin her zaman popüler olan konçertolarına bir yanıt ve saygı, ayrıca Handel'in kendi beste becerilerinin kalıcı bir kaydı oldu.[5] Corelli-vari biçiminin gelenekselliğine rağmen, konçertolar son derece çeşitlidir ve bazı kısımları deneyseldir, mümkün olan her müzik türünden ilham almış ve tüm Avrupa'daki müzik formlarından etkilenmiştir.

Yeni bestelenen on konçerto (No. 9 ve 11 dışında hepsi) ilk seslendirilişlerini, Londra günlük gazetelerindeki çağdaş reklamlardan da anlaşılacağı gibi, 1739-1740 kış sezonunda oratoryolar ve övgülerin performansları sırasında aldı. ikisi 'Alexander's Feast' ve 'St. Cecilia Günü için Övgü' performansları sırasında 22 Kasım St. Cecilia Günü'nde gerçekleştirildi; 13 Aralık'ta iki ve 14 Şubat'ta dört tane daha konçerto duyuldu. Diğer iki konçerto L'Allegro, il Penseroso ed il Moderato'nun Şubat ayının sonundaki ilk performansında; Mart ve Nisan başında 'İsrail Mısır'da' ve Saul'un yeniden temsili sırasında duyuldu. Konçertoların son ikisi ise ilk olarak 23 Nisan'da, setin resmi olarak yayınlanmasından sadece iki gün sonra L'Allegro'nun bir performansı sırasında çalındı.[1]

Bölümler[değiştir | kaynağı değiştir]

Op. 6 No. 5 konçerto'nun açılışı, Sir Newman Flower'ın Aylesford el yazmasından, orijinal sahibi Charles Jennens'in açıklamalarıyla[6]
HWV No. Ton Bestelenme tarihi Bölümler
319 1 Sol majör 29 Eylül 1739 i. A tempo giusto – ii. Allegro – iii. Adagio – iv. Allegro – v. Allegro
320 2 Fa majör 4 Ekim 1739 i. Andante larghetto – ii. Allegro – iii. Largo – iv. Allegro, ma non troppo
321 3 mi minör 6 Ekim 1739 i. Larghetto – ii. Andante – iii. Allegro – iv. Polonaise – v. Allegro, ma non troppo
322 4 la minör 8 Ekim 1739 i. Larghetto affetuoso – ii. Allegro – iii. Largo, e piano – iv. Allegro
323 5 Re majör 10 Ekim 1739 i. Ouverture – ii. Allegro – iii. Presto – iv. Largo – v. Allegro – vi. Menuet
324 6 sol minör 15 Ekim 1739 i. Larghetto e affetuoso – ii. Allegro, ma non troppo – iii. Musette – iv. Allegro – v. Allegro
325 7 Si♭ majör 12 Ekim 1739 i. Largo – ii. Allegro – iii. Largo, e piano – iv. Andante – v. Hornpipe
326 8 do minör 18 Ekim 1739 i. Allemande – ii. Grave – iii. Andante allegro – iv. Adagio – v. Siciliana – vi. Allegro
327 9 Fa majör 26 October 1739 (?) i. Largo – ii. Allegro – iii. Larghetto – iv. Allegro – v. Menuet – vi. Gigue
328 10 re minör 22 Ekim 1739 i. Ouverture – ii. Air – iii. Allegro – iv. Allegro – v. Allegro moderato
329 11 La majör 30 Ekim 1739 i. Andante larghetto, e staccato – ii. Allegro – iii. Largo, e staccato – iv. Andante – v. Allegro
330 12 si minör 20 Ekim 1739 i. Largo – ii. Allegro – iii. Larghetto, e piano – iv. Largo – v. Allegro

