Ateş tanrıları listesi
Bu, ateşle ilgili tanrıların bir listesidir.
Afrika mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Yoruba mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ogun, ateş tanrısı ve demircilerin koruyucusu, demir, savaş, metal aletler ile anılır.
- Oya, ateş tanrıçası.
- Shango, gök gürültüsü ve ateş tanrısı, fırtına tanrısı olarak da kabul edildi.
Mısır mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ra, güneşin, ışığın, sıcaklığın ve büyümenin ateş tanrısı.
- Sekhmet, güneş ve ateşin koruyucu dişi aslan tanrıçası.
- Wadjet, düşmanlarını yakmak için ateş gönderen koruyucu yılan tanrıça.
Asya mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Ainu mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kamuy-huci, ocak tanrıçası
Çin mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Zhurong (Huoshen, Ateş Tanrısı)
- Huilu (Huoshen, Ateş Tanrısı)
- Yandi (Huozhu, Ateşin Öncülü)
- Shennong (Huozhu, Ateşin Öncülü)
- Ebo (Huozheng, İlk Ateş)
- Yùyōu (Huoqi, Ateş Enerjisi)
- Bǐngdīngwèi Sīhuǒ Dàshén
- Yǐwǔwèi Sīhuǒ Dàdì
- Nánfāng Chìjīng Dìjūn
- Nánfāng Chìlíng Dìjūn
Filipin mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Rirryaw Añitu: Sabtang'da bir mağaranın içinde müzik çalan ve şarkı söyleyen Ivatan ruhu. Añitus ateşi yakarken; bir erkek tarafından rahatsız edildikten sonra ikamet değiştirdiğine inanılıyor.[1]
- Bathala : Bathala Maykapal, Lumilikha ve Abba olarak da bilinen Tagalog yüce tanrısı ve yaratıcı tanrı. gök gürültüsü, şimşek, sel, yangın, gök gürültüsü ve depremler üzerinde kontrolü olan devasa bir varlık olarak daha küçük tanrılara hükmeder ve tanrılar ile ölümlüler arasında şefaat sağlamak için ruhları kullanır.[2][3]
- Mangkukulam: Doktor gibi davranan ve ateş yayan bir Tagalog tanrısı[2]
- Gugurang: Bicolano yüce tanrısı; Mayon yanardağı çukurunun, memnun olmadığında gürlemesine neden olur.[4][5]
- İsimsiz Tanrı: ölümlü Rosa'ya âşık olan bir Bicolano güneş tanrısı. Babası evliliklerine rıza gösterene kadar dünyayı aydınlatmayı reddetti; daha sonra Rosa'yı ziyaret etti; ancak ateş üzerindeki güçlerini kaldırmayı unutarak, kazayla Rosa'nın bütün köyünü magmadan başka bir şey kalmayana kadar yaktı[6]
- Makilum-sa-bagidan: Bisaya ateş tanrısı[2]
- Lalahon: Bisaya ateş tanrıçası, yanardağlar ve hasat ile ilgilenir.[7] Laon[8] olarak da anılır
- Gunung: Bisaya yanardağ tanrısı[8]
- Taliyakud: iki ağaç gövdesi arasında yangına neden olan yeraltı dünyasının baş tanrısı.[9]
- Diwata: Tagbanwa tanrıları için genel bir terim; topraktan yapılan ilk insanı yarattılar ve ona ateş unsurları, çakmaktaşı benzeri taşlar, demir ve çıra, pirinç ve en önemlisi insanların tanrılar ve ruhlar olarak adlandırabilecekleri pirinç şarabı verdiler.[10]
- İsimsiz Tanrılar: Ateşleri duman oluşturan ve beyaz bulutlara dönüşen Bagobo tanrıları.[11]
- Cumucul: bir grup ateş, bir kılıç ve kalkanı vardır. Boi'Kafil ile evli[12]
- Segoyong: Doğal fenomen sınıflarının Teduray koruyucuları[13]
Hindu mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Agneya, Agni'nin kızı ve güneydoğunun koruyucusu
- Agni, ateş tanrısı
- Ilā, konuşma ve beslenme tanrıçası, agni-hotra töreni sırasında çağrıldı[14][15]
- Makara Jyothi Bir festivalde saygı duyulan bir yıldız
- Mātariśvan, Agni ile ilişkili ateş tanrısı
Khanty mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ney-Anki - ateş tanrıçası.
Kore mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Jowangsin, ocak ateşlerinin tanrıçası
Japon mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Amaterasu, güneş tanrıçası
- Kagu-Tsuchi (kami), demirci tanrı
- Kōjin, ateş tanrısı, ocak ve mutfak ile ilgilidir
- Konohanasakuya-hime, yanardağ tanrıçası
Moğol mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Arshi Tenger, şaman ritüelleriyle ilişkili ateş tanrısı
- Odqan, kahverengi bir keçiye binen kırmızı ateş tanrısı
- Odqan'ın muadili olan ateşin ana tanrıçası Yal-un Eke
Nivkhi mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Turgmam, ateş tanrıçası
Tayvan mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Komod Pazik, Sakizaya ateş tanrısı
- Icep Kanasaw, Sakizaya ateş tanrıçası
Türk mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Alaz, ateş tanrısı
- Od Iyesi, yangınları koruyan tanıdık ruhlar
- Ut, ocağın Sibirya tanrıçası
- Vut-Ami, Çuvaş yangın tanrıçası.
Avrupa mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
[değiştir | kaynağı değiştir]
- En, ateş tanrısı
- Nëna e Vatrës, kalp tanrıçası
- Fiil, ateşi, suyu ve rüzgarı kontrol eden fırtına tanrısı
Bask mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Eate, ateş ve fırtınaların tanrısı
Kafkas mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Alpan, Lezgil (Dağıstan) ateş tanrıçası
- Amirani tarafından kaçırılan Gürcü ateş tanrıçası Kamar
- Uorsar, Adige ocağın tanrıçası
- Wine Gwasche, ocağı koruyan Çerkes tanrıçası
Kelt mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Brigit, İrlandalı ateş, şiir, sanat ve el sanatları tanrıçası
- Aed, adı "ateş" anlamına gelen İrlanda tanrısı
- Grannus, ateş tanrısı, sağlık, su kaynakları ve güneş ile ilgili
- Nantosuelta, ateş, doğa, doğurganlık, nehirler ve toprak tanrıçası
Etrüsk mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Sethlans, demircilik ve zanaatların ateş tanrısı
Yunan mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Hephaestus, demircilik, zanaat, ateş ve yanardağ tanrısı.
- Hestia, ocağın ve ateşlerinin tanrıçası.
- Güneş'in Titan kişiliği Helios
- Artemis'in kardeşi kehanet tanrısı Apollon
Litvanya mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dimstipatis, evin, ev hanımlarının ve yangınlara karşı ocağın koruyucusu
- Gabija, ocağın ve evin koruyucu tanrıçası
- Jagaubis, evdeki ateş ruhu ve fırın
- Moterų Gabija, fırın ve ekmek tanrıçası
- Pelenų Gabija, şömine tanrıçası
- Praurimė, rahibeleri tarafından sunulan kutsal ateşin tanrıçası
- Trotytojas Kibirkščių, kıvılcım ve ateşlerin tanrısı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Oset mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Safa, kalp zincirinin tanrısı
- Mariel, Asspics'in ateş tanrıçası
Roma mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Caca, Vulcan'ın kızı
- Vulcan'ın ateş püskürten dev oğlu olan ve eski zamanlarda tapılan tanrı Cacus
- Fornax, fırın tanrıçası
- Stata Mater, yangınları durduran tanrıça
- Vesta, ocağın ve ateşinin tanrıçası
- Vulcan, zanaat ve ateş tanrısı
Sicilya mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Slav mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Dazhbog, güneş ateşinin yenileyici tanrısı
- Kresnik, Slovenya'nın kahramanı olan altın ateş tanrısı
- Ognyena Maria, Perun'a yardım eden ateş tanrıçası
- Peklenc, yeraltı dünyasına ve zenginliğine hükmeden, kötüleri depremlerle yargılayan ve cezalandıran ateş tanrısı
- Svarog, ateşin, demirciliğin ve güneşin parlak tanrısıdır ve bazen yaratıcı olarak kabul edilir.