Alıntılar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • No. 1 The first movement was a complete reworking of a first draft of the overture for Imeneo, Handel's penultimate Italian opera, composed over a prolonged period from 1738 to 1740. In an influential study, musicologist Alexander Silbiger argues that in the last movement, "beginning with the opening figure, there is a series of almost literal quotations from the Sonata no. 2" of the Essercizi Gravicembalo of Domenico Scarlatti, which had been published in London in 1738/39.
  • No. 2 Newly composed.
  • No. 3 Newly composed.
  • No. 4 Mostly newly composed. the final allegro is a reworking of the aria È si vaga in preparation for Imeneo.
  • No. 5 Movements i, ii and vi are taken from the Ode for St Cecilia's Day. The first movement is derived from the Componimenti Musicali (1739) for harpsichord by Gottlieb Muffat and the fifth from the twenty third sonata in Domenico Scarlatti's Essercizi Gravicembalo (1738).
  • No. 6 Newly composed.
  • No. 7 Newly composed, except for the final hornpipe derived from Muffat's Componimenti Musicali.
  • No. 8 The allemande is a reworking of the first movement of Handel's second harpsichord suite from his third set (No. 16), HWV 452, in G minor. Andrew Manze notes that its first bar "is a direct transposition of the opening bar of one of Johann Mattheson's Pièces de clavecin," and speculates "Perhaps, it is meant as a salute to an old friend, teacher and dueling partner" The 4-note figure used in the third movement goes back to a quartet from Handel's opera Agrippina. In the fourth movement Handel quotes the opening ritornello of Cleopatra's aria Piangerò la sorte mia from the third act of his opera Giulio Cesare. In the fifth movement Handel uses material from the discarded aria "Love from such a parent born" from Saul.
  • No. 9 The first movement was newly composed. The second and third movements are reworkings of the first two movements of the organ concerto in F major, HWV 295, "The Cuckoo and the Nightingale". The fourth and fifth movements are taken from the overture to Imeneo. The theme of the Gigue is "thematically reminiscent of the Giga in Arcangelo Corelli's Concerto Grosso No. 12" of the Twelve concerti grossi, Op. 6 (Corelli)" – the model for Handel's op. 6.[7]
  • No. 10 Newly composed.
  • No. 11 A reworking of Handel's organ concerto in A major, HWV 296. Handel borrowed the third-movement (Andante)'s melodic material from the opening of the Third Sonata of the Frische Clavier Früchte of Johann Kuhnau, published originally in 1696 but reprinted four other times, including in 1724.
  • No. 12 Mostly newly composed. The subject of the final fugue is derived from a fugue by Friedrich Wilhelm Zachow, Handel's music teacher.

Müzikal yapı[değiştir | kaynağı değiştir]

Diskografi[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Boyd Neel (conductor), The Boyd Neel String Orchestra, London Records (1952)
  • Herbert von Karajan (conductor and harpsichord, Nos. 1 & 10–12), Berliner Philharmoniker, 3 discs, Deutsche Grammophon (1966–1968)
  • Sir Neville Marriner (conductor), Academy of St Martin in the Fields, 3 discs (Paired with Concerti grossi, Op. 3) Decca Records (1968)
  • Nikolaus Harnoncourt (conductor), Concentus Musicus Wien, 3 discs, TELDEC (1982)
  • Trevor Pinnock (conductor and harpsichord), The English Concert, 3 discs, Archiv Produktion (1987–1988)
  • Christopher Hogwood (conductor and harpsichord), Handel and Haydn Society, 2 discs, Decca Records (1991–1992)
  • Yuli Turovsky (conductor), I Musici de Montreal Chamber Orchestra, 3 discs, Chandos (1992)
  • Andrew Manze (conductor and violin), Academy of Ancient Music, 2 discs, Harmonia Mundi (1998)
  • Pavlo Beznosiuk (conductor and violin), The Avison Ensemble, 3 discs, Linn Records (2010)

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Concerti Grossi, Op. 3 (Handel)

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Sadie 1972
  2. ^ Burrows 1997
  3. ^ Taylor 1987
  4. ^ Sadie 1972
  5. ^ Burrows 1997, ss. 205–206
  6. ^ Hicks 1989
  7. ^ GFHandel.org, "G. F. Handel's Compositions HWV 301–400", URL="Archived copy". 8 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2014. 

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

Konuyla ilgili yayınlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Handel's use of Scarlatti's "Essercizi per Gravicambelo" in his Opus 6, 3, Bärenreiter, 1989, ss. 170-187 
  • Handbuch des Instrumentalkonzerts, Volume 1, Breitkopf and Härtel, 1972, ss. 104-126 
  • Handel, the orchestral music, Monuments of Western music, Schirmer Books, 1996, ISBN 0028713826 
  • Twelve concerti grossi Op. 6, Hallische Händel-Ausgabe, IV/14, Bärenreiter, 1961 
  • The Oboes in Handel's Op 6, 109 (1504), 1968, ss. 530-531, doi:10.2307/952543 
  • Scarlatti Borrowings in Handel's Grand Concertos, 125 (1692), 1984, ss. 93-95, doi:10.2307/964195 
  • George Frideric Handel: A Music Lover's Guide to His Life, His Faith & the Development of Messiah and His Other Oratorios, WordPower Publishing, 2007, ISBN 978-0979478505 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Concerti_grossi,_Op._6_(Handel)&oldid=32238646" sayfasından alınmıştır