- Svarožič, dünyevi ateşin tanrısı
Orta Doğu mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Kenan mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Hitit mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Arinna şehrinin güneş tanrıçası Arinitti ve daha sonraki dönemlerde ocak ateşlerinin, tapınak alevlerinin ve kiton ateşlerinin tanrıçası.[17]
Mezopotamya mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Gerra, Akad ve Babil kayıtlarında ateş tanrısı
- Gibil, Sümer kayıtlarında yetenekli bir ateş ve demircilik tanrısı
- Ishum, güneş tanrısı
- Nusku, göksel ve dünyevi ateşin koruyucusu, ışık ve sanat tanrısı
Yerli Amerikan mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Aztek mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Chantico, ocak yangınları ve yanardağların tanrıçası
- Mixcoatl, insanlığa ateşi tanıtan av tanrısı
- Xiuhtecuhtli, ateş tanrısı
Huichol mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Tatewari, şamanların ateş tanrısı
Maya mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Huracán, rüzgarın ateş tanrısı
- Jacawitz, güneş tanrısı Tohil'in arkadaşı. bir ateş tanrısı
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kara Tanrı, yangın tatbikatını insanlığa tanıtan ateş tanrısı
Purépecha mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Curicaueri, güneşin kaynağı olan ilk ateş. Orta Meksika'daki purépecha halkının ana tanrısı.
Quechua mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- İnka medeniyetini kuran ve teknolojiyi insanlığa tanıtan ateş ve güneş tanrısı Manqu Qhapaq
Okyanusya mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
Fiji mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- İnsanlığa ateşi kullanmayı öğreten Gedi, ateş ve bereket tanrısıdır.
Hawai mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Pele, ateş, rüzgar ve yanardağ tanrıçası
Maori mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Auahitūroa, ateş ve kuyruklu yıldızların tanrısı ve Mahuika'nın kocası
- Mahuea, ateş tanrıçası
- Mahuika, Torunu Māui'ye ateş bilgisini ifşa etmesi için kandırılan ateş tanrıçası
- Auahitūroa ve Mahuika'nın oğulları olan beş ateş tanrısı: Ngā Mānawa
Samoa mitolojisi[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ti'iti'i, deprem tanrısı Mafui'e ile savaştıktan sonra Samoa halkına ateş getiren ateş tanrısı.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Hornedo, F. H. (1980). Philippine Studies Vol. 28, No. 1: The World and The Ways of the Ivatan Añitu. Ateneo de Manila University.
- ^ a b c Jocano, F. L. (1969). Philippine Mythology. Quezon City: Capitol Publishing House Inc.
- ^ Ramos-Shahani, L., Mangahas, Fe., Romero-Llaguno, J. (2006). Centennial Crossings: Readings on Babaylan Feminism in the Philippines. C & E Publishing.
- ^ Vibal, H. (1923). Asuang Steals Fire from Gugurang. Ethnography of The Bikol People, ii.
- ^ Tiongson, N. G., Barrios, J. (1994). CCP Encyclopedia of Philippine Art: Peoples of the Philippines. Cultural Center of the Philippines.
- ^ Buenabora, N. P. (1975). Pag-aaral at Pagsalin sa Pilipino ng mga Kaalamang-Bayan ng Bikol at ang Kahalagahan ng mga Ito sa Pagtuturo ng Pilipino sa Bagong Lipunan. National Teacher's College.
- ^ Ongsotto, Rebecca R., Ongsotto, Renna R., Ongsotto, R. M. (2005). The Study of Philippine History. Rex Book Store, Inc.
- ^ a b Ouano-Savellon, R. (2014). Philippine Quarterly of Culture and Society Vol. 42, No. 3/4: Aginid Bayok Sa Atong Tawarik: Archaic Cebuano and Historicity in a Folk Narrative. University of San Carlos Publications.
- ^ Fox, R. B. (1977). Tagbanua Heaven. Filipino Heritage, II.
- ^ Fox, R. B. (1982). Religion and Society Among the Tagbanuas of Palawan Island, Philippines. Manila: National Museum.
- ^ Benedict, L. W. (1913). Bagobo Myths. Journal of American Folklore, pp. 26 (99): 13–63.
- ^ Casal, G. (1978). The T'boli Creation Myth and Religion. T'boli Art: in its Socio-Cultural Context, pp. 122–123.
- ^ Wood, G. L. (1957). Philippine Sociological Review Vol. 5, No. 2: The Tiruray. Philippine Sociological Society.
- ^ Reflections on Resemblance, Ritual, and Religion (İngilizce). Motilal Banarsidass. 1 Ocak 1998. ISBN 9788120815322. 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2021.
- ^ "22 FIRE GODDESSES". Kindlingarden. 12 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ^ "Ishat, Phoenician Goddess of Fire--fire goddess phoenicia phoenician goddess canaanite goddess canaan levantine goddess heat goddess". www.thaliatook.com. 24 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ^ HITTITE MYTHOLOGY: THE TOP DEITIES 12 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Balladeer's Blog